Các bãi tro, xỉ nhà máy nhiệt điện sắp đầy

Theo Sở Xây dựng tỉnh Bình Thuận, trên địa bàn có dự án Nhà máy Sản xuất vật liệu xây dựng không nung từ nguồn nguyên liệu tro, xỉ của Trung tâm Điện lực Vĩnh Tân (trước mắt là Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 2) do Công ty CP Đầu tư Mãi Xanh làm chủ đầu tư. Mục tiêu của dự án là sản xuất vật liệu không nung, sản xuất xi-măng, bê-tông. Tuy nhiên, dù chủ đầu tư hứa hẹn sẽ đưa vào hoạt động từ cuối năm 2017 nhưng đến nay dự án vẫn "án binh bất động".

Đối với việc đắp nền đường giao thông, theo báo cáo của Sở Giao thông Vận tải , hiện nay các địa phương trên địa bàn tỉnh chưa sử dụng tro, xỉ nhiệt điện đốt than làm vật liệu đắp nền đường. Nguyên nhân được cho là do quy định, tro xỉ nhiệt điện chỉ được đắp nền đường ở chiều sâu 80 cm đến 100 cm kể từ đáy kết cấu áo đường trở xuống; những khu vực nước ngầm bên dưới thì không được sử dụng tro xỉ để đắp nền đường.

Ngoài ra, hệ thống đường giao thông nông thôn trên địa bàn tỉnh Bình Thuận hầu như đã có nền đường, chủ yếu là kiên cố hóa mặt đường trên nền đường đã có sẵn nên không đủ độ sâu theo quy định để dùng tro xỉ. Do đó, việc sử dụng tro xỉ đắp nền đường giao thông là khó khả thi, chưa thể thực hiện được trong giai đoạn hiện nay.

Trong khi đó, toàn tỉnh Bình Thuận hiện có 4 nhà máy nhiệt điện đang hoạt động. Đến tháng 12-2024, lượng tro, xỉ than của các nhà máy đang lưu giữ, chôn lấp tại các bãi chứa đã lên tới gần 13 triệu tấn.

Theo thống kê, bãi thải xỉ Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 1 với diện tích 59,5 ha, sức chứa của bãi thải xỉ theo thiết kế là 7,46 triệu tấn. Nhà máy đã bắt đầu đổ tro xỉ từ ngày 21-4-2018, tổng lượng tro xỉ đang lưu chứa tại bãi xỉ cho đến hết tháng 11-2024 là khoảng 4,6 triệu tấn, đạt khoảng 61,7%.

Riêng bãi thải xỉ Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 2 (sử dụng chung với Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 4 và 4 Mở rộng) với diện tích 38,37 ha; bãi xỉ này có khả năng lưu giữ khoảng 8,6 triệu tấn tro, xỉ, tổng lượng tro, xỉ đang lưu chứa tại bãi xỉ đến hết tháng 11-2024 là khoảng 8,1 triệu tấn, đạt khoảng 94,18%.

Nếu không sớm có giải pháp để tiêu thụ loại vật liệu này thì chỉ khoảng vài tháng nữa, bãi chứa sẽ đầy.

Để có hướng giải quyết hàng triệu tấn tro, xỉ than đang tồn lưu, các nhà máy nhiệt điện tại tỉnh Bình Thuận cho rằng hiện nay tro, xỉ than đã được phân định là chất thải rắn công nghiệp thông thường đáp ứng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật sử dụng làm nguyên liệu sản xuất vật liệu xây dựng, san lấp. Do đó, kiến nghị Bộ Xây dựng xem xét điều chỉnh chỉ dẫn kỹ thuật nhằm khuyến khích các chủ đầu tư sử dụng tro, xỉ than làm vật liệu san lấp. Ngoài ra, cần có chính sách khuyến khích, hỗ trợ chủ đầu tư các công trình, dự án sử dụng vốn đầu tư công ưu tiên sử dụng tro, xỉ than vào các dự án.