ến tháng 10- 2020, số người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện đã đạt gần 845 nghìn người, vượt kế hoạch của năm 2020. Kết quả này có được là nhờ công tác tuyên truyền được đổi mới, sự nỗ lực vào cuộc của các ngành chức năng từ đó giúp người dân hiểu được lợi ích thiết thực của việc tham gia BHXH tự nguyện.

Trong những tháng đầu năm 2020, dưới tác động của dịch Covid-19, số người tham gia BHXH tự nguyện có giảm nhưng từ tháng 5-2020, BHXH tự nguyện trở thành điểm sáng trong công tác phát triển đối tượng tham gia, sau đại dịch Covid-19.

Trong 9 tháng đầu năm 2020, số người tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện là 844,7 nghìn người, tăng 381,6 nghìn người so với cùng kỳ năm 2019. Theo đánh giá của Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam, con số tăng trưởng về BHXH tự nguyện trong 9 tháng đầu năm 2020 đã giúp đạt 137,8% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao đầu năm, vượt kế hoạch được giao 231.000 người.

Ngành BHXH tiếp tục đổi mới nội dung và hình thức truyền thông chính sách BHXH, BHYT

Con số này đã giúp đạt 137,8% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao đầu năm, vượt kế hoạch được giao 231.000 người. Năm 2019 đã ghi nhận sự phát triển tích cực của chính sách BHXH tự nguyện, với việc thu hút thêm 280 nghìn người tham gia. Qua đó, nâng tổng số người tham gia BHXH tự nguyện đạt 551 nghìn, chiếm 1,12% lực lượng lao động trong độ tuổi, giúp về đích trước hai năm trong chỉ tiêu được giao của Nghị quyết số 28-NQ/TW về cải cách chính sách BHXH.

Năm 2020 với chủ đề "Chính sách BHXH - điểm tựa an sinh của người lao động và Nhân dân", cơ quan BHXH các cấp tập trung đẩy mạnh truyền thông về vị trí, vai trò, ý nghĩa nhân văn của chính sách BHXH, đặc biệt nhấn mạnh về quyền và lợi ích khi tham gia BHXH tự nguyện. Ngày 23-5, BHXH Việt Nam phối hợp với Bưu điện Việt Nam tổ chức "Lễ ra quân hưởng ứng Tháng vận động triển khai BHXH toàn dân - Tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện" đồng bộ từ Trung ương đến cấp tỉnh, cấp huyện trên phạm vi toàn quốc.

Các hoạt động tuyên truyền về BHXH ở Quảng Nam

Lễ ra quân đã giúp người dân nhận thức sâu sắc hơn về lợi ích và tính nhân văn của chính sách BHXH, tạo thêm niềm tin, sự yên tâm khi tham gia, góp phần phát triển được số người tham gia BHXH tự nguyện...

Sau thời điểm này nhiều địa phương đã tổ chức Lễ ra quân tuyên truyền, vận động phát triển BHXH tự nguyện. Đầu tháng 10 vừa qua tỉnh Quảng Nam tổ chức Lễ ra quân tuyên truyền, vận động phát triển BHXH tự nguyện tại 13 xã, phường trên địa bàn Thành phố Tam Kỳ. BHXH tỉnh giao chi tiêu phấn đấu mỗi Tổ tuyên truyền vận động phát triển mới ít nhất 15 người và BHXH tỉnh sẽ tổ chức trao thưởng cho 3 Tổ tuyên truyền có số người tham gia BHXH tự nguyện nhiều nhất. 13 Tổ tuyên truyền, vận động phát triển BHXH tự nguyện được thành lập sẽ đến từng xã, phường, trải đều đến từng thôn, bản, tổ dân phố, đến từng nhà để tiếp cận với người dân tuyên truyền, vận động tham gia BHXH tự nguyện, đồng thời tuyên truyền, vận động trực tiếp đối với đối tượng là nông dân và lao động khu vực phi chính thức, về quyền và lợi ích khi tham gia BHXH tự nguyện; những rủi ro khi không tham gia BHXH. Từ đó, góp phần thay đổi nhận thức và hành động của người dân, giúp họ chủ động tham gia BHXH tự nguyện, để đảm bảo an sinh, ổn định cuộc sống.

Nhờ vận dụng những giải pháp truyền thông sáng tạo, phù hợp, số người tham gia BHXH tự nguyện trong toàn ngành tiếp tục gia tăng, cho dù số số người tham gia BHXH bắt buộc, BHYT, BHTN đều sụt giảm so với cuối năm 2019 bởi tác động của dịch bệnh. Hiện nay, tỉ lệ người dân tham gia BHXH tự nguyện đã đạt 1,5% so với lực lượng lao động trong độ tuổi lao động và vượt 0,5% so với mục tiêu Nghị quyết 28-NQ/TW đề ra...

Người dân tìm hiểu và tham gia BHXH Việt Nam

Sau 1 ngày ra quân hưởng ứng "Tháng vận động triển khai BHXH toàn dân - Tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện" trên toàn quốc, cơ quan BHXH các cấp đã trực tiếp vận động được 24.704 người tham gia BHXH tự nguyện. Trong đó, có 17 tỉnh phát triển được trên 500 người tham gia. Song song đó, nhiều địa phương cũng đã phát triển được hàng nghìn người tham gia BHYT hộ gia đình.

Tính đến hết tháng 9-2020, số người tham gia BHXH tự nguyện là 844,7 ngàn người, tăng 58,6 ngàn người so với tháng 8-2020, tăng 381,6 ngàn người so với cùng kỳ năm 2019, tăng 270,8 ngàn người so với cuối năm 2019. Trong đó, đa số người tham gia BHXH tự nguyện là nông dân và lao động trong khu vực phi chính thức. Đây là "điểm sáng" trong công tác phát triển BHXH tự nguyện thời gian qua.

Tham gia BHXH tự nguyện, người dân không chỉ được hỗ trợ từ ngân sách nhà nước (NSNN) mà nhiều địa phương đã trực tiếp hỗ trợ thêm từ 10 - 20% mức đóng theo chuẩn nghèo. Ông Đinh Duy Hùng, Phó trưởng Ban Quản lý Thu-Sổ, thẻ (BHXH Việt Nam) cho biết theo quy định tất cả các đối tượng tham gia BHXH tự nguyện này đều được hỗ trợ từ NSNN với mức hỗ trợ theo tỉ lệ % trên mức đóng BHXH hằng tháng theo mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn.

Hiện nay mức hỗ trợ đóng của Nhà nước đối với người tham gia BHXH tự nguyện được tính theo tỉ lệ % trên mức đóng BHXH hằng tháng theo mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn, cụ thể: bằng 30% đối với người tham gia thuộc hộ nghèo tương ứng với 46.200 đồng/tháng; bằng 25% đối với người tham gia thuộc hộ cận nghèo tương ứng với 38.500 đồng/tháng, bằng 10% đối với các đối tượng khác tương ứng với 15.400 đồng/tháng. Chính quyền các địa phương có thể hỗ trợ thêm cho người tham gia BHXH tự nguyện ngoài mức hỗ trợ của Ngân sách nhà nước tùy theo tình hình cụ thể của địa phương.

Thời gian người tham gia BHXH tự nguyện được nhận hỗ trợ tối đa trong vòng 10 năm từ NSNN. Nếu người tham gia BHXH tự nguyện có hộ khẩu tại một tỉnh nhưng tham gia BHXH tại tỉnh khác, thì vẫn được nhận hỗ trợ theo các mức quy định trên.

Các phương thức đóng BHXH tự nguyện hiện cũng rất linh hoạt. Theo quy định của Luật BHXH năm 2014, người dân có thể lựa chọn một trong các phương thức đóng như: đóng hằng tháng; đóng 3 tháng một lần; đóng 6 tháng một lần; đóng 12 tháng một lần; đóng một lần cho nhiều năm về sau nhưng không quá 5 năm một lần; đóng một lần cho những năm còn thiếu đối với người tham gia BHXH đã đủ điều kiện về tuổi để hưởng lương hưu theo quy định nhưng thời gian đóng BHXH còn thiếu không quá 10 năm (120 tháng) thì được đóng cho đủ 20 năm để hưởng lương hưu. Mức đóng hàng tháng bằng 22% mức thu nhập tháng do người tham gia BHXH tự nguyện lựa chọn. Mức thu nhập tháng do người tham gia BHXH tự nguyện lựa chọn thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn theo quy định của Thủ tướng Chính phủ (hiện nay là 700 nghìn đồng) và cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở tại thời điểm đóng (hiện nay là 27,8 triệu đồng).

Từ ngày 1-7-2020, Cổng Dịch vụ công quốc gia chính thức cung cấp dịch vụ đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện bên cạnh 725 dịch vụ công khác. Như vậy, người dân có thể ngồi nhà đóng tiếp bảo hiểm xã hội tự nguyện. Dịch vụ đóng tiếp BHXH tự nguyện cho phép người dân nộp trực tuyến số tiền đóng BHXH tự nguyện của mình (hoặc người thân) để được hưởng các chính sách BHXH tự nguyện theo quy định. Quá trình này cắt giảm thời gian, chi phí đi lại, khuyến khích người dân tham gia nhiều hơn, góp phần thực hiện mục tiêu BHXH toàn dân. Như vậy, người dân có thể yên tâm ngồi nhà đóng tiếp BHXH tự nguyện.

Với hơn 844,7 nghìn người tham gia BHXH tự nguyện hiện nay, thực hiện đóng BHXH thực hiện trực tuyến sẽ giúp tiết kiệm khoảng hơn 200 tỉ đồng/năm.

Theo BHXH Việt Nam, số người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện vẫn còn rất thấp, nhất là số người thuộc hộ gia đình nghèo, cận nghèo tham gia trong 2 năm qua chỉ chiếm dưới 3%. Một trong những nguyên nhân là do thu nhập của người dân còn thấp, không ổn định và mức hỗ trợ của Nhà nước cho người tham gia chưa cao.

Trước thực trạng này, BHXH Việt Nam đề nghị Bộ Tài chính nghiên cứu trình Chính phủ tăng mức hỗ trợ từ Nhà nước cho người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, nhất là người thuộc hộ gia đình nghèo, cận nghèo để nhiều người có đủ khả năng tham gia, hạn chế số người đang tham gia nhưng vì không có điều kiện tiếp tục tham gia đã phải dừng đóng, hưởng BHXH một lần.

BHXH Việt Nam đề xuất nâng mức hỗ trợ từ 30% lên 50% đối với hộ nghèo; từ 25% lên 30% đối với hộ cận nghèo và từ 10% lên 20% đối với các đối tượng còn lại.