Chung tay thúc đẩy năng suất lao động

Sáng 26-5, tại Hà Nội, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã tham dự và phát biểu trong Diễn đàn Nâng cao năng suất lao động (NSLĐ) quốc gia năm 2024. Diễn đàn do Tổng LĐLĐ Việt Nam tổ chức trong khuôn khổ Tháng Công nhân năm 2024 và là hoạt động tiêu biểu chào mừng kỷ niệm 95 năm thành lập Công đoàn Việt Nam.

Rèn tác phong công nghiệp

Theo ông Nguyễn Đình Khang, Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam, diễn đàn là dịp để lãnh đạo Chính phủ cùng các bộ, ngành, chuyên gia, người lao động (NLĐ), cán bộ Công đoàn và doanh nghiệp (DN) ở các vị trí khác nhau trao đổi, bàn thảo, đánh giá về thực trạng NSLĐ Việt Nam, nguyên nhân những "điểm nghẽn", từ đó đề ra các giải pháp khắc phục.

Tại hội thảo, TS Phạm Thu Lan, Phó Viện trưởng Viện Công nhân - Công đoàn Tổng LĐLĐ Việt Nam, cho rằng chế độ lương, thưởng, phúc lợi thỏa đáng là động lực quan trọng thúc đẩy nâng cao NSLĐ. Theo bà, mọi NLĐ đi làm đều quan tâm tới tiền lương, nhất là người thu nhập thấp. Thực tế đã khẳng định mối quan hệ chặt chẽ và tỉ lệ thuận giữa tiền lương, thưởng, phúc lợi với động lực làm việc, sự hài lòng và toàn tâm trong công việc.

"NLĐ dù muốn gắn bó thì cũng không thể ở lại mãi với công ty nếu lương thấp. Điều này giải thích tại sao tỉ lệ nhảy việc cao" - bà Lan nhận xét. Do đó, bà đề nghị xác lập mức lương tối thiểu thỏa đáng. Mức lương tối thiểu thỏa đáng không chỉ bảo đảm trang trải chi phí cơ bản cần thiết cho NLĐ và gia đình họ - như thực phẩm đủ dinh dưỡng, nhà ở, chi phí học tập, chăm sóc sức khỏe… - mà còn cần một khoản dự phòng nếu xảy ra sự việc bất khả kháng và tiết kiệm cho tương lai.

"Tổ chức Công đoàn mong muốn Chính phủ chỉ đạo Hội đồng Tiền lương quốc gia trong thời gian tới nghiên cứu, xác lập mức lương tối thiểu thỏa đáng và tư vấn cho Chính phủ để tiền lương thực sự là động lực tăng NSLĐ" - bà Lan kiến nghị.

Ông Mai Thiên Ân, đoàn viên Công đoàn cơ sở Công ty TNHH Intel Products Việt Nam (TP HCM), đề cập việc rèn luyện tác phong công nghiệp, nâng cao ý thức, kỷ luật lao động cho NLĐ để có NSLĐ cao. Theo ông, thực tế hiện nay vẫn còn nhiều NLĐ chưa thực sự quan tâm và đặt việc rèn luyện, nâng cao ý thức, tổ chức kỷ luật và tác phong công nghiệp lên hàng đầu, như: không tuân thủ các quy định về an toàn - vệ sinh lao động, gây ra các chấn thương, thậm chí tử vong...

Muốn chấm dứt tình trạng này, ông Ân cho rằng cần giảng dạy, trang bị tác phong công nghiệp cho NLĐ từ sớm. Cần làm sao để việc này trở thành "thói quen, nếp nghĩ, nếp làm" khi họ còn ngồi trên ghế nhà trường.

Cần lộ trình giảm giờ làm

Chị Phùng Thị Hạnh, công nhân Xí nghiệp Sơ mi Hà Nội - Tổng Công ty May 10, cho biết DN này có trường mầm non phục vụ con NLĐ, có trung tâm y tế, có trường cao đẳng nghề..., giúp CN có đủ điều kiện phát triển bản thân. Vì thế, chị yên tâm làm việc, góp phần tăng NSLĐ. Chị Hạnh mong muốn Chính phủ có chính sách để nhân rộng mô hình này ở các DN sử dụng nhiều lao động nữ.

Ông Đặng Tuấn Tú, Chủ tịch Công đoàn cơ sở Công ty Changshin Việt Nam (100% vốn Hàn Quốc), nhận định chỉ khi nào NLĐ được chăm lo, động viên kịp thời cả về vật chất lẫn tinh thần thì họ mới yên tâm làm việc. Vì vậy, Công đoàn công ty luôn xác định trách nhiệm của mình trong việc tham gia thúc đẩy NSLĐ bằng các hoạt động thiết thực.

Qua diễn đàn, ông Tú kiến nghị Thủ tướng và Quốc hội tiếp tục ủng hộ việc trích nộp kinh phí 2% từ DN, tạo điều kiện tốt nhất đối với các hoạt động chăm lo cho NLĐ. Bên cạnh đó, xây dựng lộ trình giảm thời gian làm việc của NLĐ trong DN từ 48 giờ xuống còn 44 giờ và 40 giờ/tuần cho phù hợp, theo kịp các nước trong khu vực; tạo điều kiện cho NLĐ có thời gian nghỉ ngơi dài hơn để tái tạo sức lao động và chăm sóc hạnh phúc gia đình.

Thực hiện "3 đẩy mạnh, 3 tiên phong, 3 bứt phá"

Phát biểu tổng kết Diễn đàn Nâng cao NSLĐ quốc gia năm 2024 và truyền thông điệp đến cán bộ, đoàn viên Công đoàn, NLĐ cả nước, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh lịch sử kinh tế thế giới đã chứng minh NSLĐ là yếu tố quyết định sự thành công hay thất bại của từng quốc gia, dân tộc trong quá trình phát triển. Ngày nay, tăng NSLĐ là một trong những nhân tố quan trọng nhất để các nước đang phát triển nỗ lực vươn lên, hướng đến phát triển nhanh và bền vững, thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình.

"Đảng và Nhà nước ta luôn đặc biệt quan tâm đến NSLĐ và chú trọng những giải pháp tăng NSLĐ" - Thủ tướng nêu rõ. Người đứng đầu Chính phủ cho biết thực hiện các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, NSLĐ của nước ta tăng trưởng tích cực, liên tục trong suốt gần 40 năm đổi mới và hội nhập.

Từ năm 2011 đến nay, theo Tổng cục Thống kê, NSLĐ của Việt Nam tăng 2,7 lần, từ 70 triệu đồng/lao động năm 2011 lên 188,7 triệu đồng/lao động năm 2023. Đây là mức cao so với khu vực và đang thu hẹp dần khoảng cách với các nước. Tăng NSLĐ đã góp phần tích cực vào việc phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, đặc biệt là tăng thu nhập, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân.

Bên cạnh kết quả đạt được là cơ bản, việc thực hiện mục tiêu tăng NSLĐ ở nước ta vẫn còn những hạn chế, bất cập và khó khăn, thách thức, như nhiều đại biểu đã nêu. Do đó, cùng với các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm đã đưa ra, Thủ tướng đề nghị Tổng LĐLĐ Việt Nam cùng toàn thể đoàn viên, NLĐ, Công đoàn các cấp, cộng đồng DN và các bộ, ngành, địa phương chung tay tập trung thực hiện "3 đẩy mạnh, 3 tiên phong, 3 bứt phá" để góp phần thúc đẩy tăng NSLĐ.

Trong đó, "3 đẩy mạnh" gồm: Đẩy mạnh hoàn thiện khung khổ pháp lý, tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi, thúc đẩy DN phát triển, phát huy mạnh mẽ tinh thần khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo. Đẩy mạnh huy động và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực cho phát triển cả từ bên trong lẫn bên ngoài, nhất là hợp tác công tư, thu hút đầu tư nước ngoài có chọn lọc. Đẩy mạnh thực hiện đột phá chiến lược về phát triển nguồn nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao gắn với khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo để tạo nền tảng cho việc tăng NSLĐ.

"3 tiên phong" gồm: Tiên phong trong chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, phát triển kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, kinh tế tri thức, các ngành, lĩnh vực mới nổi. Tiên phong trong hội nhập quốc tế, tận dụng tốt mọi cơ hội, phát huy tiềm năng khác biệt để nâng cao hiệu quả sản xuất - kinh doanh. Tiên phong trong các phong trào thi đua tăng NSLĐ, phát huy sáng kiến tăng NSLĐ.

"3 bứt phá" gồm: Bứt phá về phát triển nguồn nhân lực, nhất là đào tạo nhân lực chất lượng cao và dạy nghề. Bứt phá về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, nhất là trong những ngành, lĩnh vực mới nổi như kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức, kinh tế chia sẻ, trí tuệ nhân tạo, chip bán dẫn, hydrogen. Bứt phá về môi trường lao động, bảo đảm xanh - sạch - đẹp, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của NLĐ.

Thủ tướng lưu ý cộng đồng DN rằng tăng NSLĐ là tăng giá trị chứ không phải tăng thời gian làm việc của NLĐ. DN phải quan tâm chăm lo đời sống vật chất, tinh thần của NLĐ; có chế độ lương, thưởng đối với NLĐ có nhiều sáng kiến, năng suất cao, chất lượng tốt.

Với công nhân lao động, Thủ tướng yêu cầu không ngừng trau dồi, tự học tập nâng cao trình độ, kỹ năng, tay nghề; nâng cao tinh thần trách nhiệm, năng động sáng tạo, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả công việc. Người lao động cần đổi mới tác phong, ý thức chấp hành pháp luật và kỷ luật lao động.