Người lao động được khám sức khỏe từ thời điểm được tuyển dụng: Có khả thi?

(NLĐO) - Dự thảo nêu rõ người lao động được khám sức khỏe trước khi bố trí việc làm, khám sức khỏe định kỳ, khám phát hiện bệnh nghề nghiệp…

Bộ Y tế đang lấy ý kiến đối với dự thảo thông tư hướng dẫn quản lý vệ sinh lao động và sức khỏe người lao động (NLĐ). Dự thảo thông tư đề xuất hướng dẫn về quản lý vệ sinh lao động, chăm sóc sức khỏe NLĐ; sơ cứu, cấp cứu tại nơi làm việc; chế độ báo cáo.

Bố trí việc làm phải phù hợp với tình hình sức khỏe

Theo dự thảo, nội dung quản lý vệ sinh lao động bao gồm: Lập và cập nhật hồ sơ vệ sinh môi trường lao động của cơ sở lao động; quan trắc môi trường lao động; kiểm soát, phòng ngừa và giảm thiểu những ảnh hưởng của yếu tố có hại trong môi trường lao động đối với sức khỏe; bảo đảm đáp ứng yêu cầu về công trình vệ sinh, phúc lợi tại nơi làm việc.

Hằng năm, cơ sở lao động phải xây dựng nội dung quản lý vệ sinh lao động, quản lý sức khỏe NLĐ trong kế hoạch an toàn vệ sinh lao động của cơ sở lao động.

Tổ chức quan trắc môi trường lao động căn cứ vào hồ sơ vệ sinh môi trường lao động và khảo sát thực tế tại cơ sở lao động để lập kế hoạch quan trắc môi trường lao động trước khi thực hiện.

Tổ chức quan trắc môi trường lao động thông báo bằng văn bản hoặc bằng thư điện tử trước 3 ngày kể từ ngày thực hiện quan trắc môi trường lao động tại cơ sở lao động về thời gian, địa điểm thực hiện cho Sở Y tế nơi cơ sở lao động đặt trụ sở.

Dự thảo nêu rõ nội dung quản lý sức khỏe NLĐ bao gồm: Khám sức khỏe trước khi bố trí việc làm, khám sức khỏe định kỳ, khám phát hiện bệnh nghề nghiệp và khám định kỳ bệnh nghề nghiệp; vệ sinh phòng chống dịch bệnh, bệnh không lây nhiễm, bảo đảm an toàn thực phẩm, nâng cao sức khỏe tại nơi làm việc; tổ chức lực lượng sơ cứu, cấp cứu tai nạn lao động tại nơi làm việc (sơ cứu, cấp cứu) và bảo đảm trang thiết bị sơ cứu, cấp cứu.

NLĐ được quản lý, chăm sóc sức khỏe, phòng chống bệnh nghề nghiệp từ thời điểm được tuyển dụng và trong suốt quá trình làm việc tại cơ sở lao động.

Dự thảo nêu rõ việc bố trí, sắp xếp vị trí việc làm phải phù hợp với tình hình sức khỏe của NLĐ và đáp ứng các yêu cầu sau:

Không bố trí người bị bệnh nghề nghiệp vào làm việc tại các vị trí lao động có tiếp xúc với yếu tố có hại gây bệnh nghề nghiệp đó khi chưa kiểm soát hoặc giảm thiểu được việc tiếp xúc với các yếu tố có hại này.

Hạn chế bố trí NLĐ bị các bệnh mạn tính làm việc tại những vị trí lao động có yếu tố có hại liên quan đến bệnh đang mắc. Trường hợp phải bố trí NLĐ bị các bệnh mạn tính làm việc tại những vị trí lao động có yếu tố có hại liên quan đến bệnh đang mắc thì người sử dụng lao động phải giải thích đầy đủ các yếu tố có hại đối với sức khỏe của NLĐ và chỉ được bố trí làm việc sau khi có sự đồng ý bằng văn bản của NLĐ.

Còn nhiều băn khoăn

Góp ý về dự thảo này, BS CKII Nguyễn Nguyệt Cầu, Phó Phòng Văn hóa - Xã hội phường Tân Định, TP HCM, cho biết ông hoàn toàn ủng hộ quy định trong dự thảo thông tư về việc NLĐ được quản lý, chăm sóc sức khỏe và phòng, chống bệnh nghề nghiệp ngay từ thời điểm được tuyển dụng. Đây là bước tiến cần thiết, thể hiện sự quan tâm đến con người – yếu tố cốt lõi cho phát triển bền vững.

Thực tế hiện nay, khi đi xin việc, đa số NLĐ phải tự đi khám sức khỏe để nộp kèm hồ sơ và tự chi trả chi phí. Tuy nhiên, các gói khám phổ biến thường chỉ dừng ở khám lâm sàng, chưa bao gồm các cận lâm sàng quan trọng như xét nghiệm máu, nước tiểu, siêu âm, chụp X-quang hay đo điện tim nên chưa thể phát hiện sớm các bệnh lý tiềm ẩn hoặc bệnh nghề nghiệp.

Vì vậy, dự thảo thông tư nên quy định cụ thể hơn về nội dung khám sức khỏe trước tuyển dụng, bao gồm cả xét nghiệm và chẩn đoán hình ảnh nhằm bảo đảm đánh giá toàn diện tình trạng sức khỏe NLĐ. "Đồng thời, cần quy định rõ trách nhiệm chi trả chi phí khám ban đầu: Nếu khám nhằm phục vụ quá trình tuyển chọn của đơn vị nên do đơn vị sử dụng lao động chi trả; còn nếu NLĐ chủ động đi khám để hoàn thiện hồ sơ có thể do NLĐ tự thanh toán. Quy định rõ ràng như vậy sẽ bảo đảm tính công bằng, minh bạch và khả thi khi triển khai trên thực tế"- ông Cầu nêu.

Ông Nguyễn Ngọc Tráng, Chủ tịch Công đoàn Công ty TNHH TMDV Sơn Kim, băn khoăn NLĐ khám sức khỏe trước khi tuyển dụng, ai là người chịu trách nhiệm chi phí này? Nếu bắt người sử dụng lao động phải bỏ số tiền để khám tổng quát sàng lọc bệnh để bố trí phù hợp với sức khỏe là không khả thi. Điều này vô tình tăng gánh nặng cho doanh nghiệp. "Thêm vào đó, NLĐ phổ thông vào ra doanh nghiệp như "cơm bữa" nên việc phải khám sức khỏe ngay sau khi tuyển dụng là điều vô cùng khó" - ông Tráng nói.