Đạo diễn Bùi Trung Hải - Khi nắng thu về

Tôi học tập nhiều ở bố

Bùi Trung Hải lớn lên bên cạnh người cha là một trong những bậc thầy của điện ảnh Việt Nam - NSND Bùi Đình Hạc, nhưng ngay lúc đầu, anh không chọn điện ảnh làm con đường sống mà thi vào Đại học Bách khoa với số điểm khá cao và được đi du học nước ngoài. Nhưng khi sang Nga thì anh lại học quay phim. Phim đầu tiên anh cầm máy quay tại Việt Nam là Cỏ lau của đạo diễn Vương Đức (giải Ngọn đuốc vàng Liên hoan Phim (LHP) quốc tế tại Bình Nhưỡng), tiếp đó là quay phim và làm phó đạo diễn cho phim của bố Hà Nội 12 ngày đêm (Bông sen bạc LHP Việt Nam). Thấy rằng quay phim vẫn chưa thể thỏa sức, anh học thêm đạo diễn. Phim ngắn tốt nghiệp do anh tự tay viết kịch bản: Mưa mùa hạ được giải nhất tại LHP Clermont Ferrand (Pháp) và được chọn tham dự các LHP tại Mỹ, Tây Ban Nha. Bùi Trung Hải được sang Pháp thực tập và tại đây anh đã bị mê hoặc bởi sự độc đáo của điện ảnh châu Âu, nơi mà mỗi đạo diễn đều ít nhiều để lại dấu ấn cá nhân trong mỗi tác phẩm. Vì thế, Khi nắng thu về cũng phần nào thể hiện tư tưởng ấy bằng cách kể, cấu trúc khác với phong cách truyền thống. Đó là điểm độc đáo mà nhiều đồng nghiệp đã nhận ra trong bộ phim đầu tay của anh.

Bùi Trung Hải cho biết: “Nghệ thuật phải là sự sáng tạo chứ không phải cứ làm theo sơ đồ có sẵn. Khán giả xem phim trước hết phải bằng trực cảm, rồi qua đó đồng cảm cùng tác giả”. Nhiều người nhận xét phim của anh chẳng ảnh hưởng chút nào những tác phẩm của ông cụ thân sinh, nhưng nghệ sĩ Bùi Đình Hạc lại rất vui vì con trai đã tìm được “gu” của riêng mình. Anh lại thừa nhận mình học tập ở bố rất nhiều, nhất là về kỹ thuật và bản lĩnh nghề nghiệp.

Quan tâm đặc biệt đến lớp trẻ

Khi nắng thu về là tự sự của một thanh niên trẻ, trung thực và giàu hoài bão nhưng phải chịu nhiều bất hạnh ở giai đoạn đầu của cuộc sống tự lập: người yêu phản bội, mẹ ốm, em trai cờ bạc, bản thân anh bị tai nạn và mất việc. Hoàn cảnh đưa đẩy khiến anh gặp một cô gái xinh đẹp, năng động, giàu tình cảm đang kinh doanh quán bar. Vượt qua mọi trở ngại, họ đến với nhau bằng sự trong sáng, vị tha và lòng nhân ái.

Bùi Trung Hải đã phải mất 1 năm để viết kịch bản này bởi ấn tượng về một vụ án xảy ra đã lâu. “Nó gây cho tôi cảm giác lo ngại về cuộc sống hỗn loạn, vô trách nhiệm của giới trẻ”. Anh quan tâm đặc biệt đến đề tài thanh niên đô thị - một phần quan trọng của xã hội với những con người mới, cách sống mới, tâm trạng mới mà cách đây 10 năm không hề có. Nhân vật của anh đầy phức tạp, luôn trăn trở, bức xúc. Người tốt không thoát khỏi thói lạnh lùng, ích kỷ và phải chịu sức ép của vật chất. Họ luôn ở trong trạng thái tâm lý căng thẳng, phải không ngừng đấu tranh để tồn tại trong sự phát triển không ngừng của cuộc sống. Anh không dàn cảnh phức tạp mà mở rộng bối cảnh để tạo cảm giác gần gũi với hiện thực nhưng trong phim sẽ có những đoạn gây sốc, hấp dẫn và cuồng nhiệt bởi đó là hình ảnh của cuộc sống hiện đại. Khi nắng thu về quay trong vòng 3 tháng và vì kinh phí hơi ít nên anh em trong đoàn làm phim khá vất vả nhưng bù lại, mọi người đều nhiệt tình và khéo xoay xở nên cũng tiết kiệm được một số khoản. Ví dụ, mười mấy ngày quay cảnh ở quán bar làm lỡ mất việc kinh doanh của một ông chủ trẻ nhưng ông chủ quán cũng chỉ nhận một số tiền tượng trưng.