Có nên cấm xe tải nặng vào nội đô?: Nên có nhiều giải pháp phù hợp

PGS-TS Nguyễn Lê Ninh, Ủy viên Hội đồng Tư vấn Khoa học - Kỹ thuật - Môi trường (Ủy ban MTTQ tp hcm):

Nên cấm, vì lợi ích chung của xã hội

Việc cho xe tải nặng lưu thông vào nội đô TP là không ổn. Đặc thù các tuyến đường khu vực trung tâm TP vốn không có điều kiện để mở rộng; hầu hết các tuyến đường liên tục có việc đào lên, lấp xuống để lắp đặt hệ thống điện, đường ống nước… Vì vậy, các loại xe có trọng tải lớn khi lưu thông vào chắc chắn sẽ làm ảnh hưởng không nhỏ đến hệ thống hạ tầng.

Xe tải nặng chiếm diện tích lớn trên mặt đường, trong khi mật độ giao thông và nhu cầu sinh hoạt ở khu trung tâm vốn luôn đông đúc nên nguy cơ xảy ra tai nạn giao thông (TNGT) rất lớn. Khu vực nội đô nên cấm hoàn toàn xe tải nặng, thay vào đó là phân nhỏ những chuyến hàng cho xe tải nhẹ vận chuyển. Chi phí sẽ tăng và tác động không nhỏ đến doanh nghiệp (DN). Tuy nhiên, một khi chấp nhận kinh doanh ở khu nội đô thì DN phải chịu những chi phí này vì lợi ích chung của xã hội.

Hoạt động sản xuất, kinh doanh và các công trình, dự án tập trung chính ở khu nội đô nên việc vận chuyển hàng hóa, vật liệu xây dựng có nhu cầu rất lớn. Dù vậy, cơ quan quản lý cần xác định những mặt hàng nào thực sự cần thiết thì mới cho xe tải lưu thông vào ban ngày và cũng chỉ áp dụng cho xe tải nhẹ. Ban đêm, chỉ nên tổ chức cho xe tải dưới 5 tấn lưu thông vào khu vực nội đô và áp dụng theo giờ.

Ông Bùi Văn Quản, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Hàng hóa TP HCM:

Quản lý theo lộ trình

Việc cho phép xe tải nặng chạy vào khu vực nội đô không phải là nguyên nhân chính dẫn đến TNGT. TNGT gia tăng do ý thức của người lái xe, kỹ thuật đường sá và kỹ thuật phương tiện. Cấm xe tải nặng vào nội đô chỉ có ý nghĩa về mặt giảm kẹt xe vì đã hạn chế một loại hình vận tải vào khu vực này.

Việc Sở Giao thông Vận tải TP rút ngắn thời gian cấm xe tải nặng vào nội đô là việc cần thiết bởi sau 22 giờ, các hoạt động buôn bán, kinh doanh và nhu cầu đi lại của người dân đã thưa bớt. Hơn nữa, khi cho phép xe tải nặng vào nội đô lúc 22 giờ sẽ thuận tiện cho DN vận chuyển hàng hóa cho các cửa hàng, trung tâm thương mại. Đây là nhu cầu có thật và cần thiết nên nếu TP không cho phép vào, họ cũng sẽ chạy liều, thậm chí là phát sinh tiêu cực.

Nhiều DN không thể làm kho hàng trong nội thành vì không được cấp phép và giá mặt bằng cũng rất đắt đỏ. Do đó, không nên cấm phương tiện có trọng tải lớn vào nội đô mà ngược lại nên cấp giấy phép cho các DN có nhu cầu và quản lý họ. Cụ thể, xe được cấp phép theo từng lộ trình phải được giám sát chặt chẽ và xử lý nghiêm những trường hợp chạy sai lộ trình, đi đường tắt để rút ngắn quãng đường. Bên cạnh đó cần xử phạt những xe không được cấp phép nhưng vẫn chạy liều.

Xe container lưu thông hỗn hợp với xe máy trên đường Phan Đăng Lưu (quận Phú Nhuận, TP HCM; ảnh chụp lúc 22 giờ ngày 22-8) Ảnh: Gia Minh

Chuyên gia giao thông NGUYỄN MINH ĐỒNG:

Hạn chế tốc độ xe tải nặng

Cấm các phương tiện có tải trọng lớn lưu thông vào khu vực trung tâm TP ở một số thời gian cụ thể, sẽ bảo đảm an toàn giao thông của TP. Lý do là vì xe tải nặng vào khu vực trung tâm TP còn quá nhiều sai phạm (vượt tốc độ cho phép, không chấp hành tín hiệu đèn giao thông...), cơ sở hạ tầng giao thông chưa đáp ứng kịp (đường nhỏ, các điểm giao cắt nhiều, không có sự phân chia làn xe…).

Thế nhưng, hiện khu vực trung tâm TP đang có rất nhiều công trình xây dựng, trung tâm thương mại, công ty, kho, bãi… Đó là nhu cầu có thực và là điều kiện để xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội của TP. Nếu cấm các loại phương tiện này sẽ ảnh hưởng rất lớn đến vấn đề vận chuyển hàng hóa, vấn đề cung - cầu cho xã hội. Đó là chưa nói đến việc nếu không cho phép các loại phương tiện có tải trọng lớn vào trung tâm, các DN sẽ chuyển sang các loại xe có tải trọng nhỏ hơn để trung chuyển hàng hóa, khiến chi phí đẩy lên cao, ảnh hưởng đến người dân. Ngoài ra, vô tình tạo điều kiện để tăng số lượng phương tiện lưu thông vào khu vực trung tâm TP và vấn đề ùn tắc giao thông sẽ càng phức tạp hơn. Ở nhiều nước phát triển, ví dụ như Đức, không cấm các loại phương tiện có tải trọng lớn lưu thông vào khu vực trung tâm. Thay vào đó, họ có những cách quản lý phù hợp hơn.

Để bảo đảm an toàn giao thông, TP HCM cần hạn chế tốc độ đối với các phương tiện có tải trọng từ 5 tấn trở lên, chỉ được lưu thông với vận tốc 35 km/giờ vào những thời gian ngoài giờ cao điểm. Đặc biệt, một số tuyến đường chính phải có sự phân luồng giao thông hợp lý, không cho xe tải nặng lưu thông hỗn hợp với xe máy. Một số nước chỉ cho phép xe tải nặng lưu thông với tốc độ tối đa 15 km/giờ, thậm chí vận tốc chỉ bằng vận tốc của người đi bộ nên rất an toàn.

Quan trọng nhất là nâng cao ý thức của người điều khiển phương tiện tham gia giao thông; giám sát kỹ lực lượng CSGT, thanh tra giao thông trong thi hành công vụ, đặc biệt nâng cao tinh thần giám sát của người dân qua việc tố giác sai phạm. Đồng thời, phải đầu tư và phát huy tính hiệu quả của công nghệ để quản lý như camera giám sát hành trình…