Luật Đầu tư 2005 (LĐT) quy định nhà đầu tư tự xác định mức ưu đãi thuế theo danh mục lĩnh vực và địa bàn ưu đãi đầu tư để được hưởng ưu đãi thuế. Ngoài ra, luật còn quy định nhà đầu tư được quyền lựa chọn mức ưu đãi cao nhất khi chính sách thay đổi mức ưu đãi. Tuy nhiên trong thực tế, cơ quan thuế không quan tâm đến các quy định mới, tiếp tục gây phiền hà cho doanh nghiệp.
Doanh nghiệp hoạt động trên lĩnh vực công nghệ thông tin thuộc diện đặc biệt ưu đãi về thuế. Trong ảnh: Sản xuất phần mềm ở một công ty
Trường hợp 1: Công ty TNHH DV-TM Hiệp Hưng thành lập năm 2007 ở TP Sóc Trăng, tỉnh Sóc Trăng (thuộc địa bàn ưu đãi). Khi xin cấp phép ưu đãi đầu tư thì Phòng Đăng ký kinh doanh của Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Sóc Trăng đã có văn bản trả lời: “Theo Nghị định 108/2006/NĐ-CP và Nghị định 24/2007/NĐ-CP ngày 14-2-2007 của Chính phủ, các doanh nghiệp (DN) mới thành lập trên địa bàn tỉnh Sóc Trăng (có vốn đầu tư dưới 15 tỉ đồng Việt Nam) không cần phải có giấy chứng nhận đầu tư.
Nhà đầu tư có dự án đầu tư thuộc lĩnh vực, địa bàn ưu đãi đầu tư theo Nghị định 108/NĐ-CP của Chính phủ thì được hưởng ưu đãi về thuế thu nhập DN (TNDN) và tự xác định các điều kiện được hưởng ưu đãi về thuế, mức miễn thuế, giảm thuế, số lỗ được trừ vào thu nhập chịu thuế và có văn bản thông báo cho cơ quan thuế biết cùng với thời gian nộp tờ khai thuế TNDN hằng năm”.
Tuy nhiên, ngày 24-9-2009, đội kiểm tra thuế của Chi cục Thuế TP Sóc Trăng kiểm tra thuế hai năm 2007 và 2008 của công ty đã từ chối việc giải quyết ưu đãi thuế TNDN đối với công ty vì công ty này “không đủ điều kiện được xét ưu đãi thuế do hồ sơ khai thuế của công ty không có giấy chứng nhận đầu tư và dự án đầu tư”. Vì vậy, công ty phải nộp tiền thuế TNDN hai năm 2007 và 2008 và tiền phạt do nộp chậm, với tổng số tiền gần 95 triệu đồng.
Trường hợp 2: Công ty TNHH Phát triển điện toán y khoa Hoàng Trung (TPHCM) thành lập năm 2002, hoạt động trong lĩnh vực công nghệ thông tin (thuộc lĩnh vực đặc biệt ưu đãi). Chiếu theo Thông tư 134/2007/TT-BTC thì Công ty Hoàng Trung đuợc hưởng thuế suất 10% trong 15 năm, miễn thuế 4 năm kể từ khi có thu nhập chịu thuế, giảm 50% số thuế phải nộp trong 9 năm tiếp theo.
Khi kiểm tra thuế ngày 25-1-2010, Chi cục Thuế quận 4 - TPHCM đã vận dụng các văn bản đã hết hiệu lực (Thông tư 31/2000/TT-BTC) hoặc Thông tư 123/2004/TT-BTC dành riêng hướng dẫn cho Quyết định 128-2000-QĐ-TTg ưu đãi thời kỳ 2000-2005 để hạn chế mức ưu đãi doanh nghiệp. Căn cứ vào các văn bản không còn tính thời sự này, cho rằng Công ty Hoàng Trung “không có giấy chứng nhận ưu đãi đầu tư ghi cụ thể mức ưu đãi” nên cơ quan thuế chỉ chấp nhận miễn thuế 4 năm đầu tiên (từ năm 2003 đến năm 2006) và tính thuế suất 25% từ năm 2007 trở đi, truy thu và phạt nộp chậm thuế trên 71 triệu đồng.
Trong khi đó hướng dẫn của Vụ Chính sách - Tổng cục thuế gửi cho Công ty Hoàng Trung lại nói rõ:
“1. Chính sách khuyến khích đầu tư phát triển công nghiệp phần mềm của Chính phủ là nhất quán, lĩnh vực này cho đến hiện nay vẫn được xếp vào diện ưu tiên, khuyến khích ở cấp độ cao.
2. Về thủ tục kê khai hưởng ưu đãi thuế: Trước đây, mọi ưu đãi phải dựa vào giấy phép hoặc giấy chứng nhận ưu đãi đầu tư. Từ năm 2004, việc quản lý thu thuế nói chung, thuế TNDN nói riêng đã được chuyển dần sang cơ chế tự khai, tự nộp thuế theo chương trình cải cách thuế 2001-2010.
3. Luật thuế TNDN mới và các văn bản hướng dẫn sau này đã bỏ việc căn cứ vào giấy phép và thay vào đó là DN tự xác định dựa trên thực tế hoạt động của mình có đáp ứng được điều kiện ưu đãi hay không.
4. Với các ưu đãi cao hơn do chính sách mới, các DN được thành lập trước đây mà đến thời điểm văn bản pháp luật mới có hiệu lực, DN vẫn còn trong thời gian ưu đãi trước đây thì đương nhiên được chuyển sang áp dụng mức ưu đãi mới cao hơn đó cho thời gian ưu đãi còn lại”.
Được biết, Công ty Hoàng Trung sau khi đã làm đủ thủ tục khiếu nại mà không được chấp thuận đã khởi kiện Chi cục Thuế quận 4 ra Tòa Hành chính. Ngày 23-9, TAND quận 4 đã bác đơn khởi kiện của Công ty Hoàng Trung cũng vẫn với lý do Công ty Hoàng Trung “thiếu giấy chứng nhận ưu đãi”! Công ty Hoàng Trung đã quyết định kháng án và gửi đơn lên Tòa Phúc thẩm để đòi quyền lợi chính đáng của mình.
Qua hai trường hợp trên cho thấy mặc dù luật pháp đã quy định DN tự xác định ưu đãi nhưng vì sao cơ quan thuế lại hành xử theo ý của mình một cách tùy tiện, đẩy DN tới vi phạm pháp luật.
và quét mã QR
Bình luận (0)