Công nhân phải thay đổi để thích ứng

. Phóng viên: Điều gì để lại ấn tượng sâu sắc nhất đối với ông trong những chuyến về cơ sở thăm viếng công nhân (CN) gần đây?

- Ông Trần Thanh Hải: Tôi đã nhận ra sức sống mạnh mẽ đến lạ kỳ của CN. Họ không chỉ sống lạc quan trong sự thiếu thốn về vật chất, nghèo nàn về đời sống văn hóa tinh thần mà còn nỗ lực cống hiến cho sự phát triển của xã hội, nhất là CN trẻ. Có một bộ phận CN vào làm việc ở nhà máy với trình độ chuyên môn có hạn nhưng đã nỗ lực phấn đấu học tập để chỉ sau 3-4 năm đã trở thành tổ trưởng, chuyền trưởng, quản đốc.

Nhiều CN đi trước đã tận tình hướng dẫn, truyền thụ kinh nghiệm để CN trẻ tiến bộ. Đặc biệt, nhiều CN trẻ ở các doanh nghiệp (DN) có vốn đầu tư nước ngoài đã mạnh dạn đề xuất sáng kiến, cải tiến, hợp lý hóa sản xuất, tăng năng suất lao động, mang lại lợi ích cho tập thể CN, cho nhà máy, cho xã hội.

Chính vì thế, khi nhìn những CN trẻ, buổi sáng bước vào nhà máy với bộ đồng phục tinh tươm, nhưng buổi chiều lại trở về chen chúc cùng nhau trong những khu nhà trọ chật hẹp, thiếu mọi phương tiện vật chất bình thường, mới thấy chúng ta còn nợ CN rất nhiều, còn phải làm rất nhiều để bù đắp lại công sức đóng góp của họ.

. Ông cảm nhận được điều gì trong suy nghĩ của những CN mà ông đã từng gặp gỡ, tiếp xúc? Có phải, điều họ lo lắng nhất bây giờ là bị mất việc?

- Tất cả đều có chung mong muốn là khó khăn sẽ qua đi, kinh tế sớm phục hồi, công ăn việc làm được bảo đảm. Bên cạnh đó, họ mong muốn Nhà nước có những chính sách hỗ trợ thiết thực về tiền lương, nhà ở, phúc lợi xã hội để giảm bớt áp lực đang đè nặng lên cuộc sống do tác động của suy thoái kinh tế.

Phía sau mỗi CN là gia đình, người thân phải chăm lo nên vấn đề việc làm chính là quan tâm, lo lắng hàng đầu của CN hiện nay. Họ đang chấp nhận những điều kiện thấp hơn về tiền lương, thu nhập, phúc lợi... để có thể giữ được việc làm.

. Ông có cho rằng, sự lo lắng đó có thể bị chủ DN lợi dụng để chèn ép về lương bổng, phúc lợi hoặc đặt điều kiện ngặt nghèo khi tuyển dụng?

- Tôi không nghĩ như vậy vì DN cũng cần CN. Máy móc dù hiện đại đến đâu thì con người vẫn giữ vai trò quyết định. Vấn đề ở đây, giữa lúc khó khăn này là sự gặp nhau, hiểu biết, chia sẻ, hài hòa lợi ích của các bên để đạt được mục tiêu là DN ổn định, phát triển; người lao động có việc làm, được quan tâm chăm lo mọi mặt.

. Như vậy, hiện nay, vấn đề giữ việc làm là thách thức lớn nhất đối với đội ngũ CN...

- Đúng vậy. Nhưng thách thức luôn đi cùng cơ hội. Nguy cơ mất việc khiến bản thân mỗi CN phải phấn đấu nâng cao bản thân mình để đáp ứng yêu cầu của DN; yêu cầu của thiết bị, công nghệ. Không có khủng hoảng tài chính, không có suy thoái kinh tế thì những người CN không có trình độ chuyên môn, tay nghề, học vấn cũng sẽ bị đào thải trong tiến trình công nghiệp hóa - hiện đại hóa đang diễn ra rất nhanh chóng.

. Đảng đã có nghị quyết về tiếp tục xây dựng giai cấp CN trong thời kỳ công nghiệp hóa - hiện đại hóa. Thành ủy TPHCM cũng đã triển khai chương trình hành động thực hiện nghị quyết. Đối với tổ chức CĐ TP, mục tiêu đầu tiên phải đạt được trong cả quá trình xây dựng giai cấp CN theo Nghị quyết của Đảng là gì?

- Đội ngũ CN đã đóng góp rất lớn vào tăng trưởng kinh tế của TP và cả nước. Họ xứng đáng và phải được chăm lo cả về vật chất lẫn tinh thần tương xứng với vai trò, nhiệm vụ mà Đảng và sự nghiệp công nghiệp hóa- hiện đại hóa đất nước đặt ra.

Một trong những vấn đề quan trọng nhất hiện nay là phải nâng cao nhận thức của đội ngũ CN về vai trò, vị trí của họ trong sự nghiệp công nghiệp hóa- hiện đại hóa. Có một thực tế là đại đa số CN xuất thân từ nông thôn, dẫn đến rất nhiều hạn chế.

Chẳng hạn, CN luôn mong muốn có nhà ở nhưng khi Nhà nước hoặc DN xây nhà lưu trú thì lại không chịu vào ở với lý do gò bó, mất tự do. Điều đó nói lên rằng, muốn được chăm lo tốt hơn, bản thân mỗi CN phải thay đổi để thích ứng; phải có sự quân bình giữa cho và nhận, giữa đòi hỏi và trách nhiệm, giữa quyền và nghĩa vụ. Giáo dục CN nhận thức và thực hiện được điều đó là một trong những mục tiêu quan trọng nhất của tổ chức Công đoàn TP để góp phần xây dựng giai cấp CN.

. Việc lần đầu tiên CĐ TP tổ chức “Tháng CN” chính là để hướng đến mục tiêu này?

- Đúng vậy. “Tháng CN” sẽ diễn ra từ ngày 1-5 đến 31-5 với chủ đề “Vì việc làm, đời sống của CNVC-LĐ TP”. Trong “Tháng CN” sẽ có 5 chương trình trọng tâm là “Gặp gỡ đối thoại” giữa CNVC- LĐ với Đảng, chính quyền; “Giờ thứ 9” với hội thi giọng hát hay trong CNVC-LĐ và chiếu phim cho CN các khu nhà trọ, các tổ CN tự quản; “Đồng hành cùng DN” biểu dương chủ tịch CĐ cơ sở và người sử dụng lao động khu vực kinh tế ngoài Nhà nước đã phối hợp hoạt động giúp DN vượt khó; “Bàn tay Vàng” với các hội thi thợ giỏi ngành may và “Cùng CN vượt khó” vận động kinh phí hỗ trợ 532 CNVC-LĐ bị bệnh hiểm nghèo. Ngoài ra, còn nhiều hoạt động khác như hội chợ hàng giảm giá, khám sức khỏe, phát thuốc miễn phí cho CN... Tổ chức CĐ TP mong muốn có những hoạt động thiết thực để đội ngũ CN dù chưa no đủ về vật chất nhưng vẫn ấm áp về tinh thần.

CN Vũ Thị Ngọc Hà (Công ty Trường Lợi- KCN Bình Chiểu): Mong có nhiều sân chơi cho CN Đời sống CN vốn khó khăn lại càng khó khăn hơn khi xảy ra suy thoái kinh tế. Đời sống tinh thần của CN vốn nghèo nàn, lạc hậu nay càng khó khăn hơn vì một lý do đơn giản tiền ăn còn chưa có nói gì đến tiền dành cho việc vui chơi, giải trí! Cũng chính vì đời sống tinh thần quá đơn điệu nên nảy sinh ra nhiều tệ nạn trong CN như đánh bài, xem phim sex, thậm chí sống thử hay yêu theo phong trào... Bản thân là một CN làm việc lâu năm ở KCN Bình Chiểu, vì thế tôi hiểu CN rất mong muốn có nhiều sân chơi, CLB văn hóa, văn nghệ, TDTT... để CN được tham gia, giảm bớt những căng thẳng sau giờ làm việc. CN Huỳnh Hà (Công ty Hong IkVina- KCX Tân Thuận): Quan tâm đến chỗ ở cho gia đình CN CN ở tỉnh đến TPHCM làm việc đều mong muốn có chỗ ở ổn định để yên tâm làm việc. Hiện nay, chỉ mới có một số nhà lưu trú dành cho CN độc thân; riêng với các gia đình CN, vẫn chưa có nhà lưu trú dành cho họ. Điều này càng làm cho các đôi vợ chồng CN thêm khó vì họ còn con cái và nhiều thứ chi tiêu. Vợ chồng tôi cũng như nhiều đôi vợ chồng CN khác rất mong TP quan tâm, xây dựng nhà tập thể cho các đôi vợ chồng CN thuê với giá hợp lý. CN Nguyễn Hoàng Ân (Công ty Daiwa Plastic- KCX Tân Thuận): Tạo điều kiện cho CN học tập Từ khắp mọi miền đất nước, CN đổ về TPHCM làm việc, mong muốn có một công việc ổn định để nuôi sống bản thân và gia đình. Dù vất vả nhưng nhiều CN vẫn cố gắng làm việc, học tập với mong muốn tìm kiếm tương lai tốt đẹp hơn. Vì vậy, hằng đêm, sau giờ làm việc, nhiều CN vẫn chịu khó đến lớp với cái bụng đói. Nhưng trong tình hình hiện nay, chuyện học hành với CN càng trở nên quá khó khăn. Hiện thu nhập của CN chỉ đủ trang trải cho tiền nhà trọ, tiền điện, tiền nước... nên khoản học phí vài triệu đồng mỗi năm là quá lớn. Chúng tôi rất mong được tạo điều kiện để học tập bằng các suất học bổng, miễn giảm học phí... CN Lê Tố Quyên (Công ty An Linh, quận Tân Bình- TPHCM): Xây dựng nhà trẻ cho con CN Thu nhập chưa đầy 2 triệu đồng/tháng, phải chi tiêu nhiều thứ nên với những cặp vợ chồng có con là một khó khăn lớn. Nhiều CN phải gửi con ở các nhóm trẻ gia đình, không bảo đảm an toàn. Dù thương con nhưng CN không có sự lựa chọn nào khác. Vì thế, nhiều CN phải gởi con về quê. Những đứa trẻ bị gửi về quê thiệt thòi hơn những đứa trẻ khác. Chúng tôi rất mong có nhà trẻ, giá cả hợp lý dành cho con CN. Có chỗ gửi con an toàn, CN mới yên tâm làm việc. H.Đào ghi