ược đề cử với một vai diễn có số phận, vừa làm người xem cười nghiêng ngã, vừa khóc cho nhân vật là một điểm son trong hành trang nghệ thuật của Hoài Linh. Vào những thời điểm của niềm vui và sự đầm ấm như là ngày lễ, Tết hoặc ngày của gia đình, người yêu tiếng cười không thể không nhắc tới danh hài Hoài Linh. 

Trên bầu trời đầy ắp ngôi sao sân khấu và những danh hài, người mộ điệu thấy Hoài Linh luôn là một vì sao lấp lánh, mỗi vai diễn của anh vì thế luôn được chăm chút để nó xuất hiện như một vai diễn để đời. Tuy ngẫu hứng, dí dỏm nhưng luôn ẩn sau đó sự sâu lắng mê hoặc. Và nhân vật ông sui trong vở cải lương kinh điển "Áo cưới trước cổng chùa" là một điển hình sinh động cho minh chứng đó. Vai diễn này đã được bạn đọc đề cử trong hạng mục "Diễn viên hài" năm 2020, nói theo nhận xét của NSND Trần Minh Ngọc: "Thật sự xứng đáng vì đó là vai diễn hay nhất trong năm 2020 của Hoài Linh".

Có ai đó đã từng nói, ẩn sau những tiếng cười của danh hài là sự trăn trở, đau khổ của cuộc sống. Họ phải đủ vui để truyền năng lượng tích cực cho khán giả, nhưng cũng đủ thâm thúy để "cười vào mũi" những khổ đau, dằn vặt của chính bản thân mình. Hành trang tìm vai diễn và khắc họa nhân vật của Hoài Linh cũng vậy, luôn làm khán giả nhìn thấy niềm vui, nỗi buồn, sự khổ đau, trăn trở nhưng cũng đầy ắp hạnh phúc.

Trong suốt gần 40 năm gắn bó với nghề, Hoài Linh đã sở hữu 11 tượng Mai Vàng cho cả hạng mục "Danh hài" lẫn "Nam diễn viên kịch nói". Anh cũng là nghệ sĩ hiếm hoi được Ban Tổ chức trao tặng giải thưởng thành tựu Mai Vàng 20 năm vào năm 2014.

Nghệ sĩ Hoài Linh và những người bạn

Trên bước đường nghệ thuật của mình, Hoài Linh có rất nhiều vai diễn, chương trình là chất xúc tác đưa các bạn diễn viên trẻ đến với nghề chỉ vì "tôi yêu chú Hoài Linh, tôi thích anh Hoài Linh". Và hơn thế, với nhân vật ông sui trong vở "Áo cưới trước cổng chùa" của lần đề cử này, Hoài Linh nói một cách ẩn dụ: "Đó là một vai già đúng với cái chất ngư dân miền biển mà tôi khoái, nên khi được đạo diễn NSND Trần Ngọc Giàu mời thì nhận ngay".

Vai ông sui đứng trước một nghịch cảnh, gần đến ngày cưới dâu cho con trai duy nhất thì cô dâu bị ngài tổng trấn ép duyên, đưa về dinh làm vợ lẻ. Bà mẹ của cô dâu mù lòa lại bị bệnh tim, để giấu bà thì em của cô dâu một mình đóng hai vai, lúc Xuân Tự, lúc Phương Thành, và chấp nhận đóng giả cô dâu trong ngày cưới. Vai trò của ông sui giờ là một "đạo diễn", lo chu toàn mọi thứ để đám cưới diễn ra êm đềm, dù chính ông cũng tan nát cõi lòng.

Hoài Linh trong một vai diễn trên sân khấu

Nhiều lớp diễn phải "đối phó" với bà sui trong việc Xuân Tự không hiện diện trong cuộc sống, rồi nài nỉ chính con trai mình phải cố gắng hoàn thành vai chú rể. Đây là lúc để Hoài Linh lột tả hết tâm trạng, những tình huống vui buồn, cười ra nước mắt.

Gương mặt của anh luôn tạo sự chân thật nhất khi thể hiện vai diễn ông sui. Anh nói: "Khi bạn muốn hiểu ai đó thì hãy đặt mình vào vị trí của họ, và thế là ông sui đau nỗi đau của Xuân Tự, bà sui, Xuân Thành và cả Tô Châu, những con người ông thương yêu nhưng sao lại vướng vào nghịch cảnh".

Ông sui bỗng thấy rằng, nếu không có sự chia sẻ thì sự rạng nứt sẽ xảy ra. Ông đã chia sẻ để "tiếp tay" với con cháu qua mặt bà sui mù lòa trong tiếng cười và nước mắt.

Trường đoạn xúc động nhất, khiến người xem thấy được sự dịu dàng, tinh tế, xoay trở, thấu hiểu, dằn xé lương tâm của nhân vật, chính là khi bà sui biết hết mọi chuyện. Ni cô Xuân Tự về nhà thăm mẹ trong ngày cưới của chính mình, chiếc áo cưới đã được trả lại cho người yêu, treo trên cành cây ngay trước cổng chùa. Đó là màn trình diễn vô cùng ấn tượng, sâu sắc, tài tình của Hoài Linh. Trường đoạn đó lột tả hết khả năng diễn xuất của anh để khán giả vừa cười vừa lau nước mắt.

Anh đã thể hiện xuất sắc sự trái khoáy, nháo nhào, vội vã, bấn loạn của nhân vật. Tiếng cười vang lên sảng khoái mỗi khi ông sui xuất hiện thì đến lúc này đã nhường chỗ cho cảm xúc sâu lắng đến rơi nước mắt. Cách diễn của Hoài Linh làm cho nhân vật trở nên sống động, mà thông điệp là sự chia sẻ được sự cảm thông với mọi người.

Có thể nói nhiều khi nghệ sĩ hài ẩn giấu sự cô đơn của họ bên dưới hàng vạn tiếng cười, Hoài Linh cũng vậy. Năm 2020 đầy biến cố đối với thế giới, trong đó có anh. Sự ra đi đột ngột của người bạn diễn thân thiết là cố nghệ sĩ Chí Tài, rồi đến người dì thân yêu của anh qua đời trong đau xót. Hoài Linh gần như không còn nước mắt để khóc.

Thế nhưng, lúc nào Hoài Linh cũng lạc quan, để mọi người đều hy vọng nhân thêm niềm vui, tiếng cười mà anh mang đến hơn là những sự hào nhoáng của showbiz. Đó cũng là cách mà Hoài Linh đã chọn để cống hiến, để gõ từng cánh cửa mang đến từng ngôi nhà tiếng cười đầm ấm với nguyện ước con người luôn biết yêu thương và trân quý nhau hơn.

NSND Ngọc Giàu nhận xét: "Hiếm ai thấy Hoài Linh buồn, em biết giấu nỗi đau đó trong lòng để thăng hoa cùng sàn diễn. Bạn đọc Báo Người Lao Động luôn tinh tế, chọn lựa rất đúng cho đề cử năm nay với vai ông sui mà Hoài Linh đã sáng tạo. Chỉ có tài năng mới quyết định được sự sáng tạo và em luôn là người đẳng cấp, làm được những điều mình mong ước".

Nghệ sĩ Trường Giang từng tâm sự nếu không có sự đỡ đầu, trao truyền nét hào sảng trong cách gieo tiếng cười cho đàn em, thì khó mà có những diễn viên hài trẻ đi lên từ mái nhà chung mà Hoài Linh có công gầy dựng, đó là sân khấu "Nụ cười mới".

Nghệ sĩ Việt Hương cùng nghệ sĩ Hoài Linh

Với danh hài Xuân Hinh ở miền Bắc, Hoài Linh là một biểu tượng hài mà mọi sự bất thường trở nên rất bình thường, từ dáng đi, giọng điệu cho đến cách thể hiện. "Ngay vai giả gái cũng thế, không chỉ thỏa mãn thị hiếu muốn xem Hoài Linh biến hóa vai con gái, bà lão, mà mỗi nhân vật anh giả gái là có vấn đề để bàn, để mổ xẻ. Vì thế, anh xuất hiện là tạo hiệu ứng, sự yên tâm cho ê-kíp sáng tạo. Ngay với lực lượng diễn viên hài phía Bắc, Hoài Linh tham gia không bị lệch đội hình, lúc nào cũng hòa quyện, nâng cao vị thế cho hài kịch hai miền" – Hề chèo Xuân Hinh nhận xét.

Hoài Linh chính là biểu tượng của làng hài Việt trong thế kỷ 21, người hiếm xưa nay có số đông ngưỡng mộ, có thời đỉnh điểm kéo dài qua ba thập niên cống hiến. Tiếng cười Hoài Linh vì thế cứ trẻ mãi. 

TÀI TRỢ ĐỘC QUYỀN