Giải quyết quyền lợi BHXH của người lao động tại công ty vắng chủ

Khi xảy ra tình trạng chủ doanh nghiệp (DN) nợ BHXH bỏ trốn, việc chốt và trả sổ BHXH cho người lao động (NLĐ) được thực hiện ra sao, thưa bà?

- Theo quy định tại điểm 3.2, khoản 3, điều 46 Quyết định 595/QĐ-BHXH ngày 14-4-2017 của Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam, đối với trường hợp chủ DN nợ BHXH bỏ trốn, cơ quan BHXH sẽ xác nhận sổ BHXH đến thời điểm đã đóng BHXH, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), bảo hiểm tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp (TNLĐ-BNN) cho NLĐ. Đồng thời, cơ quan BHXH sẽ phối hợp với sở, ban ngành để xác minh tình trạng DN, nếu thu hồi được số tiền DN còn nợ thì xác nhận bổ sung trên sổ BHXH.

Khi DN nợ BHXH, NLĐ có được giải quyết các chế độ ốm đau, thai sản, hưu trí, tử tuất, TNLĐ-BNN không?

- Khoản 3, điều 18 Nghị định 115/2015/NĐ-CP quy định người sử dụng lao động có trách nhiệm đóng đủ BHXH, BHTN, bao gồm cả tiền lãi chậm đóng theo quy định đối với NLĐ đủ điều kiện hưởng BHXH hoặc chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc để kịp thời giải quyết chế độ BHXH, BHTN cho NLĐ.

Điểm 3.2, khoản 3, điều 46 của nghị định này cũng nêu rõ đối với đơn vị nợ tiền đóng BHXH, BHTN, bảo hiểm TNLĐ-BNN, nếu NLĐ đủ điều kiện hưởng BHXH hoặc chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc thì đơn vị có trách nhiệm đóng đủ BHXH, BHTN, bảo hiểm TNLĐ-BNN, bao gồm cả tiền lãi chậm đóng theo quy định; cơ quan BHXH xác nhận sổ BHXH để kịp thời giải quyết chế độ BHXH, BHTN cho NLĐ.

Do đó, khi NLĐ đủ điều kiện hưởng chế độ BHXH thì đơn vị phải đóng đủ BHXH, BHTN, bảo hiểm TNLĐ-BNN, bao gồm cả tiền lãi chậm đóng cho cá nhân người đó, để cơ quan BHXH thực hiện giải quyết các chế độ cho NLĐ kịp thời.

NLĐ có thể đóng thay khoản BHXH mà DN nợ để đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản, hưu trí… hay không?

- Điều 21 Luật BHXH năm 2014 quy định người sử dụng lao động có trách nhiệm đóng BHXH theo quy định tại điều 86 và hằng tháng trích từ tiền lương của NLĐ theo quy định để đóng cùng một lúc vào quỹ BHXH. Như vậy, việc đăng ký đóng và đóng BHXH cho NLĐ thuộc trách nhiệm của DN, NLĐ không trực tiếp đóng BHXH cho cơ quan BHXH.

Trường hợp DN không thực hiện đóng trước số tiền BHXH, BHYT, BHTN và tiền lãi chậm đóng (nếu có), NLĐ có quyền khiếu nại hoặc khởi kiện DN theo quy định để bảo đảm quyền lợi chính đáng của mình.