Sáng 27-3, UBND TPHCM phối hợp với Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam tổ chức hội thảo quốc tế về hợp tác công tư trong một số lĩnh vực ở TP.
Đến dự có Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP Nguyễn Thiện Nhân.
Lãnh đạo TP HCM trao đổi cùng ông Ousmare Dione, Giám đốc Quốc gia tại Việt Nam, Ngân hàng Thế giới
"Hãy đặt niềm tin vào TP HCM"
Phát biểu khai mạc hội thảo, Chủ tịch UBND TP Nguyễn Thành Phong cho biết đây là lần thứ 3, TP tổ chức hội thảo liên quan lĩnh vực này để lắng nghe kinh nghiệm quốc tế trong việc thực hiện các dự án hợp tác công tư - PPP.
Ông cho rằng trong hợp tác công tư được xem là một trong giải pháp tối ưu để giải quyết bài toán thiếu vốn về đầu tư cơ sở hạ tầng, dịch vụ, nhất là các địa phương có nhu cầu đầu tư lớn như TP.
Theo người đứng đầu chính quyền TP, điều này thực sự có ý nghĩa hơn khi trong thời gian vừa qua, số lượng dự án hợp tác công tư chỉ chiếm 5% trong tổng số dự án đầu tư công của TP. Nhưng nguồn lực xã hội đã huy động gấp 3 lần tổng nguồn lực đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020.
Chủ tịch UBND TP Nguyễn Thành Phong cam kết tạo mọi điều kiện đầu tư tốt nhất cho các nhà đầu tư đến TP
"Như vậy, một dự án hợp tác công tư có thể giúp TP huy động khoảng 3.000 tỉ đồng từ xã hội. Đây là một nguồn lực đầu tư khá lớn, trong khi mỗi năm ngân sách chỉ có thể cân đối khoảng 30.000 tỉ đồng cho các dự án đầu tư trên địa bàn TP" – Chủ tịch UBND TP đúc kết.
Chủ tịch UBND TP cũng cho hay mặc dù đạt được một số mặt tích cực nhưng thực tiễn triển khai cho thấy còn nhiều thách thức, rào cản cần vượt qua để nâng cao hiệu quả giữa các hợp tác công tư trong giai đoạn sắp tới. Đó là hệ thống hành lang pháp lý cần được bổ sung, điều chỉnh cho phù hợp.
"TP mong muốn các tổ chức quốc tế, các DN có sự kiên trì hợp tác đầu tư, đặt niềm tin vào các cải cách của TP. Năm 2019, TP đột phá về cải cách hành chính sẽ nâng cao năng lực cạnh tranh, thu hút đầu tư, phát triển tạo chuyển biến mạnh mẽ nhằm giảm bớt thủ tục cho người dân và DN. TP cam kết tạo mọi điều kiện đầu tư tốt nhất để các nhà đầu tư có những trải nghiệm mới khi lựa chọn TP là điểm đến đầu tư lâu dài" – ông nhấn mạnh.
Chia sẻ đồng đều lợi lích lẫn rủi ro
Trong khi đó, ông Ousmare Dione, Giám đốc Quốc gia tại Việt Nam, Ngân hàng Thế giới đánh giá TP HCM là một đại đô thị, thu hút vốn đầu tư nước ngoài đứng đầu cả nước.
Theo ông Ousmare Dione, để duy trì lợi thế cạnh tranh cũng như giải quyết các thách thức từ tốc độ đô thị hóa nhanh, TP cần đầu tư hạ tầng nhiều hơn, đặc biệt là lĩnh vực giao thông, y tế, giáo dục vào môi trường. Nhưng nếu chỉ dự vào đầu tư công thì TP không đáp ứng nhu cầu ngày càng lớn về hạ tầng và dịch vụ.
"Vì vậy, TP cần cải thiện hiệu quả đầu tư công và hướng đến việc phát huy tốt hơn nguồn lực từ khu vực tư nhân. PPP sẽ một giải pháp cho vấn đề trên, giải quyết được nhu cầu hạ tầng và gia tăng phúc lợi xã hội cho TP" – ông Ousmare Dione nói.
Dẫn ra nhiều quốc gia đã thành công với PPP như Singapore, Thổ Nhĩ Kỳ… nhưng ông Ousmare Dione khẳng định PPP không phải lúc nào cũng thành công ở mọi quốc gia, mọi lĩnh vực… PPP có nhiều thách thức, kể cả thất bại.
Để thành công PPP, ông Ousmare Dione cho rằng phải nhìn nhận đây là mô hình hợp tác dài hạn, trong đó khu vực công và tư cùng chia sẻ không chỉ lợi ích mà cả rủi ro. "Hai chủ thể trên không được chia sẻ đồng đều thì khả năng thất bại rất cao" - ông Ousmare Dione nêu quan điểm.
Bên cạnh đó, theo ông Ousmare Dione các khung pháp lý, quy định và thể chế cũng phải rõ ràng, chặt chẽ để giúp các nhà đầu tư có thể chấp nhận rủi ro trong dài hạn với mức độ chắc chắn nhất định.
Chia sẻ tại hội thảo, Bí thư Thành ủy TP Nguyễn Thiện Nhân đã đặt ra một vấn đề mà trước giờ ít được đề cập đến khi triển khai thực hiện PPP.
Theo ông, ở TP nói riêng và Việt Nam nói chung có nhiều trường hợp làm dự án phải thu hồi đất của người dân. Như vậy, ở đây có câu chuyện đền bù, tái định cư cho người dân như thế nào? "Nếu chúng ta đền bù thấp đến khi tư nhân có đất rồi lại bán lại cho đơn vị khác giá cao hơn thì người dân sẽ không bao giờ đồng ý chính sách đền bù, tái định cư của chúng ta. Đây là vấn đề lớn khi làm PPP mà trước đây ít đề cập, thảo luận đến. Trong khi đó rất nhiều vấn đề phát sinh từ câu chuyện đất đai này” - ông Nguyễn Thiện Nhân cho hay.
Bí thư Nguyễn Thiện Nhân đặt vấn đề về thu hồi đất, đền bù và tái định cư cho người dân trong các dự án PPP
Theo Bí thư Thành ủy TP, PPP không phải đơn thuần là xây dựng các công trình mới mà còn có thể là dịch vụ. Mặt khác, hình thức thanh toán rất quan trọng. Có hai hình thức là Chính phủ sẽ trả tiền cho nhà đầu tư về phần xây dựng công trình hoặc Chính phủ không trả tiền trực tiếp mà cho nhà đầu tư cơ hội thu phí sau khi công trình đưa vào sử dụng.
Bên cạnh đó, Nhà nước có lựa chọn nhưng phải có trách nhiệm đưa ra quyết định đúng cho từng dạng hợp đồng dự án PPP. Theo đó, mỗi quốc gia có đặc thù riêng và có cách thức làm PPP riêng. Ở Việt Nam, nói đến PPP là có nhà đầu tư tư nhân thay thế Chính phủ xây dựng hạ tầng, dự án và chính quyền đóng góp bằng đất.
Do đó, phải trao đổi quyền lợi 2 bên một cách công khai và thẳng thắn, minh bạch, chứ không phải đi “cửa sau”, nếu không sau này sẽ xảy ra mâu thuẫn và tranh chấp. Cùng với đó, chia sẻ rủi ro trong quản lý, vận hành dự án.
Bình luận (0)