4 vấn đề về tiền lương, bảo hiểm xã hội khi người lao động làm việc tại nhà mùa Covid-19

1. Doanh nghiệp có được giảm lương khi người lao động làm việc tại nhà trong thời gian dịch Covid-19?

Theo quy định tại Điều 95 Bộ luật Lao động 2019 về việc trả lương chongười lao động thì người sử dụng lao động trả lương cho người lao động căn cứ vào tiền lương đã thỏa thuận, năng suất lao động và chất lượng thực hiện công việc.”

Như vậy, việc trả lương cho người lao động căn cứ vào tiền lương thỏa thuận, năng suất và chất lượng thực hiện công việc chứ không căn cứ vào địa điểm làm việc. Do đó, nếu người lao độngcó năng suất và chất lượng công việc bằng hoặc tốt hơn so với năng suất và chất lượng khi làm tại doanh nghiệp thì doanh nghiệp không được giảm lương của người lao động mà phải trả đầy đủ lương chongười lao động theo thỏa thuận.

2. Người lao động làm thêm giờ tại nhà có được tính lương làm thêm giờ không?

Với tình hình hiện nay, nhiều người lao động vẫn đang làm việc chăm chỉ dù đã hết giờ làm việc khi làm việc tại nhà, Tuy nhiên, người lao động cần phải nắm rõ những quy định về thời gian làm thêm giờ để bảo vệ quyền lợi của mình,

Thời gian làm thêm giờ là gì?

Thời gian làm thêm giờ là khoảng thời gian làm việc ngoài thời giờ làm việc bình thường theo quy định của pháp luật, thỏa ước lao động tập thể hoặc nội quy lao động.

Ngoài ra, Thời giờ làm việc bình thường không quá 08 giờ trong 01 ngày và không quá 48 giờ trong 1 tuần.

Như vậy, nếu người lao động làm việc ngoài khoản thời gian trong nội quy lao động của doanh nghiệp thì được tính là tiền lương làm thêm giờ.

Tiền lương làm thêm giờ được tính thế nào?

Theo hướng dẫn tại Điều 98 Bộ luật Lao động 2019 thì:

Điều 98. Tiền lương làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm

1. Người lao động làm thêm giờ được trả lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương thực trả theo công việc đang làm như sau:

a) Vào ngày thường, ít nhất bằng 150%;

b) Vào ngày nghỉ hằng tuần, ít nhất bằng 200%;

c) Vào ngày nghỉ lễ, tết, ngày nghỉ có hưởng lương, ít nhất bằng 300% chưa kể tiền lương ngày lễ, tết, ngày nghỉ có hưởng lương đối với người lao động hưởng lương ngày.

2. Người lao động làm việc vào ban đêm thì được trả thêm ít nhất bằng 30% tiền lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương thực trả theo công việc của ngày làm việc bình thường.

3. Người lao động làm thêm giờ vào ban đêm thì ngoài việc trả lương theo quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này, người lao động còn được trả thêm 20% tiền lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương theo công việc làm vào ban ngày của ngày làm việc bình thường hoặc của ngày nghỉ hằng tuần hoặc của ngày nghỉ lễ, tết.

3. Làm việc tại nhà có được đóng bảo hiểm xã hội không?

Căn cứ theo quy định tại Khoản 26 Điều 1 Thông tư 06/2021/TT-BLĐTBXH , tiền lương tháng căn cứ đóng bảo hiểm xã hội là mức lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác. Do đó, nếu người lao động vẫn làm việc online và vẫn hưởng lương thì vẫn thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật.

4. Làm việc tại nhà nhưng vừa làm vừa nghỉ thì có đóng bảo hiểm xã hội không?

Nhiều doanh nghiệp đang thực hiện chính sách giảm thời gian làm việc của người lao động. Ví dụ: Nếu người lao độngđi làm với lịch làm việc là 1 tuần làm 3 ngày, nghỉ 4 ngày thì có phải đóng bảo hiểm xã hội không?

Theo quy định tại khoản 4 Quyết định 595/QĐ-BHXH ngày 14--/2017 thì: “Người lao động không làm việc và không hưởng tiền lương từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng thì không đóng bảo hiểm xã hội tháng đó. Thời gian này không được tính để hưởng bảo hiểm xã hội.”

Như vậy, sẽ có những trường hợp như sau:

- Trường hợp 1: Người lao động vừa làm vừa nghỉ mà số này nghỉ từ 13 ngày trở xuống trong tháng: Thì vẫn phải tham gia đóng bảo hiểm xã hộitháng đó.

- Trường hợp 2: Vừa làm vừa nghỉ mà số ngày nghỉ từ 14 ngày trở lên trong tháng nhưng vẫn hưởng lương do người sử dụng lao động chi trả thì người lao động và người sử dụng lao động phải đóng bảo hiểm xã hội theo quy định.

- Trường hợp 3: Vừa làm vừa nghỉ mà số ngày nghỉ từ 14 ngày trở lên trong tháng nhưng không hưởng lương do người sử dụng lao động chi trả thì người lao độngvà người sử dụng lao động không phải đóng bảo hiểm xã hội theo quy định.