Thu phí ô tô vào trung tâm TPHCM có làm giảm ùn tắc giao thông? Ảnh: Hồng Thúy
Dự án thu phí ô tô ở khu trung tâm TPHCM được xem là một trong những giải pháp giảm ùn tắc giao thông của TP. Nếu được triển khai, chủ đầu tư - Công ty CP Công nghệ Tiên Phong (ITD) - sẽ thực hiện trong vòng 10 năm, gồm 5 năm thu hồi vốn và 5 năm vận hành.
Ảnh hưởng lớn
Tuy dự án của ITD được UBND TP và các sở, ngành ủng hộ về chủ trương nhưng đến nay, vẫn còn nhiều nghi vấn quanh tính khả thi của nó.
Sở Tài chính TPHCM đặt vấn đề: Bài toán tài chính của ITD cho thấy số liệu doanh thu năm sau cao hơn năm trước, tức không đạt được mục đích chính của dự án là chống ùn tắc giao thông cho khu vực trung tâm TP.
Theo ITD, số ô tô đi vào trung tâm TP sẽ giảm rất mạnh trong năm đầu tiên thực hiện (40%), sau đó tăng dần ở mức 4,3%/năm.
Doanh thu dự kiến tăng nhiều trong 5 năm đầu là do mức độ tự giác đóng phí của người dân TP và sự hiểu biết của các xe vãng lai tăng dần theo thời gian. Từ năm thứ ba, doanh thu tăng là do áp dụng mức phí cao hơn.
Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP đề nghị ITD nghiên cứu lại mối quan hệ, tác động qua lại giữa dự án này với các dự án xây bãi đậu xe công cộng ở trung tâm TP, đồng thời nghiên cứu bổ sung quy hoạch các bãi đậu xe tại khu vực tiếp giáp vành đai thu phí để thu hút người dân gửi xe và chọn phương tiện giao thông công cộng (GTCC).
Tuy nhiên, theo ITD, người dân sẽ chọn phương tiện khác hoặc chấp nhận trả phí để đi vào trung tâm TP, không có trường hợp đi đến vành đai thu phí rồi gửi xe và đi vào trung tâm TP bằng phương tiện GTCC.
Sở Xây dựng TP cũng cho rằng dự án của ITD sẽ ảnh hưởng đến các nhà đầu tư bãi đậu xe ngầm: Số lượng xe thuê đậu tại các bãi giảm mạnh dẫn đến chuyện nhà đầu tư mất khả năng thu hồi vốn.
Về việc này, ITD cho biết theo quy hoạch, TP cần 540 ha để làm nơi đậu xe, trong khi hiện nay chỉ đáp ứng được 1%, 4 bãi đậu xe ngầm đã được TP phê duyệt lại không đáp ứng đủ nhu cầu.
Công ty TNHH một thành viên Chiếu sáng công cộng TP thắc mắc: Người dân phải lựa chọn phương tiện GTCC nào để vào trung tâm TP khi không dùng xe cá nhân? Ngoài ra, sẽ có một lượng ô tô lưu lại trong trung tâm TP để tránh bị thu phí nhiều lần và gây ùn tắc cục bộ.
Theo giải thích của ITD, TP đang đầu tư và khuyến khích phát triển hệ thống vận tải hành khách công cộng nên người dân có thể dùng phương tiện này để vào trung tâm TP. Sẽ có ô tô vào trung tâm TP và “ở lì” nhưng với chủ trương thu phí đậu xe, lượng phương tiện này cũng phải đóng.
Thuốc nặng, bệnh chưa chắc giảm
ITD cho rằng trong trường hợp việc tổ chức vận hành dự án thí điểm thông suốt, đơn vị này sẽ đề xuất UBND TP cho phép mở rộng nghiên cứu áp dụng việc thu phí các phương tiện khác, gồm cả xe máy.
Theo kiến trúc sư Ngô Viết Nam Sơn, thu phí ô tô trong khu trung tâm TP để giảm ùn tắc giao thông chỉ là giải pháp tình thế nhưng dường như lại được xem là giải pháp dài hạn.
“Ở những nước đã từng áp dụng biện pháp này, họ cũng chỉ xem việc thu phí ô tô như một giải pháp phụ trợ, trong khi ta lại có xu hướng xem đây là giải pháp chính. Khi bốc thuốc để điều trị căn bệnh ùn tắc giao thông, chúng ta phải tăng “đô” từ từ, giải pháp này lại là một liều thuốc rất nặng, tốn nhiều tiền nhưng hiệu quả mang lại chưa chắc khả quan” - ông Sơn nhận định.
Theo ông Sơn, giải pháp này có thể đem lại hiệu quả với điều kiện phải gắn với GTCC. Vấn đề lớn nhất hiện nay của TPHCM là GTCC kém hiệu quả nhưng chỉ khi nào các sở, ngành cùng ngồi lại mới giải quyết được. “Nếu cứ bóp chỗ này thì sẽ phình chỗ kia nên khi thực hiện dự án, cần kèm theo giải pháp dài hạn” - ông Sơn đề xuất.
Không giải quyết được gì
Tỏ ra nghi ngờ về hiệu quả dự án, ông Lê Hiếu Đằng, Phó Chủ nhiệm Hội đồng Tư vấn về dân chủ và pháp luật - Ủy ban MTTQ Việt Nam, cho rằng người dân có nhu cầu vào trung tâm TPHCM để giao dịch nên dùng biện pháp thu phí cũng không giải quyết được gì.
“Người giàu đủ tiền mua ô tô thì họ cũng không ngại bỏ ra vài chục ngàn đồng để đóng phí. Một nhóm 5-6 người có nhu cầu đi taxi vào trung tâm TP cũng sẽ sẵn sàng chi tiền. Nếu đi một mình, chẳng ai dại gì dùng taxi để vừa phải trả tiền xe vừa bị đóng phí và tất nhiên người ta sẽ chuyển sang xe gắn máy” - ông Đằng nhận xét.. |
Bình luận (0)