Nạo vét cửa biển Tư Hiền: “Ăn” hết thịt, bỏ lại xương

Ngày 12-4, ông Phan Ngọc Thọ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế, đã chủ trì cuộc họp với các ngành chức năng, Cảng vụ Hàng hải tỉnh Thừa Thiên - Huế và Công ty CP Khai thác sản xuất khoáng sản 55 (gọi tắt Công ty 55, đơn vị thực hiện dự án) để rà soát lại dự án xã hội hóa nạo vét cửa biển Tư Hiền (xã Vinh Hiền, huyện Phú Lộc) và Tư Dung thuộc xã Vinh Hiền, huyện Phú Lộc (Báo Người Lao Động đã phản ánh).

Đã sai còn “cù nhầy”

Dự án nạo vét thông luồng, tận thu cát nhiễm mặn tại cửa biển Tư Hiền được Bộ Xây dựng cấp phép cho Công ty 55 thực hiện từ tháng 7-2013, gia hạn đến hết tháng 3-2017. Theo đó, Công ty 55 được tận thu xuất khẩu 1,1 triệu m3 cát nhiễm mặn, trong đó cửa biển Tư Hiền được tận thu 550.000 m3. Thế nhưng, tổng khối lượng cát mà Công ty 55 đã khai thác tại cửa biển Tư Hiền và xuất khẩu sang Singapore là 678.000 m3, vượt gần 150.000 m3 so với quy định.

Tại cuộc họp, ông Phan Thanh Hùng, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi và Phòng chống lụt bão, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Thừa Thiên - Huế (đơn vị được giao giám sát trực tiếp dự án), khẳng định số lượng cát mà doanh nghiệp (DN) xuất khẩu chỉ lấy ngoài cửa biển, còn phía trong luồng từ cửa vào cảng cá Tư Hiền dài khoảng 800 m hầu như chưa nạo vét, chỉ thông luồng tạm. DN triển khai nạo vét khi mùa mưa cận kề rồi lấy lý do thời tiết để rút lui. Sau khi có kết luận của các ngành chức năng về sai phạm trong khai thác, Công ty 55 phải thuê đơn vị độc lập đánh giá hiện trạng, tác động môi trường… nhưng báo cáo này làm rất sơ sài nên không có cơ sở đánh giá.

Ông Nguyễn Văn Lợi, Chủ tịch UBND xã Vinh Hiền, bức xúc: “Chỗ không cần thì DN nạo vét, chỗ cạn lại chẳng làm. Họ cứ lấy lý do sử dụng cơ giới hạng nặng, không thể vào vùng cửa cạn nạo vét được”.

Còn ông Phan Văn Thông, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Thừa Thiên - Huế, thông tin theo kết luận của Tổng cục Địa chất và Khoáng sản - Bộ Tài nguyên và Môi trường, Công ty 55 phải kê khai nộp tiền cấp quyền khai thác khoáng sản, phí bảo vệ môi trường; quan trắc giám sát môi trường định kỳ; cung cấp khối lượng và khu vực nạo vét của dự án... Tuy nhiên, khi làm việc với Sở Tài nguyên và Môi trường, đại diện Công ty 55 nói chưa nhận được bản kết luận này và không đồng ý thực hiện các nghĩa vụ bởi đây là dự án xã hội hóa.

Lượng cát doanh nghiệp tận thu vượt quy định nhưng luồng lạch cửa biển Tư Hiền vẫn chưa được nạo vét

Nên dừng hay tiếp tục?

Tại cuộc họp, ông Phan Ngọc Thọ khẳng định các ngành chức năng đã buông lỏng quản lý, giám sát dự án này. DN chỉ nạo vét ở chỗ họ cần nên người dân và chính quyền địa phương bức xúc là đúng. Ông Thọ đặt vấn đề chủ trương của tỉnh đã bỏ dự án nạo vét cửa biển Tư Dung, đối với cửa biển Tư Hiền, có nên tiếp tục triển khai dự án hay dừng hẳn?

Theo ông Phan Thanh Hùng, khu vực ngoài cửa biển Tư Hiền hiện đã sâu hơn trước 1 m, không cần nạo vét. Thay vào đó, nên lập dự án nạo vét từ cửa biển đến cảng cá Tư Hiền với chiều dài khoảng 700 m, khối lượng cát phải lấy đi khoảng từ 70.000- 100.000 m3. “Nếu tiếp tục thi công, Công ty 55 phải làm lại toàn bộ hồ sơ, báo cáo đánh giá tác động môi trường, thống nhất khối lượng nạo vét, chấp hành nghiêm túc các quy định và phải ký quỹ, cam kết không bỏ. Cứ bám theo các quy định mà làm” - ông Hùng đề nghị.

Trong khi đó, đại diện chính quyền xã Vinh Hiền đề nghị nếu triển khai lại dự án, người dân phải được quyền giám sát ngay từ đầu.

Ông Phan Ngọc Thọ nói mục tiêu của dự án là khơi thông luồng lạch nhưng đến thời điểm này đã hết thời hạn mà vẫn chưa đạt. “Tôi đề nghị đại diện công ty trả lời có làm nữa hay không? Công ty “ăn” thịt mà bỏ lại xương. Đã có lợi nhuận khi khai thác ngoài cửa biển thì nay phải có trách nhiệm nạo vét phía trong cửa để bù lại” - ông Thọ yêu cầu.

Trước câu hỏi này, ông Nguyễn Hữu Ba, Phó Giám đốc Công ty 55, chỉ hứa sẽ họp HĐQT đưa ra nghị quyết nhằm khắc phục sai sót trong quá trình thực hiện dự án.

Kết luận tại buổi họp, ông Phan Ngọc Thọ yêu cầu các cơ quan chuyên môn của tỉnh tăng cường cơ chế giám sát độc lập. “Chủ đầu tư có thể lấy lý do đã hết thời hạn thực hiện dự án để không làm nữa. Vì vậy, tôi yêu cầu các ngành chức năng phải nghiên cứu để làm sao bảo vệ quyền lợi của người dân” - ông Thọ nhấn mạnh.