Ngành GTVT TPHCM chủ trương sau thời gian thử nghiệm sẽ mở rộng hình thức xe buýt bán vé tự động.
Có cũng như không
Khoảng 11 giờ 45 phút tại trạm xe buýt Bến Thành, trên xe buýt số 65 (Bến Thành – An Sương của HTX Quyết Tiến), hành khách vẫn lên xe bằng hai cửa và chủ động tìm chỗ ngồi. Tôi đưa tiền vào thùng theo quy định nhưng bác tài chỉ xuống dưới: “Cứ xuống ngồi, có người xé vé sau”. Khi xe bắt đầu khởi hành, cô tiếp viên tay cầm xấp tiền lẻ và tập vé rồi tiến hành bán vé theo hình thức cũ.
Cũng tuyến xe này ở chiều ngược lại, tiếp viên hướng dẫn hành khách bỏ tiền vào thùng nhưng việc thối lại tiền thừa và đưa vé vẫn là công việc của tiếp viên. Thùng bán vé này được nhà xe sử dụng để đựng báo và đĩa nhạc. Tài xế nhận xét về việc bán vé tự động: “Không có tiếp viên là không thể được. Việc bán vé tự động chưa thể áp dụng với môi trường Việt Nam.
Một phần vì ít hành khách quen với việc này, một phần vì không đủ tiền để thối. Khách lên đông thì thế nào cũng phải có tiếp viên. Đường sá thế này chạy đã vất vả quá rồi, giờ tài xế lại phải kiêm nhiệm thêm việc đếm tiền thối, xé vé nữa làm sao yên tâm chạy xe”.
Dù có máy bán vé tự động nhưng nhân viên xe buýt tuyến 65 (An Sương - Bến Thành)
vẫn phải túc trực để hướng dẫn, xé vé và thối tiền cho khách. Ảnh: GIANG PHƯƠNG
Chị Nguyễn Thị Quyên, tiếp viên tuyến xe này, cũng nhận xét: “Không có tiếp viên thì đủ thứ rắc rối, nhất là thất thoát tiền vì có hành khách đưa tiền rách hoặc vé tập của tháng trước. Có khi hành khách là người già, người mang theo nhiều đồ đạc thì không thể sử dụng máy bán vé tự động được”.
Ở tuyến xe buýt 53 (Lê Hồng Phong – Đại học Quốc gia), khi vắng khách, tiếp viên hướng dẫn để khách sử dụng thùng bán vé tự động nhưng lúc đông khách (tuyến xe này phục vụ rất nhiều sinh viên) thì hình thức bán vé vẫn như cũ. Một tiếp viên cho biết: “Nhiều khi hành khách không chuẩn bị tiền lẻ mà đưa tiền mệnh giá lớn khiến tiếp viên thối tiền còn rối nói chi tới chuyện bán vé tự động”.
Chỉ phù hợp khi ít khách
Anh Lê Huỳnh Vẹn, tài xế xe số 152 (Bến Thành – Tân Sơn Nhất của Công ty Xe khách Sài Gòn), cho biết: “Tuyến này khách không đông nên việc bán vé tự động cũng không phiền phức lắm, với những hành khách chưa quen mua vé tự động, chúng tôi hướng dẫn cũng dễ dàng. Hiện tại, tuyến này còn có hai xe có hệ thống bán vé tự động nên cũng đỡ.”
Ở một tuyến xe có thùng bán vé tự động khác, tuyến 38 (khu dân cư Tân Quy – Đầm Sen của Công ty Xe khách Sài Gòn), tài xế Võ Văn Tài vừa lau mồ hôi vừa nói: “Có cái máy này, cánh tài xế cực hơn vì phải làm cùng lúc nhiều việc nhưng riết rồi cũng quen. Kiếm sống mà, có ai dám phản đối đâu, vả lại không có tiếp viên thì chúng tôi được tăng thêm một ít lương”. Tài xế Tài còn cho biết thêm hai tháng trước vẫn có tiếp viên hướng dẫn nhưng mới mấy ngày nay bắt đầu chạy “một mình một xe”.
Qua việc khảo sát vài chuyến xe buýt có hệ thống bán vé tự động có thể nhận thấy đối với những tuyến xe vắng khách thì thùng bán vé tự động đã phát huy được những ưu điểm như giảm thất thoát tiền bán vé, tránh được tình trạng tiếp viên cư xử không lịch sự với khách, giảm được chi phí phải trả lương cho tiếp viên...
Tuy nhiên, ở những tuyến xe có lượng hành khách lớn thì hệ thống bán vé tự động này không thể đáp ứng nổi. Hơn nữa, không phải hành khách nào cũng có ý thức chuẩn bị sẵn tiền lẻ để mua vé, cũng như nhiều hành khách đi xe chưa biết để thực hiện quy định “lên cửa trước, xuống cửa sau”. do vậy, hệ thống tự động này đôi khi gây thêm phiền hà cho tài xế khiến họ không thể tập trung lái xe.
Nâng cao ý thức khi đi xe buýt
Theo ông Lê Hải Phong, Giám đốc Trung tâm Quản lý và Điều hành vận tải hành khách công cộng TPHCM, việc thí điểm bán vé tự động trên xe buýt mang lại nhiều hiệu quả, như tránh thái độ phân biệt đối xử của tiếp viên đối với hành khách, giảm chi phí...
Tuy nhiên, do còn mới nên cả tiếp viên, lái xe và hành khách còn chưa quen. Theo ông Phong, để khuyến khích ngành xe buýt phát triển, hành khách nên tập dần thói quen mang tiền lẻ khi đi xe buýt, sẽ mang lại hiệu quả cao và giúp tài xế yên tâm lái xe.
Ông Phùng Đăng Hải, Giám đốc Liên hiệp HTX Vận tải TPHCM, cho rằng sử dụng thùng bán vé tự động giúp giảm tỉ lệ thất thu tiền bán vé của tiếp viên. Có hành khách ý thức không cao, không cho tiền vào thùng vé hoặc đưa tiền rách, vé số... nhưng tỉ lệ này rất nhỏ, thấp hơn nhiều so với thất thu tiền bán vé.
Liên hiệp HTX hiện có 5 tuyến xe buýt có thùng bán vé tự động và thời gian qua đã phát huy hiệu quả, sắp tới sẽ triển khai thêm nhiều tuyến. “Chúng tôi rất cần hành khách nâng cao ý thức khi đi xe buýt như mang tiền lẻ, trung thực trong mua vé tự động” - ông Hải nói.
T. Hồng |
Bình luận (0)