Bắt chẹt công nhân

Trong đơn khiếu nại gửi đến Báo Người Lao Động, tập thể công nhân (CN) bốc xếp đang làm việc tại Công ty TNHH Dịch vụ Hàng hóa Tân Sơn Nhất (TCS, quận Tân Bình, TP HCM) phản ánh: “Chúng tôi làm việc tại công ty nhiều năm liên tục, có người làm việc đến nay đã hơn 10 năm nhưng chỉ được ký hợp đồng mùa vụ thời hạn 3 tháng. Khi hết hạn hợp đồng, công ty bố trí cho chúng tôi nghỉ “chờ ký hợp đồng” 2 ngày, sau đó ký tiếp hợp đồng mới”.

Qua 4 đời lãnh đạo vẫn chỉ làm thời vụ

Theo tài liệu chúng tôi có được, hiện TCS chỉ ký hợp đồng lao động (HĐLĐ) không xác định thời hạn với hơn 30 CN. Số còn lại ký hợp đồng thời vụ và có thời hạn; trong đó 54 người ký hợp đồng thời hạn 12 tháng và 298 người ký hợp đồng thời vụ. Với loại HĐLĐ thời hạn 12 tháng, CN được ký từng năm một, sau khi hết hạn lại ký tiếp thêm 12 tháng. Trong số lao động ký hợp đồng thời vụ có 15 người làm việc dưới 1 năm, 182 người làm việc từ 2-4 năm và 101 người làm việc từ 4 năm trở lên. Tất cả lao động ký hợp đồng thời vụ đều không được tham gia BHXH, BHYT, BHTN; các chế độ lương, thưởng, phụ cấp… thua xa CN ký hợp đồng dài hạn.

Làm việc liên tục nhiều năm nhưng nhiều công nhân ở TCS chỉ được ký hợp đồng mùa vụ

Anh V., CN bốc xếp khu hàng nhập, cho biết anh làm việc liên tục tại công ty đã hơn 10 năm, qua 4 đời tổng giám đốc nhưng đến nay vẫn chỉ được ký hợp đồng thời vụ, hưởng lương công nhật. “Lương của CN mới vào hay những người làm việc lâu năm đều là 145.000 đồng/ngày và tiền cơm 30.000 đồng/ngày, làm ngày nào hưởng ngày đó, không có bảo hiểm nên ốm đau tự chịu. Ngày nào nghỉ thì không có lương, kể cả ngày nghỉ lễ. Ai nghỉ quá 5 ngày/ tháng là bị đuổi việc” - anh V. chia sẻ.

“Khi tuyển dụng, công ty có nói ai làm việc tốt sẽ được xem xét ký HĐLĐ dài hạn, vì vậy chúng tôi cố gắng làm việc, không quản nắng mưa, vất vả, cố gắng hoàn thành thật tốt công việc của mình. Thời gian qua, chúng tôi đã nhiều lần đề xuất được ký HĐLĐ chính thức nhưng đều bị công ty phớt lờ” - anh H., làm việc tại công ty 6 năm, bức xúc.

Giải thích lòng vòng

Trao đổi với chúng tôi, bà Đỗ Thị Ánh Nguyệt, Phó Tổng Giám đốc TCS, thừa nhận hơn 10 năm qua, công ty thường xuyên sử dụng lao động mùa vụ và có nhiều CN mùa vụ làm việc suốt thời gian dài. Tuy nhiên, bà không cho đó là công việc có tính chất thường xuyên. Bà Nguyệt lý giải do nguồn hàng của công ty tăng, giảm thất thường nên vào những đợt cao điểm công ty đã tận dụng những lao động “dư thừa” của xã hội vào làm mùa vụ. Công ty đã nêu rõ tiêu chí tuyển dụng ngay từ đầu với người lao động (NLĐ) là chỉ tuyển lao động mùa vụ nhưng vì các chế độ ở đây quá tốt nên NLĐ cứ muốn làm việc lâu dài (!).

“Khi kinh doanh, doanh nghiệp phải biết sắp xếp nhân sự thế nào để hoạt động ổn định, bền vững và tiết kiệm tối đa chi phí. Tiền lương trả cho CB-CNV của công ty mỗi năm khoảng 4,5 triệu USD, chiếm hơn 50% tổng chi phí. Nếu ký HĐLĐ với lực lượng lao động này thì chi phí sẽ đội lên rất nhiều”. Bà Nguyệt giải thích như vậy và khẳng định: “Không có lực lượng lao động mùa vụ, công ty vẫn hoạt động tốt vì công việc bốc xếp hàng hiện tại chủ yếu sử dụng máy móc, thiết bị”.

Một điều khó hiểu là sắp tới TCS có kế hoạch đưa 80% lượng hàng hóa qua các đại lý vận chuyển. Các đại lý sẽ tự bốc xếp hàng hóa, TCS chỉ cung cấp thiết bị và giám sát việc chất xếp hàng cho đúng quy định. Như vậy, với khoảng 20% lượng hàng hóa còn lại, lẽ ra nhu cầu sử dụng lao động bốc xếp sẽ giảm nhưng bà Nguyệt lại khẳng định công ty sẽ xét ký HĐLĐ dài hạn với khoảng 150 CN bốc xếp mùa vụ vì công ty đã hoàn thành việc tái cơ cấu.