Trong hai nghiên cứu dẫn đầu bởi TS Joanna Barstow từ Đại học Mở (Anh) và TSCyril Gapp của Viện Thiên văn học Max Planck (Đức), lịch sử đầy biến động của "hành tinh châu báu" WASP-121b đã được phơi bày.
WASP-121b hay "Tylos" là hành tinh khổng lồ khí giống kiểu của Sao Mộc, nằm cách Trái Đất 880 năm ánh sáng.
Nó quay rất gần ngôi sao mẹ WASP-121 và có môi trường "địa ngục" nên được xếp vào loại "Sao Mộc nóng".
Cách mà hành tinh Tylos đã du hành xuyên qua hệ sao trẻ của nó trong quá khứ để tạo nên một thế giới với thành phần kỳ lạ - Ảnh: VIỆN MAX PLANCK
WASP-121b bị khóa thủy triều với sao mẹ, khiến nó có 2 mặt khác biệt, trong đó mặt đối diện với sao mẹ là địa ngục lửa hoang dã, với nhiệt độ khoảng 3.000 độ C.
Mặt ban đêm có nhiệt độ khoảng 1.500 độ C, được nhiều nghiên cứu mô tả là thế giới kỳ lạ với mây bằng kim loại và những cơn mưa hồng ngọc, ngọc bích dạng lỏng.
Những phát hiện từ cả hai nghiên cứu mới cho thấy WASP-121b đạt được những điều kiện kỳ lạ nói trên thông qua một lịch sử đầy phức tạp, chuyển từ trạng thái giá lạnh cực độ sang nóng cực độ.
Tylos không hình thành ở nơi nó hiện nay, theo nhóm nghiên cứu lập luận.
Theo Space.com, nhóm tác giả cho rằng hành tinh châu báu này ra đời từ nơi xa và lạnh hơn nhiều, tương đương khu vực giữa Sao Mộc và Sao Thiên Vương trong hệ Mặt Trời.
Ở đó, nó sẽ tích tụ các loại băng giàu methane và các nguyên tố nặng, tạo ra một dấu hiệu hóa học riêng biệt trong bầu khí quyển đang phát triển.
Sau đó, các tương tác hấp dẫn - có thể là với các hành tinh khác - sẽ khiến WASP-121b di chuyển theo đường xoắn ốc hướng vào bên trong ngôi sao của nó.
Khi hành tinh di chuyển gần sao mẹ hơn, nguồn cung cấp đá cuội băng giá, giàu oxy sẽ bị cắt đứt, nhưng nó vẫn có thể tiếp tục thu thập khí giàu carbon, tạo ra bầu khí quyển nhiều carbon hơn oxy ngày nay.
Các nghiên cứu mới còn tiết lộ silicon monoxide trong bầu khí quyển hiện tại. Vật liệu này được cho là đã bị giữ lại trong các khoáng chất rắn như thạch anh, vốn nằm trong các tiền hành tinh từng va chạm với Tylos khi nó còn non trẻ.
Khi hành tinh di chuyển xoắn ốc vào bên trong hệ sao, những vật liệu này bị bốc hơi và hòa vào bầu khí quyển.
Ngoài ra, sự xuất hiện bất ngờ của methane ở mặt ban đêm của hành tinh cho thấy lớp khí quyển sâu hơn của hành tinh có thể giàu loại khí này và sự pha trộn hóa học theo chiều dọc của bầu khí quyển vẫn đang được duy trì.
Những dữ liệu mới này càng làm Tylos trở nên kỳ lạ và là minh chứng cho thấy thế giới các hành tinh trong vũ trụ có thể đa dạng đến mức nào.
và quét mã QR
Bình luận (0)