Bạn học phát hiện nữ sinh 15 tuổi vào nhà vệ sinh tự rạch tay

Tại Viện Sức khỏe Tâm thần (Bệnh viện Bạch Mai), sau khi thăm khám, bác sĩ phát hiện cánh tay nữ sinh chằng chịt vết sẹo do tự rạch tay trong thời gian dài.

Người thân cho biết trong gia đình, bố làm nghề tự do, mẹ là giáo viên nhưng có nhiều xung đột, bạo lực. Cô bé nhiều lần chứng kiến bố đánh mẹ, mà như bệnh nhân nói với bác sĩ là "ám ảnh không thể nào quên".

Tự rạch tay để giải tỏa cảm xúc

Theo người thân bệnh nhân, cô bé có chị gái nhưng hai chị em cũng không thân thiết. Cuộc sống thiếu sự kết nối với thành viên trong gia đình khiến nữ sinh trở nên ít nói, khó hòa nhập với mọi người. Cô bé thường xuyên bị bạn bè trêu chọc vì nhút nhát, lầm lì, khó hòa nhập nên lại càng thu mình hơn.

Tại hội thảo về "Hành vi tự gây thương tích ở vị thành niên", do Viện Sức khỏe tâm thần (Bệnh viện Bạch Mai) tổ chức, chiều 10-3, bác sĩ Nguyễn Việt Hà, Phòng loạn thần và y học tự sát, cho hay dọc cánh tay của bệnh nhân rất nhiều vết rạch cũ và mới, cho thấy em đã rất nhiều lần tự làm tổn thương bản thân.

Theo nữ sinh này, từ năm lớp 8 em đã biết về hành vi tự rạch tay để giải tỏa tâm trạng, sau khi tham gia một số diễn đàn. Em cũng mua dao lam về để trong phòng, chưa dám rạch tay nhưng thường xuyên nghĩ về hành vi này.

"Giữa năm lớp 8, em bị mẹ mắng nhiếc vì điểm kém. Em cảm thấy thất bại, tức giận… Đây là lần đầu tiên em rạch cánh tay mình. Bệnh nhân tâm sự khi rạch thấy ít đau, mà còn giải tỏa căng thẳng, thấy nhẹ nhõm hơn"- bác sĩ Hà cho biết.

Nửa năm gần đây, nữ sinh thường xuyên buồn chán, mệt mỏi, không muốn làm gì, việc học tập khó khăn, kết quả giảm sút, ăn uống kém ngon, khó ngủ và nghĩ nhiều ý nghĩ về cái chết.

Một lần, em trốn trong nhà vệ sinh để rạch tay thì bạn bè phát hiện và báo cho thầy cô giáo. Nhà trường đã liên hệ với gia đình và bố mẹ đưa em đi khám ở Viện Sức khỏe tâm thần.

Bệnh nhân được chẩn đoán trầm cảm nặng, có hành vi tự gây thương tích và ý tưởng tự sát, phải điều trị.

Bác sĩ Nguyễn Hoàng Yến, Phó Phòng loạn thần và y học tự sát Viện Sức khỏe tâm thần, Giảng viên bộ môn Tâm thần (Trường Đại học Y Hà Nội), cho biết chỉ trong 6 tháng năm 2024, có khoảng 140 bệnh nhân nhập viện vì hành vi này.

Điều nguy hiểm là nhiều học sinh, thanh thiếu niên vào mạng học nhau cách tự gây thương tích. Có thời điểm, 6-7 cháu học sinh học cùng trường rủ nhau rạch tay rồi rủ nhau vào viện.

Các bác sĩ cho biết số bệnh nhân nhập viện nhiều hơn vào giai đoạn trước và sau các kỳ thi, khi các cháu chịu áp lực từ gia đình, thầy cô hoặc chính bản thân.

"Với nữ sinh trên, sau 30 ngày điều trị, tình trạng cải thiện, trẻ nhận thức được hành vi nguy hiểm, bệnh nhân vừa được xuất viện điều trị ngoại trú"- bác sĩ Yến thông tin.

Dấu hiệu nhận biết trẻ bất thường

Theo bác sĩ Yến, bệnh này có thể gặp ở mọi người, ở mọi lứa tuổi, giới tính nhưng phổ biến nhất ở tuổi thanh, thiếu niên, nhất là độ tuổi từ 12-15 với khoảng 18% thanh niên cho biết đã có hành vi tự gây thương tích ít nhất một lần trong đời; 6% có bị mạn tính và nữ nhiều hơn nam. 80% tồn tại trong vòng 5 năm, có thể kéo dài đến khi trưởng thành.

Dấu hiệu nhận biết gồm những vết cào, thâm tím, dấu cắn, mặc áo dài tay, quần dài khi trời nóng; thường nói vết thương do tai nạn/tình cờ; ở lâu trong phòng tắm/phòng ngủ; khó khăn trong giao tiếp với người khác, cảm xúc hành vi không ổn định, bốc đồng, khó đoán

Bệnh nhân tự gây thương tích bằng vết cắt, cào cấu vùng da nhạy cảm, dễ bị tổn thương, độ nông sâu không đều, cũng có thể cào hoặc cạo da đến chảy máu, tự đốt, làm bỏng, ghim vào da… Tuy nhiên, không phải để tự sát mà để giảm đau buồn, căng thẳng.

"Khi trẻ có hành vi tự làm tổn thương bản thân thường có xu hướng lặp lại, khó kiểm soát. Vì thế, người lớn cần quan tâm, kịp thời phát hiện các dấu hiệu bất thường để cho trẻ đi khám. Ngoài điều trị bằng thuốc, trẻ sẽ được trị liệu tâm lý"- bác sĩ Yến lưu ý.