TP Thủ Đức - động lực tăng trưởng mới

Ngày 31-12-2020 đánh dấu sự kiện lịch sử của TP HCM và cả nước khi lần đầu tiên một "thành phố trong thành phố" được ra đời - TP Thủ Đức, mang theo nhiều kỳ vọng của người dân, lãnh đạo TP về sự đột phá, cực tăng trưởng mới.

Ủy quyền tối đa

Trước sự kiện trọng đại này, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP HCM Nguyễn Văn Nên bày tỏ: "Chúng ta đang chứng kiến một thời khắc lịch sử, công bố sự ra đời của TP Thủ Đức". Nhấn mạnh việc thành lập TP Thủ Đức là sự kiện đặc biệt quan trọng của TP HCM, Bí thư Thành ủy TP HCM Nguyễn Văn Nên khẳng định đây là mô hình "thành phố trong thành phố" nhằm giúp khu vực phía Đông TP HCM sớm trở thành "hạt nhân", một cực tăng trưởng mới thúc đẩy kinh tế TP HCM và vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Qua đó sẽ góp phần thúc đẩy thiết lập chuỗi giá trị gia tăng trên nền tảng công nghệ cao, hạ tầng kỹ thuật và xã hội hiện đại theo chuẩn quốc tế, hỗ trợ tài chính hiệu quả cho doanh nghiệp vươn lên tầm quốc tế.

Tại hội nghị Ban Chấp hành Đảng bộ TP Thủ Đức lần thứ 2, Bí thư Thành ủy TP HCM Nguyễn Văn Nên cho biết để TP Thủ Đức phát triển như kỳ vọng thì việc xây dựng, đề xuất chính sách đặc thù được thực hiện càng sớm càng tốt. "TP Thủ Đức với những điều kiện đặc thù thì phải có cơ chế đặc thù" - ông Nguyễn Văn Nên nhấn mạnh và cho rằng sứ mệnh của TP Thủ Đức là rất lớn, đi đầu trong phát triển kinh tế dựa vào khoa học - công nghệ và là thành phố số, thành phố xanh.

Tuyến metro số 1 - đoạn đi qua TP Thủ Đức - đang được xây dựng và dự kiến sẽ đưa vào vận hành cuối năm 2021 Ảnh: HOÀNG TRIỀU

Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Thành Phong cho biết TP Thủ Đức dự kiến sẽ đóng góp khoảng 30% GRDP của TP HCM và chiếm khoảng 7% GDP cả nước. Đây là động lực mới cho tăng trưởng nhanh và bền vững của TP HCM và Vùng Kinh tế trọng điểm phía Nam. Hiện nay, TP HCM đang tích cực nghiên cứu, xây dựng đề án riêng về cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Thủ Đức để trình trung ương xem xét. "Trong khi chờ cơ chế đặc thù, trước mắt UBND TP HCM sẽ chủ động đẩy mạnh việc phân cấp, ủy quyền cho UBND, chủ tịch UBND TP Thủ Đức để tạo tính đột phá, phát huy cao nhất tính hiệu lực, hiệu quả trong hoạt động quản lý, điều hành TP Thủ Đức nhằm hướng đến mục tiêu quan trọng là góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân" - Chủ tịch UBND TP HCM nói.

Nhiều giải pháp đồng bộ

Nói về việc thực hiện các giải pháp trong xây dựng TP Thủ Đức trở thành khu đô thị thông minh, sáng tạo; có chất lượng sống tốt; văn minh, hiện đại, nghĩa tình; phát triển nhanh, bền vững, Chủ tịch UBND TP Thủ Đức Hoàng Tùng cho biết ngay sau khi thành lập, TP Thủ Đức đã tập trung hoàn chỉnh bộ máy tổ chức, hoàn thành công tác sắp xếp, bố trí phòng làm việc các cơ quan, đơn vị nhằm sớm ổn định hoạt động của các cơ quan đơn vị. Đồng thời duy trì tốt việc thực hiện giải quyết hồ sơ hành chính cho người dân và doanh nghiệp, bảo đảm không bị gián đoạn làm ảnh hưởng đến cuộc sống người dân.

Ông Hoàng Tùng cho biết hiện TP Thủ Đức đang tập trung lập quy hoạch chung TP Thủ Đức, trong đó chú trọng quy hoạch phát triển theo định hướng phát huy vai trò của các cực tăng trưởng trọng yếu của TP Thủ Đức. Lập và trình phê duyệt các quy hoạch phân khu tỉ lệ 1/2000, quy hoạch chi tiết tỉ lệ 1/500 các trung tâm đổi mới sáng tạo, các khu vực trọng điểm gắn với 8 khu vực chức năng phát triển TP Thủ Đức: Khu đô thị mới Thủ Thiêm là Trung tâm công nghệ tài chính; Khu Liên hợp thể dục thể thao quốc gia Rạch Chiếc là Trung tâm Thể thao và Sức khỏe Rạch Chiếc; Khu Công nghệ cao là Trung tâm Sản xuất tự động hóa và Khu công viên khoa học; khu Đại học Quốc gia là Trung tâm Công nghệ thông tin và công nghệ giáo dục; khu Tam Đa, Long Phước là Trung tâm Công nghệ sinh thái; khu Trường Thọ là đô thị tương lai; khu Trung tâm kết nối giao thông Vùng Đông Nam Bộ, khu cảng quốc tế Cát Lái; Trung tâm Khởi nghiệp lớn nhất Việt Nam.

Song song đó, TP Thủ Đức đã chủ động, phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành rà soát và mạnh dạn đề xuất các cơ chế, chính sách phù hợp để TP Thủ Đức phát triển nhanh, bền vững. "TP Thủ Đức cũng đề xuất các nội dung phân cấp, ủy quyền để TP Thủ Đức chủ động trong triển khai thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước tại địa phương với 28 nội dung liên quan đến tài chính, đầu tư; thuế; thu hồi, tạo quỹ đất, bồi thường, tái định cư; quy hoạch; chính sách đầu tư phát triển…" - ông Hoàng Tùng cho hay.

Cũng theo ông Hoàng Tùng, để tăng cường mời gọi đầu tư, TP Thủ Đức đã và đang rà soát toàn thể các dự án trên địa bàn, đặc biệt là các dự án hạ tầng giao thông để tập trung đẩy nhanh việc thực hiện bồi thường giải phóng mặt bằng, thi công hoàn thiện công trình. TP Thủ Đức đang đề xuất thành lập Trung tâm Hỗ trợ khởi nghiệp, xúc tiến đầu tư và phát triển nguồn nhân lực, thành lập tổ công tác tháo gỡ vướng mắc, khó khăn cho doanh nghiệp, tạo môi trường thuận lợi để mời gọi đầu tư.

Chủ tịch UBND TP Thủ Đức chia sẻ: "Việc thành lập TP Thủ Đức được kỳ vọng sẽ phát triển thành một đô thị sáng tạo, thông minh phía Đông là động lực tăng trưởng mới trong chiến lược phát triển của TP HCM. Việc quy hoạch, đầu tư và hợp tác xây dựng đô thị sáng tạo sẽ mang đến cơ hội quy hoạch phát triển đô thị bền vững, thích ứng cao, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - văn hóa - xã hội toàn diện của TP HCM". 

Ông DIỆP VĂN SƠN, nguyên Phó Vụ trưởng Cơ quan Thường trực phía Nam - Bộ Nội vụ:

Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức xứng tầm

Mô hình "thành phố trong thành phố" trực thuộc trung ương mở ra hướng đi mới với nhiều triển vọng lẫn thách thức. Điều này đòi hỏi cần phải xây dựng một đội ngũ cán bộ, công chức xứng tầm, thạo việc. Nếu xem TP Thủ Đức như một quận, huyện bình thường thì không thể tạo ra được các thành quả kinh tế - xã hội như mục tiêu đề ra. Do đó, về lâu dài phải xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù riêng cho TP Thủ Đức thì mới có thể đóng góp 7% cho GDP cả nước.

Lãnh đạo TP HCM cần tính toán những cơ chế đặc thù xin thêm cho TP Thủ Đức phải phù hợp để hấp thụ trọn vẹn chứ không phải xin xong rồi để đó. Ngoài ra, để phát huy sức mạnh tổng hợp các nguồn lực nổi trội của 3 quận sáp nhập thành TP Thủ Đức thì việc xây bộ máy quản lý nhà nước của TP Thủ Đức là đặc biệt quan trọng. Theo đó, Nghị quyết 131/2020 của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị tại TP HCM đã quy định rõ nhiệm vụ, quyền hạn của HĐND và UBND TP Thủ Đức thuộc TP HCM, thuận lợi để TP Thủ Đức thực hiện quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm.

Mặt khác, để TP Thủ Đức trở thành hạt nhân phát triển của TP HCM, của vùng thì phải định vị TP Thủ Đức trong mối quan hệ cạnh tranh sòng phẳng. Vì vậy, quy hoạch TP Thủ Đức cần được gắn trong quy hoạch chung của TP HCM và quy hoạch vùng, để tạo động lực tăng trưởng, hỗ trợ lẫn nhau, tránh trùng lặp định hướng phát triển giữa các vùng và khu vực. Từ đó tránh tạo ra cạnh tranh nội vùng không cần thiết, dễ làm phân tán nguồn lực.

TSKH-KTS NGÔ VIẾT NAM SƠN:

Cần đột phá trong tổ chức thực hiện

Cần cơ chế, chính sách đặc thù để TP Thủ Đức tạo sự đột phá. Phải vừa vận động chính sách vừa thu hút đầu tư vừa nghiên cứu xã hội, nghiên cứu tài chính, làm sao thu hút được người dân đến ở, thu hút được nhà đầu tư đến xây dựng những cơ sở tạo công ăn việc làm. Nhân lực phải là chất lượng cao, lương cao để xây dựng một trung tâm đô thị hiện đại, sáng tạo.

TP Thủ Đức có nhiều tiềm năng nhờ điều kiện phát triển thuận lợi nhưng đó lại là dự án đô thị mới rất lớn với quy mô lớn hàng đầu trong cả nước, đòi hỏi một cơ cấu tổ chức mang tính đột phá, đi kèm chính sách cơ chế đặc thù. Do vậy, để tăng khả năng tỉ lệ thành công, cần phải có một sự chuẩn bị kỹ càng và các bước thực hiện bài bản.