Với những gì mà học sinh được học trong sách giáo khoa, các em có thể chọn một trong 3 phương án tần số, biên độ hoặc vận tốc đều hợp lý cả. Biên độ là hằng số khi sóng âm đã truyền trong không khí, biên độ giảm do ma sát và năng lượng phải phân bổ cho nhiều phần tử vật chất.
Nhưng không có biểu thức nào học sinh được học cho thấy biên độ phụ thuộc vận tốc hay bước sóng, học sinh chỉ được học rằng biên độ phụ thuộc điều kiện ban đầu, năng lượng cung cấp cho nguồn dao động càng lớn thì biên độ càng lớn …
Tần số là đại lượng độc lập, chỉ phụ thuộc vào bản chất của nguồn dao động. Khi sóng âm truyền từ môi trường này sang môi trường khác, tần số không đổi.Vận tốc âm trong không khí khoảng 332m/s là một hằng số khi nhiệt độ không đổi vận tốc âm chỉ phụ thuộc vào môi trường và nhiệt độ.
Vận tốc thay đổi khi thay đổi môi trường hoặc nhiệt độ. Bước sóng phụ thuộc tần số tỉ lệ nghịch và môi trường do vận tốc thay đổi. Với một học sinh trung bình khá, có hiểu bài, việc chọn biên độ và vận tốc xem ra còn hợp lý hơn là chọn tần số và bước sóng.
Nhiều học sinh chọn tần số không phải vì hiểu bài mà vì dư âm của một câu hỏi trong đề tuyển sinh năm trước tần số không đổi khi sóng truyền từ môi trường này sang môi trường khác. Một câu hỏi mà có nhiều đáp án như vậy nên loại bỏ, và phải cho tất cả các học sinh điểm khống 0,25 điểm. Đó mới là cách xử sự hợp tình, hợp lý.
Thái Minh Điển (Sóc Trăng)
Bình luận (0)