Dự án Tổ hợp Hóa dầu Miền Nam: Người dân phản ứng về đền bù, tái định cư

Nằm trên diện tích 464 ha đất và 194 ha mặt nước, Tổ hợp Hóa dầu Miền Nam (tọa lạc tại xã Long Sơn, TP Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) có ý nghĩa quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của cả nước.

Hơn 200 hộ dân phản ứng

Sau 10 năm lận đận (nhiều lần thay đổi nhà đầu tư, điều chỉnh tiến độ góp vốn…), mới đây, dự án Tổ hợp Hóa dầu Miền Nam đã chính thức khởi động, chuẩn bị những bước xây dựng đầu tiên. Tuy nhiên, dự án vấp phải phản ứng của hơn 200 hộ dân xã Long Sơn do liên quan đến vấn đề đền bù, tái định cư (TĐC). Hàng trăm người dân đã đến nơi dự án triển khai yêu cầu chủ đầu tư ngừng thi công và kiến nghị cơ quan chức năng giải quyết thỏa đáng. Các nội dung người dân kiến nghị gồm: yêu cầu bồi thường đất nông nghiệp vị trí 1; bố trí TĐC tương đương với diện tích đất bị thu hồi; hỗ trợ phần đất của người dân bị biển xâm thực.

Cụ thể, người dân cho rằng việc áp dụng các quy định pháp luật về bồi thường, hỗ trợ chưa hợp lý khi giao diện tích đất TĐC nhỏ hơn diện tích đất bị thu hồi, việc giao đất TĐC tùy tiện, có hộ giao 1 lô, có hộ giao 2 lô, 3 lô, thậm chí vừa giao TĐC vừa giao đất ở mới và diện tích giữa các lô TĐC chênh lệch nhau rất lớn.

Ông Nguyễn Văn Nhân (ngụ thôn 2, xã Long Sơn) cho biết khi dự án thu hồi đất, ông đã bàn giao hơn 13.000 m2 đất, trong đó có 400 m2 đất thổ cư. Nhưng lúc cấp TĐC, ông "tá hỏa" khi chỉ nhận được hơn 300 m2 đất, chưa kể việc từ trước năm 1975 đến nay, đất gia đình ông làm nghĩa vụ đóng thuế là vị trí 1 nhưng khi đền bù lại là vị trí 3, 4 là chưa hợp lý. "Chúng tôi chỉ cần bồi thường TĐC theo đúng diện tích mà nhà nước đã thu hồi. Hơn nữa, cần nâng vị trí đất lên giống với nghĩa vụ thuế trước đó chúng tôi đã đóng" - ông Nhân yêu cầu.

Ngoài ông Nhân, hàng trăm hộ khác cũng bị tương tự khi bố trí TĐC nhỏ hơn so với số đất bị thu hồi. Điển hình là hộ ông Nguyễn Văn Minh, bị thu hồi 321 m2 đất ở, được bố trí 1 lô TĐC 142 m2, ít hơn 178 m2; hộ ông Nguyễn Hữu Tình, bị thu hồi 400 m2 đất ở, bố trí 2 lô TĐC với diện tích 364 m2…

"Gia đình tôi có 4 đến 5 thế hệ sống chung nhưng khi TĐC lại không cấp đủ đất. Đáng lẽ thu hồi bao nhiêu đất thổ cư phải trả lại cho chúng tôi bấy nhiêu nhưng TP Vũng Tàu lại nói không còn quỹ đất" - ông Lê Ngọc Thu (ngụ thôn 6, xã Long Sơn) nói.

Người dân xã Long Sơn bức xúc trong cuộc đối thoại với lãnh đạo tỉnh vào giữa tháng 9-2018

Rà soát lại kiến nghị của người dân

Trước những kiến nghị và phản ứng của người dân xã Long Sơn, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã có nhiều cuộc đối thoại với người dân để tìm hướng giải quyết. Tại cuộc đối thoại vào giữa tháng 9-2018, ông Nguyễn Thanh Tịnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, cho biết đây là dự án có diện tích đất thu hồi lớn nên ảnh hưởng tới nhiều hộ dân (hơn 400 hộ dân). Ngay từ đầu, địa phương đã rất quan tâm đến công tác đền bù, giải phóng mặt bằng. 

Trong giai đoạn 1, có 250 suất TĐC cho người dân có đất bị thu hồi. Về giải quyết chênh lệch giá đất được tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu giải quyết theo hướng dẫn của Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định tại Nghị định 69/2009 của Chính phủ; việc bố trí TĐC dựa trên nguyên tắc tổng diện tích đất TĐC không lớn hơn diện tích đất ở bị thu hồi và phù hợp với quỹ đất TĐC của địa phương.

Trước những vấn đề phát sinh, tỉnh sẽ xem xét các kiến nghị, nếu có cơ sở thì không lý do gì để không bồi thường thỏa đáng cho người dân. Về vấn đề bố trí TĐC, ông Tịnh giao cho UBND TP Vũng Tàu rà soát lại và có báo cáo, đề xuất cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh.

Ông Nguyễn Hồng Lĩnh, Bí thư Tỉnh ủy Bà Rịa - Vũng Tàu, cũng mong muốn người dân không nên vi phạm pháp luật. Cần tách bạch 2 vấn đề: nếu chưa đồng ý, người dân vẫn có thể tiếp tục khiếu nại nhưng dự án vẫn phải triển khai, các cơ quan chức năng có trách nhiệm giải quyết khiếu nại cho người dân đến nơi đến chốn.