Đọc bài viết về quà từ thiện, tôi có chút tâm tư. Bài viết rất dài, sâu sắc, ý nghĩa nhưng chưa hề đủ. Đúng và đủ ở đâu tôi xin chia sẻ vài nhận định từ bản thân là người từng trải nghiệm lũ lụt. 20 năm qua, năm nào cũng lũ lụt ở quê tôi và gần 10 năm tôi dấn thân trong các đợt bão lũ.
Đại Lộc (Quảng Nam) đúng là năm nào cũng lũ và người dân luôn chủ động trong công tác chạy lũ. Cái này không sai. Nhưng đâu phải năm nào cũng ngập như năm nào đâu. Mỗi năm một diễn biến khác nhau. Mực nước khác nhau, tốc độ dòng chảy khác nhau. Đỉnh lũ lịch sử mỗi năm một cao. Người dân thường hay làm nhà hay kê đồ cao bằng đỉnh lũ cũ, vậy mà đỉnh lũ mới lại xuất hiện và họ trắng tay. Chưa kể tâm lý chủ quan.
Hộ nào có nhà ở chỗ cao và kiên cố thì không sao, nhưng cả huyện đâu phải nhà nào cũng khang trang, cũng 2 tầng tránh lũ?. Rất nhiều những hoàn cảnh neo đơn, những ngôi nhà thấp xiêu vẹo. Nhưng ở quê ít ai chịu di tản. Họ thường không yên tâm bỏ nhà, bỏ tài sản để đi lánh nạn từ sớm, chỉ đến khi nước lên cao mới chịu đi, lúc đó dường như hơi muộn. Cũng không phải lụt nào các đoàn cứu trợ cũng về. Thường khi quá sức với người dân ở đó cả xã hội mới chung tay.
- Lúc lũ lên nhanh như năm nay được đánh giá rất nhanh thì ai cũng cuống cuồng lo di tản tài sản và con người lên nơi cao, hơi đâu mà đứng đó nấu nồi cơm kho con cá để sẵn tí ăn. Loay hoay chống đỡ xong thì nước ngập 2/3 nhà. Bắc bếp đâu nấu khi chỗ ngồi còn không có. Lúc này có gạo mắm thì cũng chỉ ngồi nhìn.
- Mì tôm không phải đắt đỏ để dân không mua nổi, nhưng ở quê tâm lý ai cũng ăn cơm cho chắc dạ. Lũ về thì trữ 5-10 gói mì phòng thân để làm canh ăn. Nhưng nước ngâm 2 ngày, 5-6 người thì mấy gói mì đó đủ sao?
- Áo quần thì có nhưng 2 ngày ngâm mình dưới nước; 2-3 ngày dọn dẹp sau lũ ướt bao nhiêu bộ. Đồ kê cao mà nước ngập mái còn bộ nào không? Trời thì mưa nước uống còn không có, nước đâu giặt đống đồ ngâm bùn đó. Nhà cao còn đồ mặc chứ nhà thấp thì có phải mặc đồ ướt chịu lạnh không. Vậy, cho họ mấy bộ đồ mặc vài ngày có sai không? Chúng tôi không thể hỏi từng người cần đồ không để chạy về TP mua chở vô. Đành cho đại trà, ai không dùng xin đừng lấy để cho người cần lấy; dư chúng tôi mang đi vùng khác, không sao cả.
- Vấn đề cứu trợ sau lũ không phải đoàn nào về cũng chỉ có mì tôm đâu. Trong lũ có đoàn lo nấu cơm cho vào hộp nước suối kèm theo, rồi thuê ghe lớn đi đến tận nhà cho bà con ấm dạ vì cả đêm thức dầm nước bạc lo bảo vệ tài sản. Ai đã từng ngâm mình dưới đó mới hiểu cái lạnh của nước bạc khi lũ về.
Thiên tai gây ra nhiều thảm cảnh cho người dân
Có đoàn thì hỗ trợ gạo vì tuy dân có chuẩn bị nhưng khi lũ cao ướt hết rồi. Một số vùng nước đến mái nhà thì có gì là không ướt đâu. Tường vách, trụ móng yếu thì nhà còn đi theo dòng lũ mà. Có đoàn thì thêm thuốc khử trùng, thuốc đau bụng, thuốc cảm, dầu gió. Cũng có đoàn thì áo mưa, thùng chứa nước lớn, có đoàn hỗ trợ áo phao. Mỗi đoàn 1 sản phẩm mang tới. Mì tôm chỉ là cái hỗ trợ thêm, coi như là để dành khi tức thời. Một số nhà thiệt hại nặng thì có phong bì gọi là một chút gì để họ khắc phục.
Sau lũ, chúng tôi cũng từng vận động tặng heo, tặng bò; đâu phải không có. Tôi từng nhớ anh Chiến bên Hội Chữ thập đỏ huyện Đại Lộc năm 2009 đã dẫn đoàn về tặng heo giống cho bà con mà. Năm ngoái hay năm kia, có 1 doanh nhân trẻ ở Đại Lộc cũng kêu gọi hỗ trợ giống cây trồng cho bà con tái sản xuất. Đâu phải họ không nghĩ tới.
Sau lũ, đoàn thanh niên, bộ đội, công an cũng giúp dân khắc phục hậu quả. Mỗi người 1 nhiệm vụ, xã hội phân công rất rõ ràng.
- Những vùng ngập sâu chính quyền cũng xây nhà 3 tầng tránh lũ, cũng sắm ghe gác ở nhà văn hóa thôn, có áo phao trang bị đầy đủ; không phải không có.
Ai đã từng nhiều năm đi về vùng lũ làm công tác cứu trợ thì đều lắng nghe tiếng nói dân cần gì chứ không phải năm nào cũng cho như năm nào đâu. Trừ một số nhóm hội mới thành lập, kinh nghiệm ít hay một số tổ chức đánh bóng tên tuổi thì hầu như đều thấu hiểu nỗi khổ của bà con.
- Gạo, dầu, mì tôm, nước mắm thì không phải lũ chúng tôi mới cho Đại Lộc đâu, bình thường hàng tháng vẫn về hỗ trợ 1 xã vài chục hộ, có xã cả trăm hộ các cụ neo đơn không người thân chăm sóc. Nhà tranh vách đất thì lũ cuốn rồi nên đừng hỏi tại sao cứ gạo, mì mà không là cái khác. Một số nhà 5 ngày rồi vẫn đang ngập nước. Nên hiểu chữ ngặt lúc sự cố bất ngờ nó ra sao.
Một lần về cả xã mấy ngàn hộ không phải chúng tôi cho hết mấy ngàn suất. Có vài ba trăm phần cho nhà cần thiết thôi, còn cho không đúng đối tượng xã nhiều xã ít, người nhiều người ít thì do người đứng đầu ở đó đưa lên và phân bổ chứ chúng tôi không đủ thời gian đi điều tra từng nhà.
Trên đây là những suy nghĩ cá nhân, tôi không đem suy nghĩ của tôi áp lên các bạn nên xin đừng "ném đá".
và quét mã QR
Bình luận (0)