rong khi Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Mỹ ước tính các ca mắc biến thể Delta chiếm hơn 90% số ca mắc Covid-19 mới ở Mỹ, các nhà khoa học vẫn đang tìm hiểu nguyên nhân khiến biến thể Delta rất khác so với các chủng virus trước đó.

Hiện trên thế giới có hàng chục biến thể, trong đó một số nổi lên và nhanh chóng biến mất trong khi một số khác lan rộng trên toàn cầu. Đáng chú ý, biến thể Delta lần đầu xuất hiện ở Ấn Độ vào tháng 12 năm ngoái và nhanh chóng trở thành chủng trội ở Ấn Độ và tiếp đến là tại Anh. 

Bệnh nhân Covid-19 được điều trị tại bệnh viện Providence Saint Joseph ở bang California - Mỹ. Ảnh: Reuters

Biến thể Delta lần đầu được phát hiện ở Mỹ vào tháng 3 năm nay và lấn át chủng trội trước đó là Alpha chỉ trong vòng vài tuần ngắn ngủi. 

TS Loren Miller, phó giám đốc bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế Harbour-UCLA và nhà nghiên cứu tại Viện Lundquist ở TP Torrance, bang California, cho biết: "Có một số bằng chứng cho thấy virus có thể dễ dàng bám vào các tế bào của con người hơn trong đường hô hấp. Điều này đồng nghĩa với việc chỉ cần một lượng virus thấp hơn so với các chủng ban đầu cũng có thể lây lan dịch bệnh".

Theo ABC News, biến thể Delta hiện là chủng trội ở Mỹ và trên toàn cầu. Các ca mắc tăng vọt trở lại ở Mỹ, đặc biệt là những nơi có tốc độ tiêm chủng chậm.

Khách hàng xuất trình chứng nhận tiêm chủng trước khi vào nhà hàng ở TP Philadelphia, bang Pennsylvania, Mỹ hôm 7-8. Ảnh: Reuters

TS Abir "Abby" Hussein tại Trung tâm Y tế Đại học Washington cho biết phần lớn bệnh nhân Covid-19 đang nằm viện chưa được tiêm chủng. Các nghiên cứu cho thấy rằng vắc-xin vẫn làm giảm đáng kể nguy cơ nhập viện và tử vong mặc dù biến thể Delta nhiều khả năng gây ra bệnh nhẹ hoặc không có triệu chứng ở những người đã được tiêm chủng. 

Giám đốc CDC Rochelle Walensky cho rằng đây vẫn là "đại dịch đối với những người chưa được tiêm chủng". 

TS Miller cho hay dù có một số trường hợp nhiễm sau tiêm hiếm gặp phải nhập viện nhưng phần lớn chỉ xảy ra ở những người có hệ miễn dịch suy yếu.

Sự gia tăng các ca mắc biến thể Delta được ghi nhận nhiều ở thanh thiếu niên, nhóm đối tượng ít được tiêm chủng đầy đủ. Mỹ hôm 14-8 ghi nhận 1.902 ca trẻ em nhập viện vì Covid-19 trong bối cảnh nhiều bệnh viện ở miền Nam đang quá tải vì biến thể Delta. Trẻ em hiện chiếm khoảng 2,4% tổng số ca nhập viện. Trẻ em dưới 12 tuổi chưa đủ điều kiện tiêm chủng nên dễ bị nhiễm bệnh hơn, đặc biệt khi biến thể mới có khả năng lây nhiễm cao.

Một thiếu niên được tiêm vắc-xin ở bang Pennsylvania - Mỹ hôm 14-8. Ảnh: Reuters

Cựu Chủ tịch của Học viện Nhi khoa Mỹ Sally Goza cho biết: "Đây không phải là dịch Covid-19 của năm ngoái. Đại dịch này còn tồi tệ hơn và con cái của chúng ta là những người sẽ bị ảnh hưởng". Mỹ hiện là vùng dịch lớn nhất thế giới, với hơn 37 triệu ca nhiễm và 637.439 ca tử vong. Arkansas, Florida, Louisiana, Mississippi và Oregon là những bang ghi nhận số ca nhập viện vì Covid-19 cao kỷ lục trong tuần qua.

Trước làn sóng ca mắc mới tăng mạnh, nhiều nước đã triển khai chương trình tiêm phòng quy mô lớn bằng nhiều hình thức để nhanh chóng phủ sóng vắc-xin.

Học sinh phổ thông được tiêm chủng tại Quảng Đông, Trung Quốc vào tháng 7. Ảnh: China Daily

Bất chấp là một trong những quốc gia có tỉ lệ tiêm phòng nhanh nhất thế giới, chính phủ Israel đã triển khai hoạt động tiêm chủng xuyên đêm quy mô lớn ở TP Tel Aviv hôm 14-8 khi chứng kiến ca nhiễm mới tăng trở lại. Israel cũng đã bắt đầu tiêm liều 3 cho người từ 50 tuổi trở lên từ hôm 13-8. Thủ tướng Naftali Bennett cho biết đây là bước quan trọng trong nỗ lực chống lại biến thể Delta. Israel triển khai chiến dịch tiêm mũi tăng cường cho người từ 60 tuổi trở lên từ hai tuần trước. Đến nay, đã có hơn 5,8 triệu người tại Israel tiêm chủng trên tổng dân số khoảng 9,3 triệu người, trong đó gần 5,4 triệu người đã tiêm đủ 2 liều và hơn 813.000 người đã tiêm liều thứ 3.

Người dân Israel xếp hàng tiêm chủng trong đêm hôm 14-8. Ảnh: Flash 90

Malaysia đã thí điểm mô hình tiêm chủng tự do từ hôm 19-7, cho phép những ai chưa tiêm chủng đều có thể đến bất kỳ điểm tiêm chủng nào trong danh sách quy định để tiêm mũi đầu tiên mà không cần đăng ký trước. Các điểm tiêm chủng dành cho người đi ôtô cũng được triển khai tại nước này. Tuy nhiên, người được tiêm phòng trên ô tô không phải người điều khiển phương tiện và họ cũng sẽ được theo dõi 15 phút sau tiêm. Những xe tiêm chủng lưu động cũng được điều đến nhiều nơi như nhà máy hoặc những khu vực có đông công nhân sinh sống và đang bị ảnh hưởng nặng. Mỗi xe được trang bị hệ thống cấp cứu, đảm bảo ứng phó nhanh chóng với các trường hợp khẩn cấp.

Tại Singapore, Bộ Y tế Singapore (MOH) cho biết đang triển khai các đội tiêm chủng lưu động đến các khu vực có nhiều người cao tuổi chưa được tiêm chủng. Trong khi người dân ở nhiều độ tuổi khác phải đăng ký và chờ đến lượt để được tiêm vắc-xin, người cao tuổi ở Singapore được ưu tiên đến các trung tâm y tế đang thực hiện tiêm phòng bất cứ khi nào họ muốn tiêm mũi đầu tiên.

Người dân Malaysia xếp hàng chờ xét nghiệm ở bang Selangor hôm 14-8. Ảnh: Tân Hoa Xã

Trung Quốc đặt mục tiêu đạt được miễn dịch cộng đồng sớm nhất vào cuối năm nay thông qua tiêm chủng hàng loạt. Mới đây, giới chức y tế Trung Quốc thông báo đã kiểm soát được đợt bùng phát Covid-19 tồi tệ nhất trong nhiều tháng qua liên quan đến biến thể Delta. Nhiều ổ dịch được ghi nhận ở 48 thành phố ở 18 tỉnh trên toàn quốc, khiến hơn 1.282 người bị nhiễm. Theo Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc hôm 13-8, hơn một nửa dân số Trung Quốc, khoảng 777 triệu người, đã được tiêm chủng đầy đủ, với hơn 1,83 tỉ mũi tiêm được sử dụng trên toàn quốc. Nước này cũng đã tiêm chủng cho thanh thiếu niên từ 12-17 tuổi, với hơn 60 triệu liều được sử dụng. Ông Hạ Thanh Hoa, quan chức cấp cao thuộc Ủy ban Y tế quốc gia Trung Quốc, nhấn mạnh tiêm chủng cho trẻ em và thanh thiếu niên là một bước không thể thiếu để xây dựng khả năng miễn dịch cộng đồng.

Chính phủ Thái Lan hôm 16-8 sẽ ra quyết định về khả năng mở rộng các biện pháp nghiêm ngặt hơn nữa trước làn sóng ca mắc tăng đột biến. Theo Bangkok Post, ước tính sẽ có khoảng 60.000–70.000 ca mắc mới được ghi nhận mỗi ngày trong tháng tới nếu các biện pháp phong tỏa nghiêm ngặt hiện nay không được gia hạn. Theo người phát ngôn Trung tâm Xử lý Tình hình Covid-19 Thái Lan (CCSA) Taweesilp Visanuyothin, để duy trì tình trạng lây nhiễm với số ca nhiễm khoảng 20.000 mỗi ngày, các biện pháp phong tỏa nghiêm ngặt phải được thực hiện trong ít nhất hai tháng nữa cùng với việc tiêm chủng cho người cao tuổi và các nhóm đối tượng khác ở những khu vực rộng lớn hơn. Với tỉ lệ lây nhiễm này, Thái Lan vẫn sẽ có đủ giường bệnh trong khi tỉ lệ tử vong do Covid-19 sẽ ở mức có thể kiểm soát được. Chính phủ Thái Lan trước đó đã gia hạn các biện pháp phong tỏa và giới nghiêm ban đêm ở Bangkok và 28 tỉnh khác trong 2 tuần từ ngày 3-8 đến 18-8.

Cảnh sát tuần tra ở nhà ga TP Sydney-Úc hôm 12-8. Ảnh: Reuters

Chưa thể mở cửa trở lại vì tình hình dịch bệnh phức tạp, giới chức Úc hôm 14-8 thông báo sẽ tăng mức phạt người vi phạm quy định hạn chế để phòng dịch đang được áp dụng tại bang New South Wales (NSW). Cụ thể, người vi phạm quy định đi ra đường khi không có lý do chính đáng hay sai phạm trong việc truy vết sẽ bị xử phạt 5.000 AUD. Trong khi đó, người đi vào NSW mà không có giấy phép sẽ bị phạt 3.000 AUD. Thủ hiến bang NSW Gladys Berejiklian thừa nhận bang này đang trải qua thời kỳ dịch bệnh tồi tệ chưa từng thấy. Hàng trăm nhân viên quốc phòng được triển khai tới Sydney để hỗ trợ cảnh sát thực thi việc phong tỏa thành phố.

Các bệnh nhân Covid-19 tại bệnh viện dã chiến ở thủ đô Bangkok - Thái Lan hôm 5-8. Ảnh: Reuters

Trong động thái thận trọng mở cửa trở lại tại Malaysia, nhiều hoạt động kinh doanh sẽ được phép nối lại từ ngày 16-8 khi nước này nới lỏng các biện pháp kiểm soát dịch ở lĩnh vực kinh tế. Thủ tướng Malaysia Muhyiddin Yassin cho biết việc các hạn chế được nới lỏng là những dấu hiệu tích cực sớm cho thấy chương trình tiêm chủng quốc gia đạt hiệu quả. Theo CNA, khoảng 31,1% dân số Malaysia, tương đương hơn 10,1 triệu người đã được tiêm đủ hai liều vắc-xin tính đến hôm 13-8. Đối với những khu vực ở giai đoạn 1 trong kế hoạch phục hồi quốc gia của Malaysia, Thủ tướng Muhyiddin thông báo 11 loại hình kinh tế sẽ được phép nối lại ở Selangor, Kuala Lumpur, Putrajaya, Kedah, Negeri Sembilan, Melaka và Johor. Công suất hoạt động sẽ được quyết định dựa vào tỉ lệ tiêm chủng đầy đủ của người lao động tại những cơ sở nói trên. Chính phủ Malaysia nhấn mạnh cũng sẽ sẵn sàng đóng cửa những cơ sở không tuân thủ các hướng dẫn và quy định phòng dịch.

Khách hàng đeo khẩu trang mua sắm bên trong một cửa hàng quần áo ở thủ đô London-Anh. Ảnh: Reuters

Tại Anh, dịch Covid-19 thuyên giảm đã giúp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế nhanh chóng trong quý II/2021. Theo số liệu của Văn phòng Thống kê quốc gia Anh (ONS) hôm 12-8, nền kinh tế nước này đã tăng 4,8% trong quý II/2021. Tuy nhiên, các chuyên gia kinh tế cho rằng Anh đã trải qua giai đoạn phục hồi kinh tế tốt nhất. 

Nhà kinh tế học tại ngân hàng JPMorgan Allan Monks cho biết kinh tế Anh đã phục hồi mạnh mẽ nhưng biến thể Delta dường như đã lấy đi niềm tin của người tiêu dùng trong tháng 7, khiến nền kinh tế khó có cơ hội duy trì mức tăng trưởng như trong quý II/2021. Tỏ ra lạc quan hơn, bà Hande Küçük, Phó Giám đốc Viện Nghiên cứu Kinh tế và Xã hội Quốc gia, kỳ vọng nền kinh tế Anh sẽ tăng trưởng nhanh hơn ở mức "tương đối cao", ít nhất là trong quý III/2021 với giả định các ca mắc mới giảm và tất cả các biện pháp hạn chế phòng dịch trong nước được dỡ bỏ.