Khẳng định vai trò của Công đoàn trong bối cảnh mới
Công đoàn phải đổi mới nội dung, phương thức hoạt động song vẫn tập trung vào các nhiệm vụ cốt lõi là đại diện, chăm lo đoàn viên - lao động
Sau khi sáp nhập, Công đoàn TP HCM hiện quản lý hơn 23.000 Công đoàn cơ sở (chiếm 1/3 cả nước) với số lượng đoàn viên đông đảo, địa bàn hoạt động rộng, khối lượng công việc rất lớn. Vì vậy, nhiều ý kiến góp ý cho dự thảo văn kiện Đại hội Công đoàn TP HCM lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 cho rằng cần nghiên cứu mô hình hoạt động phù hợp với các giải pháp cụ thể để Công đoàn thành phố củng cố, phát huy vai trò.
Cần giải pháp đột phá
Ông Nguyễn Việt Cường, nguyên Phó Chủ tịch LĐLĐ TP HCM, cho rằng dự thảo báo cáo chính trị của Đại hội Công đoàn TP HCM cần đánh giá đúng thực tế những khó khăn của hoạt động Công đoàn hiện nay, nhất là Công đoàn phường, xã, đặc khu, khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, qua đó mới tìm được cách hoạt động phù hợp, hiệu quả.
Bên cạnh đó, ông Cường cũng đề nghị Công đoàn TP HCM cần tăng cường công tác tuyên truyền về hoạt động tư vấn pháp luật cho đoàn viên - lao động, qua đó giúp họ hiểu rõ, hiểu đúng pháp luật để thực hiện và tự bảo vệ mình. Đồng thời, tăng cường công tác bảo vệ đoàn viên - lao động trước tòa.
Còn ông Phạm Chí Tâm, Phó Chủ tịch LĐLĐ TP HCM, cho rằng mô hình hoạt động của tổ chức Công đoàn trong giai đoạn hiện nay có nhiều thay đổi. Công đoàn thành phố phải linh hoạt để thích ứng. Tuy nhiên, theo ông tổ chức Công đoàn vẫn phải tập trung nâng cao vai trò đại diện và chăm lo cho đoàn viên - lao động, đây là nhiệm vụ cốt lõi, xuyên suốt của tổ chức Công đoàn.
Để thực hiện điều này phải nâng cao vai trò của Công đoàn cơ sở, tập trung nghiên cứu tìm các giải pháp, nâng cao chất lượng Công đoàn phường, xã để nâng cao được vai trò, thực sự là cánh tay nối dài của Công đoàn thành phố.
Ngoài ra, Công đoàn TP HCM cần có các giải pháp nâng cao chất lượng đoàn viên và đội ngũ công nhân thành phố. Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ TP HCM lần thứ I có chỉ tiêu quan trọng liên quan đến vấn đề này, đó là trong nhiệm kỳ, tốc độ tăng năng suất lao động xã hội bình quân đạt khoảng 8,0%/năm; tỉ lệ lao động có trình độ cao đẳng, đại học đạt ít nhất 24% trở lên.
Là tổ chức đại diện của người lao động (NLĐ), Công đoàn phải có những chương trình, hành động cụ thể để góp phần vào hoàn thành các chỉ tiêu này, tức là góp phần giúp NLĐ nâng cao trình độ, năng suất, tay nghề. Ông Tâm cũng đề xuất các giải pháp là phải đổi mới phương thức chăm lo của tổ chức Công đoàn, trong đó chú trọng các chương trình phúc lợi gắn với giúp đoàn viên - lao động nâng cao về kiến thức, kỹ năng, trình độ văn hóa, tay nghề… cũng như tìm kiếm các mô hình hoạt động đem lại phúc lợi lâu dài cho đoàn viên - lao động và con em họ.

Cán bộ Trung tâm Tư vấn pháp luật LĐLĐ TP HCM tham gia bảo vệ quyền lợi người lao động tại tòa án. Ảnh: MAI CHI
Vì lợi ích đoàn viên - lao động
Góp ý cho dự thảo văn kiện, ông Củ Phát Nghiệp - Chủ tịch Công đoàn Công ty TNHH PouYuen Việt Nam, đặc biệt quan tâm đến chỉ tiêu gắn liền với việc phát triển 50.000 nhà ở xã hội (NƠXH) cho NLĐ. Đây cũng là vấn đề được nhiều đại biểu quan tâm, góp ý kiến.
Ông Nghiệp cho rằng nếu chỉ dừng ở hình thức NƠXH cho thuê sẽ khó thu hút NLĐ. Thực tế, tại TP HCM hiện nay, nhu cầu mua nhà để an cư của công nhân (CN) rất lớn, trong khi nguồn cung hạn chế và giá thuê trọ thì ngày càng cao. Ông đề xuất nên ưu tiên mô hình NƠXH để bán trả góp cho NLĐ có thu nhập thấp. Nếu NLĐ có nhà ở, có thu nhập tốt, họ sẽ chọn gắn bó với doanh nghiệp (DN) và ở lại thành phố. Đây cũng là giải pháp căn cơ để TP HCM cạnh tranh nguồn lao động với các tỉnh lân cận trong thời gian tới.
Ông Nguyễn Thành Đô, Giám đốc Trung tâm Tư vấn pháp luật LĐLĐ TP HCM, nhất trí với việc đề ra tiêu chí về chăm sóc sức khỏe cho đoàn viên - lao động. Theo ông Đô, dù hiện nay pháp luật có các quy định khám sức khỏe cho NLĐ là nghĩa vụ thuộc về DN nhưng thực tế, không phải DN nào cũng thực hiện nghiêm túc. Vẫn còn nhiều đơn vị thực hiện việc chăm sóc sức khỏe cho NLĐ rất qua loa, không bảo đảm được chất lượng.
Do vậy, việc tổ chức Công đoàn tham gia vào việc này là phù hợp, song cần phải nêu rõ các hoạt động phối hợp chăm sóc sức khỏe hoặc giúp NLĐ tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe để việc thực hiện thuận lợi.
Ông Hoàng Văn Thành, Chủ tịch Hội đồng thành viên Tổ chức Tài chính vi mô CEP, cho biết CEP do Công đoàn TP HCM sáng lập với mục tiêu đồng hành, hỗ trợ NLĐ vươn lên trong cuộc sống, góp phần bảo đảm an sinh xã hội, nhưng với quy định hiện nay thì CEP không thể bao phủ hết được.
Bởi từ ngày 1-7-2024, khi Thông tư số 33/2024/TT-NHNN của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có hiệu lực thì CN - lao động (tại thành thị) có thu nhập trên 9 triệu đồng và công chức, viên chức, lực lượng vũ trang (không làm việc theo hợp đồng lao động) không còn thuộc đối tượng được vay vốn từ tổ chức tài chính vi mô, trong đó có CEP.
Do vậy, để CEP thực hiện tốt nhiệm vụ hỗ trợ đoàn viên - lao động trong giai đoạn 2025-2030, ông Thành tiếp tục kiến nghị Công đoàn TP HCM có cơ chế phối hợp với các cơ quan ban ngành để tham mưu, điều chỉnh chính sách, quy định phù hợp với tình hình thực tiễn nhằm bảo đảm khả năng tiếp cận các chính sách, đem lại lợi ích lâu dài cho đoàn viên - lao động.
Phải giữ được bản chất giai cấp công nhân
Góp ý cho dự thảo văn kiện Đại hội Công đoàn TP HCM, bà Huỳnh Kim Oanh - Thư ký Liên hiệp Công đoàn giải phóng tỉnh Sông Bé đầu tiên, nhấn mạnh dù điều kiện hoạt động có thay đổi, ở đâu, thời điểm nào thì Công đoàn cũng phải là cầu nối của Đảng với cơ sở, với đoàn viên - lao động và phải giữ được bản chất của giai cấp CN xuyên suốt hoạt động của tổ chức.