Bang Colorado gạch tên ông Donald Trump khỏi phiếu bầu

Theo hãng tin Reuters, phán quyết trên khiến ông Donald Trump trở thành ứng viên tổng thống đầu tiên trong lịch sử Mỹ bị xem là không đủ tư cách vào Nhà Trắng theo một điều khoản hiếm khi được kích hoạt trong Hiến pháp Mỹ, cụ thể là cấm các quan chức "tham gia nổi dậy hoặc nổi loạn" giữ chức vụ.

Theo hãng tin Reuters, ê kíp tranh cử của ông Trump đã lên án việc kích hoạt Tu chính án thứ 14 như trên là nỗ lực tước bỏ quyền lựa chọn tổng thống của hàng triệu cử tri.

Tòa cấp cao Colorado kết luận rằng Hiến pháp Mỹ cấm ông Trump, người đang dẫn đầu đề cử ứng viên tổng thống của Đảng Cộng hòa vào năm 2024, xuất hiện trên lá phiếu vì có vai trò xúi giục bạo lực chống lại chính phủ Mỹ.

Ông Trump sẽ có quyền kháng cáo phán quyết của tòa án Colorado cho đến ngày 4-1-2024. Ban vận động tranh cử của ông Trump gọi quyết định của tòa án là thiếu sót và phi dân chủ, đồng thời cho biết sẽ kháng cáo.

Người phát ngôn của chiến dịch tranh cử của ông Trump nhận xét: "Tòa án tối cao Colorado đã đưa ra quyết định hoàn toàn sai sót. Chúng tôi sẽ nhanh chóng nộp đơn kháng cáo lên Tòa án Tối cao Mỹ, đồng thời yêu cầu hoãn lại quyết định phi dân chủ nghiêm trọng này".

Phán quyết hôm 19-12 chỉ áp dụng cho cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Cộng hòa vào ngày 5-3-2024 tại Colorado nhưng có thể sẽ ảnh hưởng đến tư cách của ông Trump trong cuộc tổng tuyển cử toàn quốc ngày 5-11-2024.

Một số nhà dự báo bầu cử trung lập của Mỹ xem Colorado là bang an toàn của Đảng Dân chủ. Điều này có nghĩa là Tổng thống Joe Biden có thể sẽ thắng ở bang này bất kể số phận pháp lý của ông Trump ra sao.

Quyết định này là chiến thắng cho các nhóm vận động và cử tri bài ông Trump. Những người này cũng đã khởi xướng một số vụ kiện tương tự đối với tư cách ứng cử của ông Trump theo mục 3 của Tu chính án thứ 14, vốn được ban hành sau Nội chiến Mỹ.

Phán quyết hôm 19-12 cũng đảo ngược quyết định của tòa cấp dưới. Tòa cấp dưới trước đó đồng ý rằng ông Trump có tham gia nổi dậy bằng cách kích động người ủng hộ ông có hành vi bạo lực. Tuy nhiên, trên cương vị tổng thống thời điểm đó, ông Trump không phải là "công chức Mỹ" có thể bị hủy tư cách theo Tu chính án thứ 14.

Trong khi đó, luật sư của ông Trump lập luận rằng cuộc bạo loạn ở Điện Capitol không nghiêm trọng đến mức bị xem là cuộc nổi dậy. Họ cũng cho rằng những lời ông Trump nói với người ủng hộ ở Washington khi đó được bảo vệ bởi quyền tự do ngôn luận. Luật sư ông Trump cho rằng tòa án không có thẩm quyền ra lệnh xóa tên ông khỏi lá phiếu.