Vừa qua, Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao thông qua Án lệ số 60/2023/AL. Nguồn án lệ xuất phát từ Quyết định giám đốc thẩm số 239/2022/DS-GĐT ngày 5-9-2022 của Ủy ban Thẩm phán TAND Cấp cao tại TP HCM về vụ án "Tranh chấp trả thưởng tiền xổ số kiến thiết" giữa nguyên đơn là ông Thái Hữu T. với bị đơn là Công ty TNHH một thành viên Xổ số kiến thiết A.
Theo hồ sơ, ngày 29-10-2020, ông Thái Hữu T. mua tờ vé số do Công ty Xổ số kiến thiết A phát hành. Do bận việc nên chiều quay số, ông T. không theo dõi. Đến 22 giờ ngày 28-11-2020, ông T. mới dò số và phát hiện mình trúng thưởng 2 tỉ đồng nên gọi vào số điện thoại của Công ty Xổ số kiến thiết A báo trúng thưởng, song không có người trả lời.
Sang ngày 29-11-2020, ông T. mang vé số trúng thưởng đến Công ty Xổ số kiến thiết A nhưng do là chủ nhật nên công ty không làm việc. Ông T. có gặp nhân viên bảo vệ công ty và nhân viên phòng trả thưởng - kho quỹ để nhận thưởng nhưng không được, mà được hướng dẫn làm các thủ tục xin xác nhận lý do trễ hạn.
Ông T. cũng đã làm các thủ tục, như đơn trình bày lý do trễ hạn, nộp cùng toa thuốc của mẹ ông vì sau khi mua vé số, ông phải đưa mẹ đi điều trị tại bệnh viện và đón mẹ về nhà ở huyện V… Tuy nhiên, công ty xác định ngày cuối cùng của thời hạn lĩnh thưởng là ngày 27-11- 2020.
Ông T. khởi kiện ra tòa để yêu cầu Công ty Xổ số kiến thiết A trả thưởng đầy đủ giá trị giải đặc biệt 2 tỉ đồng. Bị đơn không đồng ý với yêu cầu khởi kiện, lý do là căn cứ thể lệ tham gia dự thưởng của công ty, Thông tư 75/2013/TT-BTC của Bộ Tài chính, văn bản hướng dẫn của Bộ Tài chính sau đó… thì ngày quay thưởng được tính là 1 ngày trong thời hạn 30 ngày lĩnh thưởng, nên ngày kết thúc thời hạn lĩnh thưởng là ngày 27-11-2020. Ngày 29-11-2020, ông T. mang tờ vé số đến nhưng vì là ngày nghỉ theo quy định nên ngày 1-12-2020 ông T. mới chính thức gửi đơn và tờ vé số để lĩnh thưởng là đã quá thời hạn lĩnh thưởng.
Xử sơ thẩm, TAND TP Long Xuyên, tỉnh An Giang không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Thái Hữu T. Ông T. kháng cáo toàn bộ bản án dân sự sơ thẩm nêu trên. Xử phúc thẩm, TAND tỉnh An Giang chấp nhận yêu cầu khởi kiện, buộc bị đơn có trách nhiệm trả thưởng.
VKSND tỉnh An Giang sau đó kiến nghị kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm. Tại Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm số 35/2022/QĐ-VKS-DS ngày 21-1-2022, Viện trưởng VKSND Cấp cao tại TP HCM kháng nghị bản án dân sự phúc thẩm nêu trên, đề nghị Ủy ban Thẩm phán TAND Cấp cao tại TP HCM xét xử giám đốc thẩm hủy toàn bộ bản án dân sự phúc thẩm.
Cách tính thời gian nếu được hiểu thống nhất sẽ không xảy ra lận đận về kiện tụng trong vụ án này cũng như các vụ việc tương tự trong tương laiẢnh: ANH VŨ
Căn cứ các quy định, Tòa cấp cao nhận định Công ty Xổ số kiến thiết A và công văn của Bộ Tài chính về "xác định thời hạn kết thúc trả thưởng là ngày 27-11 -2020" là không phù hợp với Bộ Luật Dân sự năm 2015. Công ty xổ số kiến thiết A với người mua vé số chấp nhận quy định chung về thời hạn để tính trúng thưởng là "ngày"; tại khoản 2 điều 147 Bộ Luật Dân sự năm 2015 quy định: "Khi thời hạn được xác định bằng ngày, tuần, tháng, năm thì ngày đầu tiên của thời hạn không được tính mà tính từ ngày tiếp theo liền kề ngày được xác định". Tòa phúc thẩm xác định tờ vé số của ông T. đã trúng thưởng và thời hạn ông T. liên hệ để lĩnh thưởng là còn trong thời hạn 30 ngày.
Từ đó, tòa không chấp nhận quyết định kháng nghị và giữ nguyên bản án dân sự phúc thẩm của TAND tỉnh An Giang.
Với trách nhiệm là luật gia, có thời gian nghiên cứu sâu, kỹ về công tác quản lý hoạt động kinh doanh xổ số hơn 20 năm qua, người viết cho rằng căn cứ quy định pháp luật hiện hành, Chính phủ và Bộ Tài chính đã ban hành các quy định cho hoạt động đặc thù về kinh doanh xổ số, trong đó có Thông tư 75/2013.
Khoản 1 điều 30 thông tư này quy định "Thời hạn lĩnh thưởng của vé xổ số trúng thưởng là 30 ngày, kể từ ngày xác định kết quả trúng thưởng hoặc kể từ ngày hết hạn lưu hành của vé xổ số. Quá thời hạn này, các vé xổ số trúng thưởng không còn giá trị lĩnh thưởng". Như vậy, việc Công ty A không đồng ý trả thưởng cũng có lý của mình. Tuy nhiên, tòa án cũng ra phán quyết trên cơ sở viện dẫn luật pháp, như đã nêu trên.
Qua đây cho thấy trong thực tiễn áp dụng pháp luật hiện nay vẫn còn có mâu thuẫn, xung đột pháp luật phát sinh khi áp dụng các văn bản chuyên ngành, đặc thù riêng với văn bản quy định chung.
Và chắc chắn rằng không riêng Công ty A mà tất cả công ty xổ số kiến thiết trong cả nước hiện nay đang rất băn khoăn, không yên tâm với việc áp dụng các quy định của pháp luật đối với hoạt động kinh doanh xổ số, nhất là việc xác định thời hạn để chi trả thưởng cho người trúng thưởng. Các công ty sẽ thực hiện như thế nào để được cho là đúng thì tới nay vẫn chưa có căn cứ pháp lý rõ ràng.
Qua vụ việc trên, người viết bài này đề nghị các cơ quan thẩm quyền sớm có cuộc hội thảo để phân tích kỹ càng, cụ thể. Từ đó có hướng giải quyết thấu đáo cho những sự việc tương tự sau này.
và quét mã QR
Bình luận (0)