Cá linh “nhái”

Chuyện con cá linh non bất ngờ xuất hiện tại các chợ sớm hơn mọi năm những tưởng là tín hiệu vui cho một mùa lũ đẹp nhưng tín hiệu vui đó nhanh chóng trở thành nhiều nghi vấn vì nhiều bất hợp lý xung quanh nó.

Mấy ngày qua, tại nhiều chợ ở trung tâm TP Long Xuyên - An Giang và TP Cao Lãnh - Đồng Tháp có nhiều người bày bán cá linh non. Nhiều người tỏ ra bất ngờ vì đến thời điểm này, nước sông Mekong chưa đổi sang màu đỏ gạch, thời điểm xuất hiện cá linh non. Từ cuối tháng 6 rồi, nhiều hàng cá ở đây đã chuyển sang bán cá linh non và rất đắt hàng. Thấy nhiều người vây quanh thau cá linh non đang bơi, tôi tiến lại hỏi giá.

 

Chị Hường, người bán hàng, tay thoăn thoắt hốt cá cân cho khách, trả lời gọn lỏn: 150.000 đồng/kg. Bà Nguyễn Thị Bích đang chờ lấy bọc cá linh, đứng kế bên cho hay lúc mới xuất hiện, giá cá linh non chỉ 120.000 đồng/kg, do đắt hàng, giờ đã tăng lên 150.000 đồng/kg. “Dù giá cao gần gấp đôi năm trước nhưng cá linh non rất đắt hàng, người mua không có cơ hội kỳ kèo, trả giá” - bà Bích nói.

Vì chỉ xuất hiện mỗi năm một lần vào đầu mùa nước nổi (mùa lũ ở ĐBSCL) và trở thành món ăn quen thuộc của người dân miền sông nước nên thấy cá linh non nhiều người mua ngay, không chút nghi ngờ. Song cũng có người thận trọng, nhận định: Có thể đó không phải là cá linh non ngoài tự nhiên vì nước lũ chưa về, mà có thể là “hàng nhái”.

 

Cố đứng thật lâu tại chợ Mỹ Bình, TP Long Xuyên để quan sát, chúng tôi phát hiện một điều khá lạ: “Những con cá linh này rất  “hiền” và “điềm đạm”, chứ không như thói quen của cá linh là hay nhảy soi sói, chẳng chịu nằm yên. Đứng cạnh bên, ông Hiến, một cán bộ hưu trí ở phường Mỹ Bình, khoe bọc cá linh non vừa mua được nhưng thấy tôi có vẻ nghi ngờ, ông lật đật mở bọc, lôi cá ra xem và phát hiện chẳng giống cá linh non. “Cá linh non gì mà to bằng ngón tay áp út, lưng cá màu xanh đậm đen không giống như cá linh có màu trắng ngả vàng. Nhìn kỹ cá này giống cá duồn hơn”, bằng kinh nghiệm của mình, ông Hiến nhận định.

Về việc cá linh non xuất hiện sớm, ông Trần Anh Dũng, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản An Giang, khẳng định đến đầu tháng 7 này, vùng đầu nguồn tỉnh An Giang chưa có nước lũ nên không thể có cá linh non ngoài tự nhiên. Bà Phan Thị Ngọc Trinh, Giám đốc Trung tâm Giống thủy sản An Giang, cũng quả quyết chưa tới mùa cá linh non vì mùa lũ chưa tới.

Là cá duồn hay cá trôi?

Bà Phan Thị Ngọc Trinh cho biết một số nơi như Trường Đại học Cần Thơ đã từng nghiên cứu, nhân giống thành công cá linh ống. Song chỉ dừng lại ở đó, chứ chưa sản xuất giống đại trà để cung ứng cho người nuôi. Riêng Trung tâm Giống thủy sản An Giang cũng đã lai tạo thành công giống cá linh ống nhưng vào cuối tháng 6-2011, trung tâm mới xuất bán đợt cá linh giống đầu tiên cho một đơn vị ở thị xã Tân Châu – An Giang nên chưa thể có cá linh nuôi bán ngoài chợ. “Cá linh non đầu mùa rất nhỏ, chỉ cỡ đầu đũa ăn.

 

Nếu cá to bằng ngón tay áp út thì chắc chắn không phải cá linh non. Về hình dạng bên ngoài, cá duồn và cá trôi lúc nhỏ giống như cá linh nhưng thịt, xương thì không mềm và ngon như cá linh. Giá cá duồn và cá trôi nhỏ chỉ khoảng 30.000 đồng/kg, thấp hơn cá linh rất nhiều. Có thể vì lợi nhuận, nhiều người lấy cá duồn, cá trôi ra bán và nói là cá linh non” - bà Trinh phân tích.