Hãy thôi tổ chức hội chợ trong công viên!

Đây là lời ta thán của nhiều du khách nước ngoài khi đến các công viên ở TP HCM, trùng vào những dịp hội chợ. Nghe bạn bực dọc phàn nàn, chợt giật mình vì sự vô tâm của mình lâu nay.

Cố tình quên

Thật ra, ban đầu tôi cũng rất khó chịu. Mấy lần phát biểu đề xuất, kiến nghị nhưng cứ như "gió vào nhà trống". Chắc không ít người cũng day dứt, không đồng tình hoặc giữ thái độ im lặng bởi các nhà quản lý không chịu nghe. Có người còn mỉa mai là chuyện này xưa như cổ tích vì từ năm 2006, UBND TP HCM đã chỉ đạo là không tổ chức hội chợ, triển lãm trong công viên. Hơn 11 năm sau, Sở Giao thông Vận tải và Sở Công Thương lại vừa lên tiếng về việc này.

Một lễ hội ẩm thực được tổ chức trong Công viên Lê Văn Tám (TP HCM)Ảnh: Hoàng Triều

Vì sao một chủ trương đúng đắn và cần thiết nhưng không được thực hiện? Đến nỗi nhắc lại, nhiều người còn không nhớ, trừ mấy đơn vị tổ chức nhưng lại cố tình quên.

Công viên là không gian công cộng, nơi mọi người dân đến thư giãn, dạo chơi sau giờ làm việc mệt mỏi. Có khi đó còn là nơi sưu tập động thực vật, bảo tồn thiên nhiên, những mảng xanh hiếm hoi giữa phố thị ngột ngạt, như những lá phổi của cộng đồng. Công viên ở Việt Nam lại cõng thêm chức năng tổ chức hội chợ, triển lãm và nhiều sự kiện khác. Mục đích hoa mỹ là để phục vụ đại chúng nhưng đằng sau là chuyện kinh doanh kiếm tiền.

Tổ chức sự kiện trong công viên, mặt tích cực là tạo thêm công ăn việc làm và thu nhập cho nhiều người nhưng lợi bất cập hại là: không gian công cộng bị chiếm dụng, ảnh hưởng đến các hoạt động vui chơi, giải trí, nghỉ ngơi, rèn luyện sức khỏe của người dân; rồi việc gây hư hại cây cỏ, hoa kiểng hạ tầng trong công viên, ảnh hưởng đến mỹ quan, vệ sinh, an toàn giao thông và an ninh trật tự… Chưa kể, tình trạng kinh doanh sản phẩm không phù hợp, vi phạm nội quy công viên.

Các đơn vị tổ chức cho rằng mọi ảnh hưởng đã được tính toán, đưa vào chi phí. Cỏ cây hư hỏng đều được thay thế và tái lập hiện trường như cũ. Nghe có vẻ hợp lý nhưng thiệt hại lớn nhất là hình thành tâm lý bạc đãi thiên nhiên, cực kỳ nguy hiểm. Cứ hồn nhiên giẫm đạp cây cỏ, vô tư bẻ cành ngắt hoa, có hư hại thì ban tổ chức cũng sẽ phục hồi hiện trạng. Thói quen này ăn sâu vào tiềm thức, tác hại đến hành xử văn hóa tệ hại của người Việt nơi công cộng, nhất là khi ra nước ngoài. Đi khắp thế giới, chẳng nước nào lại bạc đãi cỏ cây và thiên nhiên như vậy. Nước nào cũng có hội chợ, triển lãm và nhiều sự kiện khác nhưng đều có nơi có chỗ.

Bạc đãi

Số liệu cho biết trong năm 2017, Công viên 23 Tháng 9 dẫn đầu danh sách các địa điểm tổ chức sự kiện với 130 ngày. Tiếp sau là Công viên Gia Định 115 ngày và Công viên Lê Văn Tám 73 ngày. Sử dụng tối đa công suất kiểu này thì phục hồi hiện trạng làm gì cho tốn kém, cứ để nguyên, xấu xí thêm mấy ngày đâu có "chết" ai, lại tiết kiệm được khối tiền, đôi bên cùng có lợi. Hay là đổi tên các công viên này thành những trung tâm tổ chức sự kiện? Nhiều hay ít, tùy thuộc vào vị trí đắc địa, không có công viên nào được yên ổn.

Mà nào chỉ có cỏ cây bình thường bị bạc đãi. Cả những cây xanh to lớn cũng bị đóng đinh, treo băng-rôn, khẩu hiệu, cờ phướn. Các cột điện cũng phải cõng đủ thứ quảng cáo linh tinh, nhí nhố. Cả đường phố còn được cày xới, đào đắp để làm đường hoa, chơi mấy ngày như trưởng giả.

Hãy trả các công viên trở về đúng chức năng vốn có. Không chỉ chấm dứt việc tổ chức hội chợ, triển lãm và sự kiện mà đoạn tuyệt luôn với mấy sân khấu tạp kỹ trong công viên. Cuộc sống đã phân công cho từng thành viên, từ con người đến loài vật và cả đồ vật. Đừng để thiên nhiên phải nổi giận. Xin hãy thôi bạc đãi cỏ cây!