Căng thẳng Israel - Hezbollah leo thang

Israel đã gia tăng cảnh báo về nguy cơ xảy ra chiến tranh với phong trào Hezbollah ở Lebanon sau một loạt cuộc tấn công nguy hiểm từ lực lượng do Iran hậu thuẫn này.

Theo hãng tin Bloomberg hôm 6-6, tên lửa và máy bay không người lái của Hezbollah đã gây ra thiệt hại đáng kể cho Israel trong vài ngày qua. 

Trước đó 1 ngày, cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào một cơ sở quân sự đã làm 10 người Israel bị thương và 1 binh sĩ thiệt mạng. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố nước này sẽ khôi phục an ninh ở miền Bắc bằng cách này hay cách khác.

Trong tuần này, Tham mưu trưởng Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) Herzi Halevi khẳng định IDF đã sẵn sàng cho kịch bản tấn công ở mặt trận phía Bắc với Lebanon. Trước đó, quân đội Israel cho biết đã hoàn thành cuộc tập trận nhằm tăng cường khả năng sẵn sàng chiến đấu ở các khu vực giáp biên giới Lebanon và Syria.

Đáp lại, Phó thủ lĩnh Hezbollah, ông Naim Qassem, hôm 4-6 nhấn mạnh phong trào này không tìm cách leo thang xung đột nhưng sẵn sàng đáp trả mọi cuộc tấn công. Theo Reuters, ông này cho biết thêm Hezbollah chỉ mới sử dụng một phần nhỏ năng lực chiến đấu, đồng thời nhấn mạnh mặt trận Lebanon sẽ không dừng lại cho đến khi xung đột ở Gaza kết thúc.

Hezbollah bắt đầu giao tranh với Israel hôm 8-10-2023, một ngày sau khi nhóm vũ trang Hamas tấn công miền Nam Israel và châm ngòi xung đột ở Dải Gaza. Đụng độ giữa Israel và Hezbollah nhìn chung chỉ diễn ra ở miền Nam Lebanon và miền Bắc Israel. Dù vậy, các cuộc tấn công trong những ngày qua đã dẫn đến nỗi lo tình hình có thể vượt tầm kiểm soát. 

Trong 4 tháng qua, số vụ tấn công bằng máy bay không người lái của Hezbollah đã tăng hơn 12 lần. Chúng diễn ra chính xác hơn, gây nhiều thương vong hơn trong lúc khó bị phát hiện, theo dõi và đánh chặn hơn.

Ông Karim Bitar, nhà nghiên cứu tại Viện Các vấn đề chiến lược và quốc tế (Pháp), nhận định với đài Al Jazeera rằng nguy cơ leo thang giữa Israel và Hezbollah đã gia tăng đáng kể và mọi tính toán sai lầm đều có thể dẫn đến xung đột quy mô lớn. 

Theo ông Bitar, Hezbollah mạnh hơn nhiều so với Hamas và diễn biến trong vài tháng qua cho thấy Israel không thể tiêu diệt được Hamas. Nếu Israel tấn công Hezbollah, đó sẽ là một đòn tàn khốc đối với Lebanon nhưng cũng gây tổn hại cho chính Israel.

Các nỗ lực ngoại giao cho đến nay vẫn chưa dẫn đến thỏa hiệp giúp chấm dứt đụng độ giữa hai bên. Israel yêu cầu Hezbollah rút lui 10 km khỏi biên giới. Trong khi đó, Hezbollah khẳng định sẽ không đàm phán nếu không có lệnh ngừng bắn ở Dải Gaza. 

Chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden đã cử đặc phái viên Amos Hochstein đến Lebanon và Israel vài lần kể từ khi xung đột Gaza nổ ra để thúc đẩy giải pháp ngoại giao. 

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller hôm 5-6 cho biết Washington tin rằng việc đạt được lệnh ngừng bắn ở Dải Gaza là rất quan trọng vì giúp mở ra khả năng đạt được giải pháp ngoại giao ở phía Bắc Israel. 

Pháp hồi tháng 2 cũng gửi đề xuất đến Lebanon, theo đó đề nghị lực lượng Hezbollah rút về vị trí cách biên giới với Israel khoảng 10 km và tiến hành đàm phán nhằm giải quyết tranh chấp biên giới trên bộ.