Cảnh báo ma túy cực độc Fentanyl làm khoảng 100.000 người chết năm 2023

Sáng 18-6, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (C04, Bộ Công an) tổ chức hội nghị cung cấp thông tin tới các cơ quan báo chí nhân tháng hành động phòng chống ma túy.

Trung tướng Nguyễn Văn Viện, Cục trưởng Cục C04, cho biết hiện nay Fentanyl - một loại ma túy cực độc - đang bị lạm dụng phổ biến tại Mỹ và một số nước. Năm 2023 nước Mỹ đã ghi nhận khoảng 100.000 ca tử vong (từ 18 đến 45 tuổi) do sử dụng Fentanyl quá liều. Tại Mỹ, Fentanyl được bán dưới dạng viên nén, dạng bột hoặc dung dịch với các tên quen thuộc như "sứ trắng", "heroin tổng hợp"... Fentanyl còn được bán lẻ dưới dạng bột hòa với cocain hoặc heroin hoặc dưới dạng tân dược chứa Fentanyl giả.

"Người sử dụng không có kinh nghiệm rất dễ tử vong vì họ không biết đang dùng loại gì và hàm lượng bao nhiêu"- Trung tướng Viện thông tin.

Theo Trung tướng Nguyễn Văn Viện, Fentanyl được buôn lậu vào Mỹ phần lớn từ Mexico và các quốc gia Trung và Nam Mỹ. Việc sản xuất, vận chuyển Fentanyl đang khiến tình hình an ninh từ các nước Trung - Nam Mỹ rất phức tạp. Tội phạm tranh giành quyết liệt các tuyến đường vận chuyển tiền chất và đưa Fentanyl đến Mỹ.

Trong khu vực Đông Nam Á, Fentanyl đã được phát hiện, thu giữ tại Myanmar, Lào, Thái Lan. Mới đây, Thái Lan đã thu giữ hơn 510 tấn Anilin, có thể sử dụng để sản xuất 85 tấn Fentanyl.

Đại diện C04 cũng cho biết về mặt y tế, Fentanyl là một chất thuộc nhóm thuốc giảm đau Opioid (nhóm các chất tự nhiên và tổng hợp có nguồn gốc từ thuốc phiện). Fentanyl là chất giảm đau rất mạnh (gấp 100 lần morophine, 50 lần heroin) được sử dụng có kiểm soát trong điều trị bệnh ở nhiều nước bằng cách tiêm, bơm vào đường truyền dịch, xịt vào mũi, đặt vào miệng hoặc dán miếng dán lên da.

Tuy nhiên, Fentanyl cũng được tổng hợp bất hợp pháp và được sử dụng như một loại ma túy, thường trộn lẫn với heroin, cocain hoặc ma túy tổng hợp để tăng độ "phê". Fentanyl và các chất dẫn xuất của nó có độc tính rất mạnh nên hậu quả dẫn đến tử vong cho người sử dụng bất hợp pháp cao hơn nhiều so với heroin.

C04 cho biết hiện nay Cơ quan kiểm soát ma túy Quốc tế (INCB) đã ghi nhận sự xuất hiện của hơn 150 chất có liên quan đến Fentanyl song không có ứng dụng về mặt y học.

"Việc sử dụng Fentanyl và các chất dẫn xuất của nó không vì mục đích chữa bệnh có thể để lại những hậu quả nghiêm trọng về mặt sức khỏe. Mức độ dung nạp và lệ thuộc đối với các chất này rất lớn và có thể đạt ngưỡng cao một cách nhanh chóng"- Trung tướng Nguyễn Văn Viện. Lãnh đạo C04 cho biết thêm việc sử dụng Fentanyl được điều chế bất hợp pháp còn nguy hiểm hơn rất nhiều vì những sản phẩm này không được kiểm định chất lượng, hàm lượng, chỉ một hàm lượng cực nhỏ (02 miligam) đã có thể gây tử vong cho người sử dụng.

Trước tình hình trên, để phòng tránh hiểm họa fentanyl, C04 đề nghị các đơn vị tăng cường đẩy mạnh tuyên truyền cho người dân, thanh thiếu niên, học sinh, sinh viên về tác hại của hiểm họa ma túy. Bên cạnh đó, chú trọng vào các loại ma túy mới, ma túy "núp bóng" dưới dạng thực phẩm, đồ uống, thuốc lá, thảo mộc (cỏ mỹ), "bóng cười"...

Phối hợp với các cơ quan chức năng như hải quan, quản lý thị trường, công thương, y tế... tăng cường công tác kiểm tra, phát hiện, xử lý các loại hàng hóa thực phẩm, đồ uống, thuốc lá điếu, thuốc lá điện tử không rõ nguồn gốc được nhập vào Việt Nam. Kiểm tra, xử lý việc xuất nhập khẩu, lưu thông, kê đơn, sử dụng thuốc chứa fentanyl trong điều trị.