Cần quyết liệt chống khai thác cát trái phép

Vừa qua, Báo Người Lao Động đã có bài viết phản ánh tình trạng khai thác cát trái phép trên sông Gianh (tỉnh Quảng Bình).

Thực ra, việc này đã được báo chí phản ánh từ hơn 10 năm trước và những năm vừa qua vẫn diễn ra như vậy, dù cơ quan chức năng và chính quyền các địa phương luôn khẳng định đã quyết liệt ra quân, tăng cường công tác kiểm tra, xử lý.

Đúng là đã có việc tăng cường công tác quản lý nhưng thực tế vẫn chưa đủ để giải quyết rốt ráo vấn đề. Vì thế, thiết nghĩ cơ quan chức năng cần làm ngay những việc như sau:

Tái thăm dò, đánh giá lại trữ lượng đối với các mỏ trong quy hoạch để xem lại việc cấp phép từ năm 2014 đến nay và còn đến 10 năm nữa (như Báo Người Lao Động đã phản ánh) có còn phù hợp so với trữ lượng từ nguồn cát do tự nhiên bồi lắng hằng năm.

Công khai cắm mốc giới rõ ràng về diện tích được cấp, công suất khai thác, trữ lượng khai thác, thời gian khai thác trong ngày, số hiệu và màu sắc nhận diện của các tàu được tham gia khai thác hợp pháp, để qua đó huy động được sự giám sát của nhân dân, giúp chính quyền và cơ quan chức năng quản lý tốt hơn.

Xử lý nghiêm minh đối với các tàu thuyền ngoài địa phương vào tham gia khai thác trái phép. Đối với số thuyền nhỏ của dân địa phương, hầu hết là dân sống bằng nghề đánh cá, nay nguồn thủy sản cạn kiệt nên chuyển sang khai thác cát, thì cần cho công khai đăng ký tập trung vào các hợp tác xã có pháp nhân, bố trí khoanh vùng mỏ để họ được khai thác hợp pháp, giải quyết đời sống, đồng thời tham gia bảo vệ nguồn sống của họ. Thông qua đó, chính quyền sẽ bớt được chi phí tổ chức quản lý, đồng thời có nguồn thu cho ngân sách.

Mạnh dạn chấm dứt hoặc di dời ngay các dự án danh nghĩa bãi tập kết vật liệu ra khỏi các khu vực điểm nóng như vùng giáp ranh, tránh lợi dụng vào đó để tham gia dưới mọi hình thức vào việc khai thác trái phép.

Tổ chức công khai việc đối thoại với người dân địa phương để lắng nghe các ý kiến đóng góp, mời người dân cử đại diện đủ uy tín, tình nguyện tham gia vào việc quản lý giám sát cùng cơ quan chức năng và chính quyền địa phương. Lập "đường dây nóng" công khai để thu nhập phản ánh của nhân dân. Xử lý nghiêm minh các trường hợp cán bộ tiếp tay cho hành vi khai thác cát trái phép hoặc thiếu trách nhiệm đối với việc xử lý thông tin mà nhân dân phản ánh.