Ghé thăm làng gốm Thanh Hà

Làng rất bình yên với những con đường nhỏ, du khách đến đây có thể bỏ xe máy ở hàng rào bên đường và đi loanh quanh khá xa, khá lâu mà xe ... vẫn còn.

Làng gốm yên bình, nằm cạnh bờ sông

Hình ảnh thường thấy ở các hộ gia đình trong làng

Tương truyền, làng gốm Thanh Hà hình thành từ cuối thế kỷ XV, đầu thế kỷ XVI bởi những người thợ từ vùng Thanh - Nghệ di dân vào. Do nằm ở vị trí tốt, gần sông, gần thương cảng Hội An sầm uất một thời, gốm Thanh Hà được tỏa đi rộng rãi ở miền Trung và từng được xuất khẩu đi các nước. Trong làng gốm hiện tại còn vài lò nung cỡ lớn (mỗi mẻ nung được vài ngàn sản phẩm lớn nhỏ), còn các lò nung nhỏ quy mô gia đình, chủ yếu nung các sản phẩm nhỏ như các con giống, đồ chơi, niêu đất.. thì hầu như nhà nào cũng có. Gốm nung bằng củi, nên dễ thấy gần lò nung nào cũng chất đầy củi, khoảnh sân nào cũng có củi phơi.

Lò nung cỡ lớn, cả làng hiện còn có vài lò

Lò nung nhỏ thì nhà nào cũng có

Một vài con giống nho nhỏ xinh xinh

Nếu như ở làng gốm Bàu Trúc (Ninh Thuận) khi làm việc, người thợ gốm di chuyển vòng quanh phôi đất, hoàn toàn thô sơ thì ở làng gốm Thanh Hà ít nhiều trong công đoạn tạo hình sản phẩm đã có mặt của "máy móc thiết bị" đó là những chiếc bàn xoay.

Để làm ra sản phẩm gốm, đầu tiên là khai thác đất, nhào, nặn (tạo hình) sản phẩm rồi đem phơi (hoặc sấy), quét men và nung. Một điều dễ thấy, hầu như nhà nào cũng có một chiếc bàn xoay bằng gỗ đặt ở góc sân hoặc ở trong một khu vực riêng để sản xuất.

Mỗi chiếc bàn xoay to cỡ chiếc mâm lớn, mặt bàn cách mặt đất chừng 1 tấc. Bàn xoay gồm ổ trục được chôn dưới đất và chúng hoạt động được là do sức người tác động.

Nhào đất trước khi nặn sản phẩm

Nhào đất trước khi nặn sản phẩm

Ở làng gốm Thanh Hà, để tạo ra một sản phẩm thường phải có hai người làm việc, một người nặn sản phẩm, một người đạp bàn xoay, cứ liên tục, liên tục như thế. Sản phẩm sau tạo hình được mang phơi khô (vào những ngày mưa, phải sấy bằng điện). Trong làng, hầu như nhà nào cũng có sân phơi, trên sân phơi đủ loại: niêu đất, lồng binh, các con giống... Ngoài ra, người ta còn phơi sản phẩm trên các bàn gỗ, ở bất cứ vị trí nào có nắng.

Nồi niêu

Bình gốm

Lồng binh dùng để đựng tiền tiết kiệm của trẻ con

Lợn đất

Gà

.

Dê...

... và cả một đội quân con giống các loại

Cuộc sống ở đây thanh bình, yên ả. Dưới nắng trưa, lũ con giống im lặng xếp hàng nằm phơi nắng; dưới mái lá 2 nghệ nhân vừa làm việc, vừa rỉ rả nói chuyện với khách. Đôi khi, một vài anh cò du lịch í ới dắt kháchTây qua, ngồi thành hàng, xem xem, chỉ chỉ.

Dưới bóng cây ven sông có ghế, có chõng tre, có võng. Ngoài sông, gió mát rượi giữa trưa oi ả.