Loạn gà Đông Tảo

Gà Đông Tảo (còn gọi là Đông Cảo) là giống gà đặc hữu, quý hiếm của Việt Nam. Đặc điểm nổi bật của loại gà này là cặp chân xù xì, rất to. Gà Đông Tảo khi trưởng thành có thể nặng trên 6 kg (trống) và trên 3,5 kg (mái). Giống gà này đã được nuôi từ lâu ở xã Đông Tảo, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên.

70 triệu đồng một cặp gà

Cụ Lê Kế Kết (83 tuổi, ngụ thôn Đông Tảo Nam, xã Đông Tảo) là một trong những người nuôi gà nức tiếng từ lâu ở vùng này. Cụ Kết kể rằng gà Đông Tảo được nuôi ở đây hàng mấy trăm năm nay. Có nhiều người nuôi gà Đông Tảo nổi tiếng như các cụ: Nguyễn Trọng Dốc, Lê Kế Kết, Nguyễn Đức Thi, cụ Phúc, cụ Trúc...

“Xưa ở Đông Tảo có tục thi gà, vì vậy các dòng họ đi khắp nơi lùng mua những con gà to nhất, đẹp nhất để thi. Con gà của gia đình nào đạt giải cao nhất thì họ sẽ được cấp 3 mẫu ruộng ở trước cửa đình để cấy cày. Kể từ đó, người dân trong làng bắt đầu chọn những con đẹp nhất, to nhất để gây giống” - cụ Kết kể lại.

Ông Giang Tuấn Vũ, chủ trại gà Ông Phúc (xã Đông Tảo, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên), bên con gà Đông Tảo chính hiệu

Theo người dân địa phương, gà Đông Tảo đắt giá vì đây là giống đặc hữu, không giống bất cứ loại gà nào trong cả nước, nhất là chất lượng thịt vượt trội. Gà Đông Tảo chế biến được nhiều món nhưng phổ biến là luộc chấm muối tiêu chanh, xào lăn, hầm thuốc bắc hoặc nấu lẩu. Đặc biệt, đôi chân gà trống rất to, được thực khách rất ưa chuộng.

Ông Nguyễn Trọng Tích (ngụ thôn Đông Tảo Đông, xã Đông Tảo), con của “vua gà” Nguyễn Trọng Dốc, cho biết gà Đông Tảo chỉ ăn bắp, lúa và rau, nếu nuôi bằng cám công nghiệp thì “vứt” vì thịt sẽ mất ngon.

Đông Tảo là giống quý nên giá gà thịt bán buôn ngay tại xã trung bình khoảng 300.000-400.000 đồng/kg, gà giống khoảng 130.000 đồng/con. Ông Giang Tuấn Vũ, chủ trại gà Ông Phúc ở thôn Đông Tảo Đông, khoe mỗi năm, gia đình ông bán được khoảng 800 con gà thịt và 4.000 con gà giống, lợi nhuận hơn 500 triệu đồng.

“Ngày 2-9 vừa qua, tôi đã bán cho một đại gia ở Bình Dương một cặp gà trị giá 51 triệu đồng. Tuy nhiên, cặp gà này chưa phải là kỷ lục ở Đông Tảo. Vào đầu tháng 4-2012, gia đình ông Hiệu Len ở xóm Trung Đình đã bán một cặp gà cho một đại gia ở TP HCM với giá 70 triệu đồng” - ông Vũ tiết lộ.

Gà dỏm tràn lan

Mấy năm gần đây, gà Đông Tảo tạo thành cơn sốt trên thị trường, từ đó cũng xuất hiện nhiều người nuôi gà dỏm rao bán tràn lan.

Trên đường từ thị trấn Văn Giang hay xã Yên Hòa, huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên đến xã Đông Tảo, chúng tôi thấy bảng hiệu quảng cáo bán gà thịt, gà giống Đông Tảo treo la liệt. Rất nhiều người đến đây mua gà đã bị lừa vì ngay trên đất của giống gà Đông Tảo, không phải ai cũng biết phân biệt để mua được những con chuẩn, bảo đảm chất lượng.

Những người nuôi, kinh doanh gà Đông Tảo chân chính ở địa phương rất bức xúc trước tình trạng uy tín giống gà này bị lợi dụng. Hơn 20 năm nuôi gà Đông Tảo, ông Nguyễn Trọng Chương (ngụ xóm Trung Đình) khẳng định khó có thể phân biệt được gà chính hiệu và gà lai nếu từ 1 ngày tuổi đến dưới 25 ngày tuổi. Từ 2 tháng tuổi trở lên thì chúng khác nhau hoàn toàn vì chân gà Đông Tảo to hơn hẳn. Để tránh bị lừa mua phải gà dỏm, ông Chương khuyến cáo bà con nên đến UBND xã để được giới thiệu hoặc tìm tới những trại gà uy tín lâu năm ở địa phương.

“Đặc trưng của gà Đông Tảo trưởng thành rất dễ nhận biết là chân rất to, da bụng nhăn nheo, ức đỏ, trọng lượng thấp nhất phải 3,7-4,5 kg/con trở lên. Dù nuôi rất già thì thịt chúng cũng không hề dai” - ông Chương phân tích.

Theo ông Nguyễn Văn Chiến, Phó Chủ tịch UBND xã Đông Tảo, 90% trong số 3.000 hộ ở xã đều nuôi giống gà này. “Giá trị kinh tế của gà Đông Tảo rất cao do nhu cầu tiêu thụ rất lớn, đặc biệt là dịp Tết. Vì vậy, đã xuất hiện nhiều nhà hàng, quán ăn, cơ sở kinh doanh gà giống trưng biển bán gà Đông Tảo để lừa khách, làm giảm uy tín giống gà này. Chính quyền địa phương cũng không thể xử lý được gì vì gà Đông Tảo chưa được bảo hộ thương hiệu” - ông Chiến băn khoăn.