Phân tuyến vào trường tự chủ tài chính là sai

Bậc tiểu học được miễn học phí nhưng học sinh trường tiểu học công lập tự chủ tài chính vẫn phải đóng học phí. Ảnh: N. HỮU

* Phóng viên: Thưa ông, tại sao TPHCM quy định học sinh (HS) ở các trường tiểu học công lập tự chủ tài chính (TCTC)  phải đóng học phí,  trong khi theo  quy định, HS bậc học này được miễn học phí?

- Ông Huỳnh Công Minh: Chấp hành Luật Giáo dục, TPHCM đã thực hiện nghiêm túc chủ trương miễn phí cho HS tiểu học đang học tại các trường công lập. Tuy vậy, trong xu thế hội nhập, một bộ phận người dân muốn con em mình được hưởng dịch vụ giáo dục chất lượng cao. Cùng với chủ trương đổi mới theo hướng đa dạng hóa trường lớp, xã hội hóa giáo dục và xây dựng cơ chế tự chủ trong nhà trường... hiện TP có 5 trường tiểu học công lập TCTC (chuyển từ trường bán công) thu học phí theo quyết định của UBND TP. Đó là Trường Tiểu học Lương Thế Vinh, Lê Ngọc Hân (quận 1), Đống Đa (quận 4), Nguyễn Huệ (quận 6) và Triệu Thị Trinh (quận 10). Phụ huynh có nhu cầu có thể đăng ký cho con vào các trường này, chứ không phân bổ bắt buộc.

* Ông vừa nói là không bắt buộc nhưng tại quận 6, Trường Tiểu học Nguyễn Huệ được Phòng GD-ĐT quận phân tuyến gồm 100 HS phường 1 và 100 HS phường khác, vậy  trường hợp này thì sao?

- Ai có nguyện vọng vào học ở trường  tiểu học công lập TCTC thì làm đơn, nếu Phòng GD-ĐT quận 6 phân tuyến như vậy là sai, cần phải điều chỉnh ngay.

* Không riêng bậc tiểu học, mô hình trường công lập TCTC ở TPHCM đang có  nhiều bất cập, ông có nhận thấy điều đó?

- Thực hiện Nghị quyết 05 của Chính phủ, các trường công lập phải chuyển qua cơ chế TCTC. Các trường này có thể là tự chủ toàn phần (như ở Trường Nam Sài Gòn); tự chủ một phần (thu học phí mức 30.000 đồng, 110.000 đồng hay 890.000 đồng) và tự chủ nhưng không thu phí (như ở bậc tiểu học... hay những trường thuộc diện khó khăn). Tuy nhiên, khi tiến hành chuyển sang trường TCTC thì không gặp thuận lợi do thiếu đồng bộ, cùng với đó là tư tưởng không thông như ở quận 3. Do quan niệm trường công lập TCTC là “rượu cũ bình mới” nên các quận không đầu tư ngân sách cho các trường này, vì thế các trường không “ngóc đầu” lên được. Đây chính là sự không đồng bộ trong thực hiện nên phát sinh nhiều vướng mắc.

Tại trường công lập TCTC Nguyễn Thái Bình, ngoài mức học phí 110.000 đồng, trường được cấp 100% ngân sách theo số HS như những trường công lập bình thường khác do đó trường này đang có điều kiện vượt hẳn các trường khác, đây chính là mô hình hoàn chỉnh mà sở thiết kế. Nếu các quận thực hiện đúng theo thiết kế thì các trường công lập TCTC không còn nghèo. Đây chính là tồn tại mà Sở GD-ĐT sẽ tiếp tục làm việc với các quận để hoàn thiện mô hình.

* Vậy thưa ông, tại sao sở không hoàn thiện mô hình ở các trường THPT công lập TCTC khác do sở quản lý?

- Hiện Sở GD-ĐT đang xin kinh phí để nhân rộng sang các trường THPT công lập TCTC còn lại. Sở đã  kiên trì xin trong 2 năm qua nhưng không được.

* Đã nhiều lần ông nói ngân sách đầu tư của Nhà nước còn ít cho nên thu học phí cao là nhằm giảm gánh nặng đầu tư của Nhà nước. Trong khi đó, Sở GD-ĐT lại muốn nhân rộng mô hình như ở Trường THPT Nguyễn Thái Bình. Điều này có mâu thuẫn?

- Thu học phí cao không có nghĩa là giảm đầu tư của Nhà nước mà để đầu tư theo yêu cầu trong lúc ngân sách Nhà nước không thể đáp ứng. Mục tiêu của sở là đến một lúc nào đó, chất lượng của trường thu học phí 110.000 đồng (trường công lập TCTC) sẽ vượt trội so với 30.000 đồng (trường công lập). Ngoài ra, sở cũng sẽ điều tiết khoản đầu tư khác của Trường THPT Nguyễn Thái Bình sang các trường công lập bình thường khác.

* Nhiều ý kiến cho rằng sở nên đánh giá lại mô hình công lập TCTC, mà tốt nhất là nên chấm dứt mô hình này. Ông có thấy điều đó là đúng?

- Mô hình trường công lập TCTC còn mới, còn trong quá trình chuyển đổi, do đó trong thực tế có tình trạng phát triển chưa đồng đều, phát sinh nhiều vấn đề cần giải quyết. Trong năm học 2009-2010, sở sẽ hoàn thiện mô hình này, sau đó sẽ tổng kết đánh giá.