(NLĐO) - Tròn nửa thế kỷ kể từ ngày thành lập, Trường ĐH Luật TP HCM đã trải qua một chặng đường đầy tự hào.

Ngay sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, nhu cầu đào tạo cán bộ tư pháp cho khu vực phía Nam trở nên cấp thiết. Tháng 5-1975, Chính phủ quyết định thành lập Trường Cán bộ Tư pháp Trung ương tại TP HCM – một cơ sở trực thuộc Tòa án Nhân dân Tối cao, với nhiệm vụ đào tạo các cán bộ tư pháp, đặc biệt là đội ngũ thẩm phán, cho các tỉnh phía Nam.

Đến năm 1976, trường chính thức đi vào hoạt động, trở thành cái nôi đầu tiên đào tạo bài bản về pháp luật ở miền Nam sau ngày thống nhất. Đây chính là tiền thân đầu tiên của Trường ĐH Luật TP HCM ngày nay.

Những năm đầu thành lập, cơ sở vật chất và đội ngũ cán bộ giảng viên còn hạn chế, Trường Cán bộ Tư pháp chỉ tổ chức các khóa học ngắn hạn và trung cấp về pháp lý. Dù điều kiện khó khăn, trường đã nỗ lực hoàn thành sứ mệnh đào tạo hàng trăm lượt cán bộ tư pháp cho địa phương, góp phần ổn định bộ máy tư pháp trong giai đoạn hậu chiến. 

Năm 1982, khi Bộ Tư pháp được tái lập, trường được chuyển giao về Bộ quản lý và đổi tên thành Trường Trung học Pháp lý TP HCM. Trên cơ sở kế thừa Trường Cán bộ Tư pháp trước đó, Trường Trung học Pháp lý có nhiệm vụ đào tạo cán bộ ở trình độ trung cấp pháp lý, góp phần chuẩn hóa kiến thức cho đội ngũ cán bộ tòa án, viện kiểm sát, tư pháp địa phương. 

Cuối thập niên 1980, đất nước bước vào thời kỳ đổi mới, yêu cầu về đội ngũ pháp lý trình độ đại học ngày càng cao.

Ngày 25-12-1987, Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ) ban hành Quyết định số 357-CT thành lập Phân hiệu Đại học Pháp lý TP HCM trực thuộc Bộ Tư pháp. Sự kiện này đánh dấu bước phát triển vượt bậc của nhà trường, từ một trường trung cấp trở thành phân hiệu của trường đại học pháp lý, có nhiệm vụ đào tạo cử nhân luật chính quy cho các tỉnh phía Nam.

Lần đầu tiên, sinh viên miền Nam có một địa chỉ đại học chuyên ngành luật ngay tại TP HCM. Trong giai đoạn này, Phân hiệu từng bước kiện toàn đội ngũ giảng viên, xây dựng giáo trình, chương trình đào tạo đại học bài bản, đặt nền móng cho chất lượng đào tạo sau này.

Năm 1993, Bộ Tư pháp quyết định đổi tên Phân hiệu Đại học Pháp lý TP HCM thành Phân hiệu ĐH Luật TP HCM, thống nhất tên gọi "luật" thay cho "pháp lý" để phù hợp với hệ thống giáo dục đại học trong nước.

Giai đoạn 1987–1995 chứng kiến số lượng sinh viên tuyển sinh và tốt nghiệp tăng nhanh, chương trình đào tạo dần hoàn thiện. Trên giảng đường khi ấy còn nhiều khó khăn thiếu thốn, nhưng sự nhiệt huyết và trình độ chuyên môn cao của các thế hệ giảng viên đã hun đúc nên truyền thống học thuật nghiêm túc cho Nhà trường. 

Năm 1995, hệ thống giáo dục đại học Việt Nam có bước chuyển mình lớn với việc hình thành các Đại học Quốc gia. Trong bối cảnh đó, Trường ĐH Luật TP HCM đứng trước cơ hội phát triển mới. Ngày 30-3-1996, Bộ Giáo dục và Đào tạo ký Quyết định số 1234/GD-ĐT thành lập Trường ĐH Luật TPHCM trực thuộc Đại học quốc gia TP HCM (ĐHQG). Trường mới được thành lập trên cơ sở hợp nhất Phân hiệu Đại học Luật TP HCM (thuộc Bộ Tư pháp) với Khoa Luật của Trường ĐH Tổng hợp TP HCM.

Lần đầu tiên một trường đại học luật hoàn chỉnh tại TP HCM ra đời, tập hợp được cả thế mạnh của hệ thống đào tạo pháp lý của Bộ Tư pháp lẫn bề dày học thuật của Khoa Luật thuộc Đại học Tổng hợp.

Trong thời gian thuộc ĐHQG (1996–2000), Trường ĐH Luật TP HCM đã có điều kiện hội nhập sâu hơn vào hệ thống giáo dục đại học cả nước. Nhà trường xây dựng chương trình đào tạo cập nhật, mở rộng lĩnh vực nghiên cứu khoa học, đồng thời thiết lập các mối quan hệ hợp tác với những đơn vị bạn trong khối ĐHQG.

Năm 2000, một quyết định quan trọng đã định hình tương lai độc lập của trường: Ngày 10-10-2000, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 118/2000/QĐ-TTg đưa Trường ĐH Luật TPHCM tách ra khỏi ĐHQG TP HCM, trở thành trường đại học độc lập trực thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Từ đây, nhà trường bước sang trang mới – vận hành tự chủ hơn và trực tiếp chịu trách nhiệm trước Bộ Giáo dục và Đào tạo về mọi mặt hoạt động. Quyết định này tạo điều kiện để nhà trường phát huy tối đa nội lực, chủ động xây dựng chiến lược phát triển phù hợp với sứ mệnh đào tạo pháp luật của mình.

Từ năm 2000 đến nay, Trường ĐH Luật TP HCM đã có những bước tiến vượt bậc, không ngừng khẳng định vị thế là một trong hai cơ sở đào tạo pháp luật trọng điểm quốc gia. Với lợi thế vận hành tự chủ, nhà trường chủ động thực hiện nhiều cải cách toàn diện trong đào tạo và quản trị.

Năm 2013, Chính phủ chính thức xác định Trường ĐH Luật TP HCM, cùng với Đại học Luật Hà Nội là 2 trường trọng điểm về đào tạo cán bộ pháp luật của cả nước. Đến năm 2017, trường được chọn tham gia đề án thí điểm đổi mới cơ chế hoạt động, hướng tới tự chủ đại học cao hơn – một dấu mốc thể hiện tinh thần tiên phong trong cải cách giáo dục đại học.

Theo số liệu cập nhật đến tháng 7 năm 2025, trường có 459 viên chức và người lao động, trong đó có 329 giảng viên, bao gồm 4 giáo sư, 20 phó giáo sư, 126 tiến sĩ, 202 thạc sĩ và 1 cử nhân đại học.

Quy mô đào tạo hiện đạt 10.426 sinh viên chính quy và 682 học viên hệ vừa làm vừa học, với 142 lớp học đang vận hành.

Trong 5 năm gần đây, trường đã tuyển sinh 18.081 sinh viên, học viên và nghiên cứu sinh; đồng thời cấp bằng tốt nghiệp cho 11.311 người, gồm 35 tiến sĩ, 1.428 thạc sĩ và 15.838 cử nhân đại học.

Nhiều cựu sinh viên của trường đã và đang giữ các vị trí quan trọng trong các cơ quan Đảng, Nhà nước, các tổ chức, doanh nghiệp trong và ngoài nước – minh chứng sống động cho chất lượng đầu ra của trường. Tỷ lệ sinh viên trên giảng viên được duy trì ở mức hợp lý, bảo đảm chất lượng đào tạo. 

Trường ĐH Luật TP HCM đã nhiều lần vinh dự đón nhận các danh hiệu khen thưởng cao quý của Đảng và Nhà nước.

Năm 2000, nhà trường được trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhì; tiếp đó là Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ (2011), Cờ thi đua của Chính phủ (2012), và đặc biệt là Huân chương Lao động hạng Nhất vào năm 2016.

Năm học 2017-2018, trường cũng được Bộ Giáo dục và Đào tạo công nhận danh hiệu "Tập thể Lao động xuất sắc". Đây không chỉ là những cột mốc đáng tự hào của tập thể sư phạm nhà trường, mà còn là động lực để trường tiếp tục phát triển mạnh mẽ trong thời kỳ hội nhập và đổi mới giáo dục đại học.

Năm 2026 tới đây, Trường ĐH Luật TP HCM không chỉ kỷ niệm 50 năm truyền thống mà còn đánh dấu điểm xuất phát cho chiến lược phát triển mới với tầm nhìn đến năm 2045.

TS Lê Trường Sơn, Hiệu trưởng Nhà trường xác định 3 trụ cột chiến lược quan trọng để thích ứng với bối cảnh mới về cải cách tư pháp, chuyển đổi số và hội nhập quốc tế.

Trụ cột thứ nhất, tiên phong xây dựng "đại học số" toàn diện, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo (AI) và dữ liệu lớn (Big Data) vào mọi mặt hoạt động từ quản lý, giảng dạy đến nghiên cứu.

Trụ cột thứ hai, trường hướng tới mô hình đại học đa ngành, liên lĩnh vực, không chỉ đào tạo luật truyền thống mà mở rộng sang các lĩnh vực giao thoa giữa luật với công nghệ, kinh tế, quản lý… nhằm tạo ra thế hệ cử nhân luật có tư duy liên ngành, thích ứng với thế giới thay đổi nhanh chóng.

Trụ cột thứ ba, tiếp tục khẳng định vị thế trường trọng điểm quốc gia về đào tạo pháp luật, tập trung phát triển các chuyên ngành mũi nhọn đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế – xã hội và hội nhập quốc tế, cung cấp nguồn nhân lực pháp lý chất lượng cao phục vụ tiến trình xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam.