"Khi sưu tầm tiêu bản, điều quan trọng là phải đảm bảo được số lượng loài trong tự nhiên thì mới thu mẫu vật" – chàng trai 10X dành gần 10 năm để tìm hiểu về bọ cánh cứng, nhân giống, thu thập tiêu bản và tái thả chúng để đảm bảo số lượng ngoài tự nhiên, bày tỏ.

Bắt đầu tìm hiểu và sưu tầm từ năm 2015, đến nay bộ sưu tập bọ cánh cứng của Nguyễn Huỳnh Anh Kiệt (21 tuổi, TP HCM) đã có đến 200 mẫu khác nhau với đủ loại kích thước, hình dáng. Bộ sưu tập chủ yếu bao gồm các loài bọ sừng, bọ hoa và bọ kẹp kìm.

Nguyễn Huỳnh Anh Kiệt đang là một graphic designer freelance. Bắt nguồn từ sở thích đọc truyện tranh, xem những phim hoạt hình của Nhật từ nhỏ, Kiệt biết đến sự tồn tại của bộ môn này. Lên cấp 3, chàng trai 10X bắt đầu tìm hiểu và hiện thực hóa giấc mơ thuở bé của mình với mong muốn mang đến cho mọi người một góc nhìn mới về đa dạng sinh học Việt Nam.

"Niềm yêu thích ban đầu chỉ đơn giản là mình thấy nó đẹp. Sau đó, mình tìm hiểu về tập tính, vị trí địa lý và cách phân biệt loài thì thấy rất thú vị, rồi trở nên đam mê với chúng"

Nguyễn Huỳnh Anh Kiệt cho biết điều khiến anh say mê tìm hiểu về bọ cánh cứng, sưu tầm các tiêu bản vì mong muốn lưu giữ vẻ đẹp của chúng và xa hơn nữa là bảo tồn loài côn trùng nhỏ bé này.

Khi bước vào bộ môn đầy mới lạ này, Nguyễn Huỳnh Anh Kiệt đã gặp một số khó khăn trong việc tìm kiếm tài liệu. Anh tự tìm hiểu, tự dịch thuật để học hỏi được những kiến thức về côn trùng, đặc biệt là bọ cánh cứng.

Sau khoảng thời gian tìm hiểu, Nguyễn Huỳnh Anh Kiệt có được con bọ đầu tiên vào cuối năm 2015. Khi ấy, chàng trai 10X chỉ nghĩ mua về để nuôi, nhưng về sau thì anh nhận ra có thể cho chúng sinh sản và giữ xác lại làm mẫu khi bọ chết đi.

Học hỏi từ những người đi trước, Nguyễn Huỳnh Anh Kiệt đã từng có thời gian tham gia vào quá trình nhân giống cho bọ. Sau vì không có nhiều thời gian, anh đã gửi cho những người bạn để họ nhân giống, rồi gửi lại xác để làm tiêu bản.

Chàng trai 10X cho hay việc để bọ sinh sản sẽ giúp giữ được nguồn gen của loài sinh vật này, đồng thời không làm suy thoái số lượng bọ ngoài tự nhiên.

Chàng trai 21 tuổi thừa nhận mình từng bị ba mẹ khó chịu khi nghĩ thú vui của con trai khá nguy hiểm vì những con vật này có độc. Tuy nhiên, sau này khi thấy Kiệt sưu tập loài vật này thật sự nghiêm túc, thêm vào đó là sự xuất hiện của các sự kiện triển lãm thì gia đình đã chấp nhận và ủng hộ.

Đối với Kiệt, sưu tầm là để chia sẻ. Anh lưu giữ các mẫu, hiện trưng bày ở quán cà phê Cư xá 30 (Quận 3, TP HCM) để mọi người có thể đến tham quan, chiêm ngưỡng, tìm hiểu về chúng.

Với những ai muốn bắt đầu bộ môn này, lời khuyên của Nguyễn Huỳnh Anh Kiệt là đừng ngại hỏi, bởi khi bạn hỏi thì sẽ luôn có người khác trả lời. Kiệt bày tỏ: "Mình đã được những người đi trước chỉ dẫn nhiều thứ thì bây giờ cũng sẵn sàng trả lời với những ai cần tìm hiểu về bọ cánh cứng".

Từ khi bắt đầu chơi bộ môn này, Nguyễn Huỳnh Anh Kiệt đã quan tâm nhiều hơn đến vấn đề bảo vệ môi trường. Anh chỉ nghĩ đơn giản, bảo vệ môi trường chính là bảo vệ nơi sống của các loài bọ, giúp giữ chúng ở ngoài tự nhiên nhiều hơn. Loài động vật này cũng đã truyền cho Kiệt nhiều cảm hứng trong công việc hiện tại, về cách phối màu và cách vẽ. Đối với anh, những con bọ này đáng giá không chỉ về giá trị tiền bạc mà cả về giá trị tinh thần của nó mang lại.

Đối với Nguyễn Huỳnh Anh Kiệt, việc sưu tầm tiêu bản không chỉ là sở thích muốn lưu giữ những con vật quý hiếm mà đó còn phải là sự bảo tồn số lượng trong tự nhiên. Chàng trai 10X cho rằng để theo bộ môn này, người chơi phải có trách nhiệm gìn giữ vẻ đẹp của sự đa dạng về loài và nâng cao ý thức về bảo tồn bọ cánh cứng. Điều quan trọng là phải đảm bảo được số lượng loài trong tự nhiên thì mới thu mẫu vật.

Những tiêu bản bọ cánh cứng là "báu vật" của chàng trai 10X, anh lưu giữ để nhìn ngắm và nghiên cứu chúng, dù nhiều người trả giá rất cao nhưng không bán.

Trở thành một nhà sưu tầm bọ cũng đã giúp Nguyễn Huỳnh Anh Kiệt có được nhiều cơ hội tiếp xúc với những người giỏi, mở mang thêm nhiều kiến thức mới. Vào năm 2019, một local brand đã liên hệ với Kiệt và ngỏ lời hợp tác cho dự án áo thun in hình bọ cánh cứng, với chủ đề bảo vệ môi trường. Hay gần đây nhất là buổi triển lãm tại Ươm vào ngày 1-7. Những sự kiện đó đã giúp Kiệt có thêm động lực để tiếp tục trên con đường của mình.

Trong tương lai, Nguyễn Huỳnh Anh Kiệt dự định sẽ lan tỏa thông điệp của mình đi xa hơn, để mọi người biết đến nhiều hơn. Chàng trai này cũng đang ấp ủ giấc mơ đi nước ngoài để có thể học hỏi thêm nhiều kiến thức mới về ngành nghiên cứu sinh vật, điều lý thú trên thế giới để thỏa đam mê.