Xài AI, xả rác bằng vứt bỏ hơn 11.000 máy bay Boeing 747

Nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Nature Computational Science cảnh báo nếu các biện pháp hạn chế không được triển khai ngay lập tức, sự phát triển nhanh chóng của AI có thể tạo ra 1,2 - 5 triệu tấn rác thải điện tử vào cuối thập kỷ này.

Số lượng rác thải này tương đương với việc vứt bỏ 2,1 - 13 tỉ chiếc iPhone 15 Pro hoặc hơn 11.000 máy bay Boeing 747 chở khách.

Nghiên cứu nhấn mạnh sự gia tăng rác thải điện tử có thể làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng rác thải độc hại toàn cầu, bao gồm 1,5 triệu tấn bảng mạch in và 0,5 triệu tấn pin nguy hiểm.

Sự gia tăng của rác thải điện tử là do sự mở rộng nhanh chóng của các ứng dụng AI và trung tâm dữ liệu, đòi hỏi phải nâng cấp thường xuyên phần cứng máy tính hiệu suất cao. Các mô hình AI tạo sinh, chẳng hạn mô hình ngôn ngữ lớn, được sử dụng trong các ứng dụng như ChatGPT, gây tốn rất nhiều tài nguyên.

Sự phụ thuộc vào những cải tiến nhanh chóng về cơ sở hạ tầng phần cứng và công nghệ chip dẫn đến vòng đời ngắn của các bộ xử lý và thiết bị lưu trữ tiên tiến, khiến các thiết bị điện tử bị loại bỏ ngày càng tăng.

Hầu hết rác thải điện tử sẽ tập trung Bắc Mỹ, châu Âu và Đông Á, nơi có nhiều trung tâm dữ liệu. Rác thải điện tử bao gồm các thiết bị điện tử bị loại bỏ như máy tính, điện thoại thông minh, bộ sạc, dây điện và hệ thống máy chủ hay bất kỳ sản phẩm nào có pin hoặc phích cắm. Đây là luồng rác thải phát triển nhanh nhất trên hành tinh và đang thách thức khả năng tái chế.

Các nhà nghiên cứu cũng đưa ra giải pháp giảm thiểu rác thải điện tử do AI gây ra, chẳng hạn triển khai chiến lược kinh tế tuần hoàn có thể giúp giảm 86% rác thải điện tử liên quan AI.

Bằng cách kéo dài tuổi thọ của cơ sở hạ tầng máy tính hiện có, tái sử dụng linh kiện và tái chế các vật liệu có giá trị như đồng và vàng, lượng rác thải điện tử có thể giảm đáng kể.

Các nhà nghiên cứu cũng cho rằng áp dụng chiến lược kinh tế tuần hoàn sẽ giúp ngăn chặn việc tạo ra hơn 3 triệu tấn rác thải.