Bộ Tài chính: Có hộ kinh doanh hải sản tươi sống đạt doanh thu gần 560 tỉ đồng

Bộ Tài chính đang dự thảo hồ sơ xây dựng dự án Luật Quản lý thuế (thay thế). Tại hồ sơ này, Bộ Tài chính đã có các báo cáo về tình hình hoạt động cũng như công tác quản lý thuế với hộ, cá nhân kinh doanh.

Đến hết tháng 12-2024, tổng số hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh là 3,6 triệu, bằng 106% tổng số hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh năm 2023.

Tổng số hộ kinh doanh ổn định (hộ khoán và hộ kê khai) là 2,2 triệu hộ, bằng 104% tổng số hộ kinh doanh ổn định năm 2023. Trong đó, số hộ thuộc diện phải nộp thuế, tức là có doanh thu lớn hơn 100 triệu đồng/năm, là 1,3 triệu hộ (chiếm 59%).

Theo Bộ Tài chính, số thu từ hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh vào ngân sách nhà nước năm 2024 là 25.953 tỉ đồng, tăng 20% so với số thu hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh cùng kỳ năm 2023 là 21.638 tỉ đồng.

Số hộ nộp thuế khoán là 2,15 triệu hộ (trong đó có 1,22 triệu hộ nộp thuế với mức thuế khoán trung bình cả nước là 686 nghìn đồng/tháng/hộ). Số hộ nộp thuế theo phương pháp kê khai là 84.499 hộ với số thuế phải nộp trung bình cả nước là 3,29 triệu đồng/tháng/hộ.

Cũng theo báo cáo của Bộ Tài chính, năm 2025 ghi nhận 1.829.920 hộ kinh doanh có doanh thu nhỏ hơn 500 triệu/năm. Số thuế phải nộp trong năm là 5.551 tỉ đồng.

Đối với hộ kinh doanh có doanh thu lớn, Bộ Tài chính nêu rõ, năm 2024 có 860 hộ kinh doanh có doanh thu từ 30 tỉ đồng trở lên (gồm 121 hộ khoán, 739 hộ kê khai), tập trung chủ yếu ở địa bàn khu vực I (226 hộ), khu vực II (140 hộ), khu vực IV (77 hộ), khu vực XV (46 hộ), khu vực XVIII (50 hộ), khu vực XVI (46 hộ).

Trong đó, có 5 hộ kê khai doanh thu trên 200 tỉ đồng/năm như: Hộ kinh doanh N.T.M.T bán lẻ thủy sản tươi sống, tại địa bàn Chi cục Thuế khu vực XI (Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị) có doanh thu năm 2024 gần 560 tỉ đồng; Hộ kinh doanh Đ.T.O bán buôn thực phẩm, tại địa bàn Chi cục Thuế khu vực III (Hải Phòng, Quảng Ninh) có doanh thu năm 2024 gần 360 tỉ đồng. 3 hộ kinh doanh khác cũng có số doanh thu hơn 200 tỉ đồng năm 2024.

Theo Bộ Tài chính, từ ngày 1-6-2025, hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỉ đồng/năm trở lên sẽ phải chuyển sang kê khai thuế và sử dụng hóa đơn điện tử. Đồng thời, từ 1-1-2026, hình thức thuế khoán sẽ chính thức bị bãi bỏ để thay thế bằng phương pháp kê khai nhằm minh bạch hóa hoạt động kinh doanh và tăng hiệu quả quản lý thuế.

"Việc xóa bỏ hình thức thuế khoán và chuyển tất cả hộ kinh doanh sang chế độ tự khai, tự nộp thuế theo doanh thu thực tế là cần thiết nhằm đảm bảo thu đúng, thu đủ, hạn chế thất thu ngân sách, đặc biệt đối với các hộ có doanh thu lớn nhưng trước đây nộp thuế thấp do áp dụng mức khoán cố định"- Bộ Tài chính nêu rõ.

Hộ kinh doanh sẽ phải thực hiện nghĩa vụ kê khai thuế theo quy định hiện hành, sử dụng hóa đơn điện tử trong giao dịch bán hàng, dịch vụ và áp dụng hình thức sổ sách kế toán đơn giản để ghi chép doanh thu, chi phí phục vụ việc tính thuế.

Theo cơ quan soạn thảo, việc xóa bỏ thuế khoán không chỉ tăng minh bạch mà còn mở ra cơ hội nâng tầm hộ kinh doanh trở thành doanh nghiệp. Khi bắt buộc thực hiện theo phương pháp kê khai, hộ kinh doanh sẽ dần quen với quản trị tài chính bài bản - tiền đề quan trọng để phát triển thành doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, từ đó tiếp cận được các chính sách hỗ trợ kinh doanh theo Nghị quyết 198/2025/QH15.

Bằng cách xóa bỏ hoàn toàn hình thức thuế khoán, Bộ Tài chính cho biết giải pháp này chấm dứt tình trạng bất công nghiêm trọng khi mức thuế của hộ kê khai cao hơn tới 7 lần so với hộ khoán, từ đó chống thất thu ngân sách hiệu quả từ các hộ kinh doanh lớn.