Đóng góp khi lành, để dành khi ốm

Theo BHXH Việt Nam, tỉ lệ người dân tham gia BHYT tăng dần qua các năm đã từng bước hiện thực hóa mục tiêu bao phủ BHYT toàn dân, giảm bớt khó khăn cho người dân khi không may bị ốm đau, bệnh tật.

"Của để dành" khi ốm đau

Theo ông Đào Việt Ánh, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam, nếu như năm 2009, 2015 độ bao phủ BHYT lần lượt đạt 57% và 74,7% dân số thì đến hết năm 2021, độ bao phủ đã đạt khoảng 91% dân số. Cùng với đó, trung bình hằng năm, có hơn 100 triệu lượt người khám chữa bệnh BHYT được bảo đảm quyền lợi.

Năm 2021 và những tháng đầu năm 2022, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, số người tham gia BHYT giảm nhẹ, đến thời điểm này có khoảng 86,538 triệu người có BHYT, đạt tỉ lệ bao phủ 88,66% dân số. BHYT là hình thức "đóng góp khi lành, để dành khi ốm", giúp cho nhiều người bệnh vượt qua những khó khăn về kinh tế, yên tâm điều trị.

Ngoài ra, danh mục thuốc được quỹ BHYT với hơn 1.000 hoạt chất hóa dược, sinh phẩm và trên hàng trăm thuốc đông y, thuốc từ dược liệu, bệnh nhân BHYT được chi trả hơn 9.000 dịch vụ kỹ thuật, trong đó có các phẫu thuật, thủ thuật cao, chi phí lớn như: phẫu thuật bằng robot, phẫu thuật thay khớp, thay đĩa đệm cột sống, đặt máy tạo nhịp tim… Với chi phí ngày giường điều trị nội trú, BHYT đang thanh toán trung bình một đợt điều trị khoảng 6 ngày, với số tiền giường trung bình một đợt điều trị nội trú khoảng 1,2-1,3 triệu đồng/lượt.

Điều trị cho bệnh nhân BHYT tại một cơ sở y tế ở Hà Nội

Ông Đào Việt Ánh cho biết theo quy định, gia đình càng nhiều người tham gia, mức đóng BHYT càng thấp. Nếu như người thứ nhất có mức đóng là 4,5% mức lương cơ sở hiện hành, tương đương với 67.050 đồng/tháng (804.600 đồng/năm), người thứ hai trong gia đình tham gia BHYT mức đóng giảm trừ chỉ còn 70% mức đóng của người thứ nhất, tương đương với 46.935 đồng/tháng (563.220 đồng/năm).

Đến người thứ ba, mức đóng lại giảm tiếp xuống còn 60% mức đóng của người thứ nhất, tương đương 40.230 đồng/tháng (482.760 đồng/năm). Người thứ tư sẽ có mức đóng bằng 50% của người thứ nhất (33.525 đồng/tháng, 402.300 đồng/năm) và người thứ năm trở đi đóng 40% mức của người thứ nhất (26.820 đồng/tháng, 321.840 đồng/năm). Cùng với đó, phương thức đóng BHYT hộ gia đình cũng rất linh hoạt và phù hợp với điều kiện kinh tế của người tham gia, khi có thể lựa chọn đóng định kỳ 3 tháng, 6 tháng hoặc 12 tháng một lần, thông qua các tổ chức dịch vụ thu BHYT hoặc cơ quan BHXH.

Nhiều quyền lợi cho người tham gia

Ông Lê Văn Phúc, Trưởng Ban Thực hiện chính sách BHYT (BHXH Việt Nam), cho biết trong quý I/2022, tỉ trọng người bệnh nội trú tại bệnh viện tuyến trung ương là 5,1%; tuyến tỉnh là 52,6%; tuyến huyện là 42,3%. Đáng chú ý, năm 2021, Việt Nam bắt đầu thực hiện chính sách thông tuyến khám chữa bệnh (KCB) BHYT ở tuyến tỉnh. Với sự thuận lợi từ quy định "thông tuyến tỉnh" đã giúp người dân dễ tiếp cận dịch vụ y tế; được KCB tại cơ sở y tế tuyến trên theo nhu cầu; được hưởng quyền lợi BHYT như đi KCB đúng tuyến; giảm thời gian làm thủ tục chuyển tuyến…" - ông Phúc nhận định.

Lãnh đạo BHXH Việt Nam cũng cho biết hiện mức đóng BHYT của người dân khá thấp nhưng quyền lợi được hưởng rất lớn. Thời gian qua, nhiều người có thẻ BHYT bị mắc các bệnh hiểm nghèo, bệnh nặng đã được quỹ BHYT chi trả hàng trăm triệu đến hàng tỉ đồng chi phí KCB. Theo quy định, đối với trường hợp KCB BHYT đúng tuyến, khi đi KCB tại tuyến xã; có chi phí KCB thấp hơn 15% mức lương cơ sở (1,49 triệu đồng/tháng) tại thời điểm đi KCB; có thời gian tham gia BHYT 5 năm liên tục trở lên và có số tiền cùng chi trả chi phí KCB trong năm lớn hơn 6 tháng lương cơ sở, trừ trường hợp tự đi KCB không đúng tuyến, sẽ được thanh toán 100% tổng chi phí.

Các trường hợp khác sẽ được thanh toán 80% tổng chi phí KCB. Đối với trường hợp KCB BHYT không đúng tuyến, người bệnh được chi trả 100% chi phí khi điều trị ngoại trú tại bệnh viện tuyến huyện và điều trị nội trú tại bệnh viện tuyến huyện, tuyến tỉnh. Với tuyến trung ương, người bệnh được hưởng 40% chi phí KCB.