Ảnh vệ tinh cho thấy chiến dịch “Mạng nhện” của Ukraine

Chiến dịch "Spiderweb" (Mạng nhện) do Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) thực hiện ngày 1-6, nhắm mục tiêu vào ít nhất 5 căn cứ không quân trên khắp nước Nga bằng 117 máy bay không người lái (UAV) được phóng từ các container gần mục tiêu.

Cảnh quay bằng máy bay không người lái về hoạt động này được các hãng truyền thông xác minh cho thấy một số máy bay đã bị tấn công ở ít nhất 2 địa điểm, gây thiệt hại đáng kể.

Đây là một trong những cuộc tấn công được đánh giá là phức tạp và hiệu quả nhất của Ukraine kể từ khi xung đột nổ ra hơn 3 năm trước.

Hình ảnh vệ tinh do công ty Capella Space cung cấp, chụp ngày 2-6 tại căn cứ không quân Belaya (vùng Irkutsk, Siberia) cho thấy rõ các mảnh vỡ của máy bay Nga nằm rải rác trên đường băng. 

Dữ liệu này được thu thập từ vệ tinh radar khẩu độ tổng hợp (SAR), cho phép xuyên qua mây và phát hiện những thay đổi nhỏ trên mặt đất.

"Dựa trên các mảnh vỡ có thể nhìn thấy, so sánh với hình ảnh vệ tinh gần đây và cảnh quay bằng UAV do Telegram đăng, có thể xác định ít nhất 2 máy bay ném bom chiến lược siêu thanh Tu-22M3 đã bị phá hủy hoàn toàn, cùng với 4 chiếc Tu-95 bị phá huỷ hoặc hư hại nghiêm trọng" – chuyên gia John Ford tại Trung tâm nghiên cứu không phổ biến vũ khí hạt nhân James Martin có trụ sở tại California – Mỹ đánh giá.

Căn cứ Olenya thuộc vùng Murmansk - Tây Bắc Nga cũng bị tấn công bởi chiến dịch "Mạng nhện" của Ukraine. 

Hiện vẫn chưa có được hình ảnh SAR về căn cứ này nhưng video quay bằng UAV do Ukraine công bố cho thấy 2 chiếc Tu-95 đang cháy dữ dội và chiếc thứ 3 bị trúng đòn đánh mạnh.

Bộ Quốc phòng Nga xác nhận Ukraine đã tấn công bằng UAV vào các sân bay quân sự tại Murmansk, Irkutsk, Ivanovo, Ryazan và Amur. Họ cho biết đã ngăn chặn được các cuộc tấn công tại 3 khu vực nhưng thừa nhận thiệt hại tại Murmansk và Irkutsk, nơi "nhiều máy bay đã bốc cháy".

SBU khẳng định chiến dịch "Mạng nhện" khiến tổng cộng 41 máy bay Nga bị trúng đòn, trong đó 13 chiếc đã bị phá hủy hoàn toàn, ước tính thiệt hại của Moscow lên tới 7 tỉ USD.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ca ngợi chiến dịch "hoàn toàn xuất sắc", đặc biệt khi các mục tiêu nằm cách tiền tuyến tới hơn 4.300 km.

Theo tuyên bố từ Kiev chiến dịch này đã gây thiệt hại nghiêm trọng cho tiềm lực hàng không chiến lược của Moscow, đến mức "xứng đáng được ghi vào sách giáo khoa lịch sử".

Các chuyên gia nhận định dù chiến dịch "Mạng nhện" không đủ để ngăn chặn Nga tiến hành các cuộc tấn công tên lửa vào Ukraine bằng máy bay ném bom chiến lược, song phần lớn số máy bay bị phá hủy đều được sản xuất từ thời Liên Xô và rất khó để chế tạo lại trong thời gian ngắn.

Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) cho rằng cuộc tấn công này sẽ buộc Nga phải tái cấu trúc hệ thống phòng không, trong bối cảnh các đợt phản công từ Ukraine ngày càng táo bạo và sâu rộng hơn.