Hình ảnh người dân vất vả dắt xe chết máy vượt qua các đoạn đường ngập nước đã thôi thúc những người đang làm việc tại UDC "phải làm điều gì đó" để giải quyết tình trạng này...

Công ty TNHH MTV Thoát nước Đô thị TP HCM (UDC) được giao nhiệm vụ quản lý, vận hành hệ thống thoát nước của TP HCM.

Đội ngũ kỹ sư, nhân viên của UDC luôn đau đáu trước tình trạng ngập nước kéo dài hàng chục năm qua. Hình ảnh những tuyến đường của thành phố ngập sâu trong nước sau mỗi trận mưa, hình ảnh người dân vất vả dắt xe chết máy vượt qua các đoạn đường ngập nước… đã thôi thúc những người đang làm việc tại UDC "phải làm điều gì đó" để giải quyết tình trạng này.

Năm 2017, đội ngũ kỹ sư, nhân viên (gọi tắt là nhóm tác giả) của UDC đã tạo ra sản phẩm "Cửa thu – thoát nước ống cống ngăn nghẹt rác và mùi hôi" (thường gọi là hố ga ngăn mùi kiểu mới). Sản phẩm này cũng vừa được UBND TP HCM trao tặng Giải thưởng Sáng tạo lần 3 – năm 2023.

Sản phẩm "Cửa thu – thoát nước ống cống ngăn nghẹt rác và mùi hôi" nhận Giải thưởng Sáng tạo lần 3 – năm 2023

Những năm gần đây, tình hình ngập úng tại các đô thị của Việt Nam, nhất là TP HCM, đã gây ảnh hưởng lớn tới đời sống của người dân. Hai trong nhiều nguyên nhân từng được chỉ ra đó là hệ thống cửa thu tại các hố ga thường xuyên bị bít, gây tắc nghẽn cục bộ; ý thức bảo vệ hệ thống thoát nước của cộng đồng chưa cao.

Cửa thu nước tại các hố ga trên địa bàn TP HCM ngoài vấn đề nhỏ hẹp do yếu tố thiết kế kỹ thuật thì còn hai bất cập. Thứ nhất hệ thống ngăn mùi hôi bằng nước (khóa thủy lực) tồn tại nhiều hạn chế và kết cấu cửa thu nước không đồng bộ với vỉa hè, mặt đường. Với cơ chế ngăn mùi hôi bằng nước, vào mùa khô nước bốc hơi mất tác dụng ngăn mùi, kích thước miệng thu nước nhỏ dẫn đến tình trạng thường xuyên bị tắc nghẽn. Nước bị tù đọng, ô nhiễm chính là nơi phát sinh muỗi và các loại dịch bệnh.

Thứ hai, nhiều miệng cống (cửa thu nước) bị người dân tập kết rác thải sinh hoạt khiến miệng thu bị bịt, vừa gây hạn chế khả năng thu – thoát nước mặt đường, vừa làm ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng mỹ quan đô thị.

Người dân cũng thường sử dụng những tấm gỗ hoặc vải bạt phủ lên các miệng thu để ngăn mùi hôi. Những miệng thu nhếch nhác khiến họ mặc định đây là chỗ để rác. Vì vậy, mỗi khi mưa xuống nước thoát không kịp và gây ngập.

Bên cạnh đó, thiết kế kết cấu miệng hố ga kiểu cũ không đồng bộ với vỉa vè, mặt đường cũng là một nhân tố làm mất mỹ quan đô thị và ảnh hưởng giao thông. Ngoài ra, hệ thống thoát nước tại TP HCM với phần bó vỉa, miệng thu, vỉa hè, lòng đường không đồng bộ và không có tính thẩm mỹ.

Hệ thống thoát nước cũng thường xuyên bị nghẹt do rác và lắng đọng bùn đất, gây khó khăn cho công tác duy tu, sửa chữa… Từ những bất cập đó, nhóm tác giả của UDC đã mày mò, nghiên cứu để tìm ra sản phẩm thay thế. Năm 2017, nhóm đã hoàn thành và đưa vào áp dụng thí điểm sản phẩm "Cửa thu – thoát nước ống cống ngăn nghẹt rác và mùi hôi", còn được gọi là hố ga ngăn mùi kiểu mới.

Công ty TNHH MTV Thoát nước Đô thị TP HCM lắp đặt hệ thống hố ga ngăn mùi kiểu mới.

Kể về nguyên lý hoạt động của hố ga ngăn mùi kiểu mới, anh Trường nói:

Anh Trường cho biết:

Thời gian đầu, UDC được UBND TP HCM giao lắp đặt thí điểm sản phẩm hố ga ngăn mùi kiểu mới tại 3 tuyến đường và 2 tuyến hẻm (tương đương khoảng 338 hố ga). Ông Diệp Nguyên Thịnh - Phó Giám đốc UDC - cho biết sản phẩm hố ga ngăn mùi kiểu mới của đơn vị đến nay được áp dụng tại 253 dự án, tương đương hơn 31.000 hố ga trên địa bàn TP HCM. Đã có khoảng 23 tỉnh thành trên cả nước áp dụng hố ga ngăn mùi kiểu mới này với hơn 10.000 hố ga.

"Vừa qua, UBND quận 4 cũng có văn bản đề nghị UDC lắp đặt hố ga ngăn mùi kiểu mới này tại tất cả các tuyến đường, hẻm trên địa bàn quận" – ông Diệp Nguyên Thịnh thông tin thêm.

Hệ thống hố ga ngăn mùi kiểu mới được lắp đặt trên các tuyến đường Quận 4.

Theo chia sẻ của ông Diệp Nguyên Thịnh, sản phẩm hố ga ngăn mùi kiểu mới được tạo ra từ một công thức đặc biệt. Đó chính là tình yêu đối với công việc chuyên môn và tinh thần đóng góp cho cộng đồng.