Cứ đường ngay, nẻo thẳng mà đi

Nghe ông nói, tôi chợt nhớ đến những chuyện xảy ra cách đây 6 năm. Ông là người có kinh nghiệm quản lý ở doanh nghiệp nước ngoài; công ty đang khó khăn, ông được mời về để tái cấu trúc theo hướng tinh gọn, hiệu quả. Khi phương án cho nghỉ hàng loạt lao động không thể thực hiện vì khoản tiền trợ cấp mất việc quá lớn, giám đốc kêu tôi lên thuyết trình lại đề án tăng lương định kỳ thực hiện vào tháng 7 hằng năm.

Theo thỏa ước lao động tập thể thì mức tăng lương bình quân là 7% trên tổng quỹ lương. Trong đó có những vị trí tăng đến 10%, chủ yếu là công nhân trực tiếp sản xuất, lương thấp. Cũng có những vị trí chỉ tăng 5%, rơi vào đội ngũ cán bộ quản lý, lương cao. “Năm nay, chúng ta chỉ tăng đồng loạt 5% thôi” - giám đốc nói. Tôi hỏi lại: “Tại sao chỉ có 5%? Còn những người có thành tích lao động xuất sắc, mọi năm vẫn tăng 10% thì sao?”. Giám đốc khoát tay: “Hạ xuống hết. Công ty đang khó khăn, phải thắt lưng buộc bụng”. Tôi nhìn sững giám đốc, nhận ra ông chẳng chuyên nghiệp chút nào như lời đồn. Mới chân ướt chân ráo về, không dùng chính sách chiêu hiền đãi sĩ thì thôi; có đâu lại bóp hầu, bóp họng anh em vậy?

“Tôi nghĩ làm như vậy là thất sách. Cuối năm ngoái, công ty khó khăn, mọi người đã đồng tâm hiệp lực, chia sẻ với công ty khi chỉ nhận 70% tiền thưởng; nay nếu công ty tiếp tục cắt giảm quyền lợi của anh em, tôi e họ sẽ phản ứng. Với lại, thỏa ước đã quy định thì phải tuân thủ…” - tôi nhẹ nhàng nói. Nhưng giám đốc cho rằng quản lý, điều hành một doanh nghiệp không giống như xử lý việc gia đình; nếu cần, phải biết “xuống tay một cách lạnh lùng” để khỏi “chết chùm cả đám”. Ông còn nói “bản thỏa ước do chúng ta soạn thảo thì chúng ta cũng có quyền sửa đổi”.

Khỏi phải bàn, ai cũng biết trước kết quả sẽ ra sao nếu công ty không giữ đúng cam kết. Sau cuộc ngừng việc kéo dài 3 ngày của công nhân, giám đốc phải nhân nhượng. Ông lại gọi tôi lên: “Mình tính già hóa non và không lường trước được phản ứng của anh em. Thôi, cứ đường ngay, nẻo thẳng mà đi…”. Với phương châm ấy, công ty đã vượt qua khó khăn, ổn định và phát triển như bây giờ.

Chia tay giám đốc, chúng tôi sẽ nhớ ông rất nhiều. Một người biết phục thiện và lắng nghe…