Cấm ô tô vào trung tâm: Coi chừng phản tác dụng

Như Báo Người Lao Động số ra ngày 24-4 đã thông tin, cựu phi công Mai Trọng Tuấn vừa kiến nghị cấm ô tô vào trung tâm TP Hà Nội và TPHCM 5 ngày/tuần để giảm kẹt xe. Trước đó, giữa tháng 3-2012, Thành ủy TPHCM và các sở GTVT, Quy hoạch - Kiến trúc, Kế hoạch - Đầu tư đã có cuộc họp về đề xuất này.

“Giao thông càng loạn hơn”

Theo ông Tuấn, bước đi đầu tiên để thực hiện mục tiêu chống ùn tắc giao thông cơ bản và lâu dài là cấm ô tô lưu thông 5 giờ/ngày và 5 ngày/tuần (giải pháp 5 x 5). Ông Tuấn dẫn số liệu thống kê cho thấy lượng ô tô chỉ bằng 10% xe máy nhưng lại chiếm đến 55% diện tích mặt đường khi lưu thông và 65% diện tích đỗ xe.

Ông Tuấn cho rằng nếu hạn chế ô tô trong vòng 5 giờ thì 55% diện tích mặt đường sẽ dành cho xe máy lưu thông. Điều này đặc biệt có ý nghĩa trong giờ cao điểm. Ông Tuấn phân tích: “Người ta sử dụng xe máy theo nhu cầu, mỗi người chỉ có một chiếc chứ mấy ai sắm cho mình 2 chiếc, vì vậy không thể nói đề xuất trên là khuyến khích phát triển xe máy”.

Ông Tuấn cũng chỉ đề xuất cấm ô tô cá nhân chứ không cấm taxi và đề nghị nên xem taxi là phương tiện giao thông công cộng. Theo khảo sát của ông Tuấn, mỗi ngày taxi chạy khoảng 200 km, chở gần 100 hành khách, trong khi ô tô cá nhân chỉ chở vài người. Trong nửa triệu ô tô thì taxi chỉ chiếm 11.000 chiếc nên theo ông Tuấn, không đáng ngại khi “thả lỏng” phương tiện này.

ThS Phạm Sanh, Trường ĐH GTVT TPHCM, cũng cho rằng số này chưa chắc đúng. Theo ông Sanh, ô tô chở được nhiều người hơn, vận tốc cao hơn nên nó chiếm diện tích mặt đường nhỏ hơn xe 2 bánh. “Cấm ô tô thì người dân lại chuyển sang đi xe máy, tình hình giao thông càng loạn hơn, chưa kể đi xe 2 bánh sẽ gây mất an toàn giao thông hơn” - ông Sanh nhận xét.

Sở GTVT TPHCM cho biết rất tôn trọng đóng góp của ông Tuấn, trong đó nhiều ý kiến đáng lưu tâm nhưng cũng có ý kiến cần phải được xem xét thấu đáo. Trong thời gian tới, sở sẽ tiếp tục nghiên cứu đề xuất này và có văn bản báo cáo UBND TP.

Gây ảnh hưởng lớn

Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động ngày 24-4, ông Trần Ngọc Thành, Vụ trưởng Vụ Vận tải - Bộ GTVT, cho biết đề xuất của ông Tuấn không dựa trên tính toán từ điều kiện thực tế ở Hà Nội và TPHCM nên rất khó để xem xét. Các giải pháp về hạn chế phương tiện giao thông cá nhân đều đã được Bộ GTVT tính tới và sẽ nêu cụ thể trong đề án sắp trình Chính phủ phê duyệt.

Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam, không đồng tình với đề xuất của ông Tuấn bởi theo ông, việc này chẳng khác nào cấm đoán quyền tự do đi lại và lựa chọn phương tiện của người dân. “Giải pháp 5 x 5 chắc chắn sẽ khiến taxi tăng lên và sẽ tiếp tục gây ùn tắc. Đó là chưa kể việc này nếu thực hiện sẽ gây ảnh hưởng đến hàng loạt hoạt động của các tổ chức, cá nhân khác” - ông Hùng nói. Theo ông Hùng, đề án hạn chế xe cá nhân do Bộ GTVT đang soạn thảo sẽ tính tới việc thu phí lưu hành phương tiện vào trung tâm TP giờ cao điểm.

Ông Lê Đỗ Mười, Viện Chiến lược và Phát triển GTVT - Bộ GTVT, đánh giá ý tưởng của ông Tuấn là rất vô lý, bởi đi ngược với xu hướng phát triển chung, các nước trên thế giới đều không cấm ô tô vào trung tâm TP. Ông Mười cho rằng nếu cấm ô tô thì trung tâm Hà Nội và TPHCM sẽ tràn ngập xe máy và taxi, gây xáo trộn đời sống xã hội. “Hiện nay, tổ chức thu phí vào trung tâm TP sẽ thích hợp hơn. Sau năm 2015, khi vận tải hành khách công cộng phát triển tốt thì có thể nghiên cứu cấm xe máy từ vành đai 2 trở vào để giảm tắc nghẽn cho khu vực trung tâm” - ông Mười nhận định.

Phó Giám đốc Sở GTVT Hà Nội, ông Nguyễn Xuân Tân, cho biết sẽ mời ông Mai Trọng Tuấn đến Hà Nội đối thoại, trao đổi về đề xuất này trước khi báo cáo UBND TP.