Vừa qua, Trung tâm Hỗ trợ việc làm bền vững Pacific đã thực hiện một khảo sát khá thú vị về “Một câu trả lời cho tương lai” trên 2.500 công nhân nhập cư tại TPHCM. Câu hỏi đưa ra là: “Nếu bạn kiếm được 100 triệu đồng bạn sẽ làm gì?”. Kết quả là có 65% trả lời: “Điều đó không bao giờ xảy ra”, 32% cho biết: “Tôi sẽ về quê ngay để lấy vợ (hoặc chồng)”. Số còn lại có nhiều lựa chọn: Mở cơ sở sản xuất, mở tiệm tạp hóa, chăn nuôi, buôn bán... Tuyệt nhiên không ai trả lời sẽ tiếp tục làm công nhân!
Công nhân KCX Tân Thuận - TPHCM tan ca.
Nhiều người cho biết chỉ làm việc vài năm rồi về quê lấy vợ, lấy chồng. Ảnh: HỒNG ĐÀO
Ít người được đào tạo chính quy
Năng suất, chất lượng đều thấp
Theo báo cáo gần đây nhất của Tổng cục Thống kê, năng suất lao động của lao động Việt Nam năm 2011 đạt gần 2.400 USD/người (năm 1990 đạt 265 USD, năm 1995 đạt 630 USD, năm 2000 đạt 842 USD, năm 2005 đạt 1.237 USD và 2010 đạt 2.067 USD). Tuy nhiên, năng suất này vẫn còn thấp hơn Indonesia 10 lần, Malaysia 20 lần, Thái Lan 30 lần, Nhật Bản 135 lần... Một con số khác đáng buồn hơn: chất lượng lao động Việt Nam được các DN đánh giá nằm trong nhóm 10% thấp nhất khu vực.
Lý giải nguyên nhân năng suất lao động thấp, các chuyên gia cho rằng đó là do mâu thuẫn giữa mô hình tăng trưởng kinh tế hiện tại và chiến lược phát triển nguồn nhân lực. Còn các DN thì cho rằng lao động Việt Nam thiếu hiểu biết về công nghệ và khả năng sáng tạo, thiếu khả năng thích nghi với công nghệ mới, không có kỹ năng... Ở một số ngành như chế biến thực phẩm, y tế, xây dựng, vận tải, hóa chất, dệt có tình trạng lao động thiếu hụt kỹ năng nghiêm trọng... Giám đốc điều hành một DN có vốn đầu tư nước ngoài ở quận Bình Tân - TPHCM nói thẳng: “Tuyển lao động không có chuyên môn, kỹ năng, họ làm thì ít mà phá thì nhiều”.
Vậy thì nguyên nhân của mọi nguyên nhân là đâu? Câu trả lời là chủ yếu do tỉ lệ lao động đã qua đào tạo còn thấp. Chúng tôi hỏi giám đốc một DN tại KCN Tân Tạo - TPHCM: “Trong số 500 công nhân của ông, có bao nhiêu xuất thân từ trường nghề?”. Sau 5 phút chờ đợi phòng nhân sự tổng hợp, câu trả lời của ông khiến chúng tôi hết sức bất ngờ: 8 người! “Thế 492 người còn lại?”. “Đều là con em nông dân mấy tỉnh Long An, Tiền Giang, Vĩnh Long, Đồng Tháp, An Giang... Đa số chỉ mới học hết lớp 9”.
Tại một DN khác, tỉ lệ công nhân được đào tạo từ các trường nghề, trung tâm dạy nghề có cao hơn: khoảng 30%. Tuy nhiên, dù mang tiếng là đã qua đào tạo nhưng số người làm được việc rất ít, hầu hết phải đào tạo lại.
|
Đâu rồi lao động trẻ? Một giám đốc người Nhật ở KCX Tân Thuận hỏi: “Hằng năm các báo cáo đều nói rằng cả nước đã đào tạo nghề cho hàng triệu lao động; các trường đại học, cao đẳng cũng có ngần ấy sinh viên ra trường. Thế thì lực lượng lao động trẻ, khỏe, có kiến thức này đi đâu, làm gì mà không thấy vào DN?”. Xin chuyển câu hỏi này cho các cơ quan chịu trách nhiệm về giáo dục - đào tạo Việt Nam. |
và quét mã QR
Bình luận (0)