Thông tư số 49/2002 của liên bộ Tài chính và LĐ-TB-XH “Hướng dẫn thực hiện kinh phí về công tác mộ liệt sĩ” và Thông tư số 01/2008 của liên bộ này “Hướng dẫn thủ tục và mức hỗ trợ thân nhân liệt sĩ (TNLS) đi thăm viếng mộ và di chuyển hài cốt liệt sĩ ” quy định: “TNLS khi đi thăm viếng mộ liệt sĩ phải có giấy thông báo chính xác về địa điểm, nơi an táng mộ liệt sĩ của sở LĐ-TB-XH thì mới được hỗ trợ kinh phí”. Ngoài ra, cả hai thông tư đều không có quy định nào về hỗ trợ kinh phí cho thân nhân đi tìm mộ liệt sĩ. Thực tế, thời gian qua số thân nhân đi tìm mộ liệt sĩ mỗi năm đến hàng vạn người, trong đó nhiều gia đình có hoàn cảnh rất khó khăn.
Quy định thiếu thực tế
Trung tâm Đón tiếp TNLS của Bộ LĐ-TB-XH nằm tại Đông Hà, tỉnh Quảng Trị mỗi năm đón hàng ngàn TNLS khắp cả nước đến tìm mộ liệt sĩ mà họ chưa biết hài cốt liệt sĩ đã được quy tập chưa, an táng tại đâu. Theo tinh thần hai thông tư trên, những thân nhân đó phải tự túc kinh phí.
Chị Nguyễn Thị Thái, 46 tuổi, ở Hà Nội vào Quảng Trị tìm mộ anh ruột là liệt sĩ Nguyễn Quốc Tự, có giấy báo tử hy sinh tại Quảng Trị vào năm 1968. Tám năm nay, chị Thái đã nhiều lần đi tìm nơi yên nghỉ của anh mình nhưng vẫn chưa có kết quả. Chị Thái bức xúc: “Tôi ở lại trung tâm cùng phòng với một TNLS khác. Bà ấy may mắn hơn tôi, hài cốt con bà đã được đưa vào nghĩa trang, đến khi đi thăm mộ lại được Nhà nước đài thọ tiền tàu xe, ăn ở.
Đã 8 lần đi tìm kiếm, chị Nguyễn Thị Thái vẫn chưa biết hài cốt anh mình nằm ở đâu. Trong ảnh: Chị Thái đang yêu cầu giám đốc Trung tâm Đón tiếp thân nhân liệt sĩ giúp đỡ
Còn tôi cũng là TNLS nhưng hài cốt anh tôi vẫn chưa tìm được nên chẳng nhận được chế độ của Nhà nước. Cũng là hy sinh cho Tổ quốc, sao lại có sự phân biệt, đối xử và quy định cứng nhắc, thiếu thực tế, thiếu tình người như vậy? Dẫu biết rằng công việc tìm kiếm mộ liệt sĩ là trách nhiệm của Nhà nước, song 40 năm nay gia đình tôi vẫn không biết được anh mình chính xác nằm ở đâu. Trước khi mẹ tôi qua đời bà trăng trối anh em phải tìm cho ra mộ của liệt sĩ Nguyễn Quốc Tự...”.
Ông Nguyễn Minh Hoàn, Giám đốc Trung tâm Đón tiếp TNLS, nói: “Nhiều hôm TNLS đi tìm mộ xông thẳng vào phòng, chửi vào mặt tôi. Họ bảo gia đình liệt sĩ đã phải tự đi tìm hài cốt, tìm mộ liệt sĩ mà còn không được đối xử công bằng, phải tự lo tiền tàu xe, ăn ở... Tôi rất khổ tâm, dù đã giải thích cho bà con hết lời họ vẫn không chịu nghe”. Ông Hoàn cho biết chỉ có 30 phòng nghỉ nhưng có tháng, trung tâm đón gần 5.000 TNLS. Những TNLS có liệt sĩ đang yên nghỉ tại các nghĩa trang thì được cấp tiền ăn mỗi ngày 50.000 đồng, cấp phòng ở, phương tiện đi lại, tiền tàu xe đi về. Còn TNLS đang đi tìm mộ liệt sĩ lại phải tự túc toàn bộ. “Thực tế quy định này làm cho chúng tôi vô cùng băn khoăn, day dứt”.
Nên sớm bổ sung chế độ
Riêng tại Quảng Trị có 72 nghĩa trang với 53.000 liệt sĩ là con em của nhiều tỉnh, thành trong cả nước được an táng, trong đó có 20.000 liệt sĩ tuy đã được đưa vào nghĩa trang nhưng chưa tìm ra tên tuổi. Ngoài ra, còn chưa kể đến những liệt sĩ đang nằm sâu trong lòng đất Quảng Trị đến nay vẫn chưa được phát hiện. Theo ông Lê Vũ Bằng, Giám đốc Sở LĐ-TB-XH tỉnh Quảng Trị, không kể những thân nhân đi tìm hài cốt liệt sĩ đang nằm ngoài nghĩa trang, 20.000 thân nhân có liệt sĩ nằm trong nghĩa trang nhưng chưa tìm ra tên tuổi cũng không được hưởng chế độ theo Thông tư số 49/2002 và 01/2008 của liên bộ trên quy định. Điều này làm cho nhiều TNLS bức xúc.
Trước thực tế này, ông Bằng đưa ra một phương án gọi là “xử lý mềm”. Theo đó, TNLS chỉ cần có giấy báo liệt sĩ hy sinh tại Quảng Trị khi đến thăm hay tìm kiếm hài cốt liệt sĩ sẽ được trung tâm giải quyết hỗ trợ tiền ăn, ở, bố trí xe đi thăm viếng, cho mượn xe máy để đi tìm, chỉ không được thanh toán tiền tàu xe mà thôi. TNLS mỗi năm chỉ được giải quyết chế độ một lần khi đi thăm viếng mồ mả liệt sĩ. “Khi tôi áp dụng cách làm này, nhiều TNLS đã bớt bức xúc. Tôi đã báo cáo với Cục Có công của Bộ LĐ-TB-XH việc làm này, tuy nhiên chưa thấy bộ trả lời” - ông Bằng ưu tư nói.
Chị Ngô Thị Thanh Khiêm ở Hà Nội là thân nhân của liệt sĩ Nguyễn Đức Hoằng (hy sinh tại Quảng Trị năm 1968, ba lần người nhà đi tìm vẫn chưa thấy hài cốt) bức xúc: “Không có lý do gì mà khi đi thăm viếng, tìm kiếm mộ liệt sĩ, TNLS chưa tìm ra mộ không được hưởng chế độ như những TNLS có con em đã yên nghỉ trong nghĩa trang. Theo tôi, lẽ ra những trường hợp của chúng tôi phải được ưu tiên”.
Ông Bằng cho biết: “Sở LĐ-TB-XH tỉnh Quảng Trị đã kiến nghị Bộ LĐ-TB-XH và Bộ Tài chính nên sớm bổ sung quy định về chế độ TNLS cho phù hợp với nguyện vọng và thực tế, để TNLS đi thăm viếng mộ chưa biết tên tuổi và tìm kiếm mộ ngoài nghĩa trang được yên lòng”.
và quét mã QR
Bình luận (0)