Quản lý lao động nước ngoài chưa chặt chẽ

Vấn đề lao động nước ngoài, việc làm và đào tạo nghề đã được các đại biểu (ĐB) tập trung chất vấn Bộ trưởng Bộ LĐ-TB-XH Phạm Thị Hải Chuyền và Thứ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cùng các cơ quan liên quan trong phiên chất vấn tại Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng 21- 8.

Thứ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho biết hiện có khoảng 78.440 người nước ngoài làm việc tại Việt Nam (tăng 6% so với năm 2011). Trong đó, số lao động đã được cấp phép là 40.529 người, không thuộc diện cấp phép là 5.500 người và chưa được cấp phép là 31.330 người. Số người trên thuộc 60 quốc tịch, trong đó châu Á chiếm 58%. Lao động có trình độ trên đại học chiếm trên 48%, có giao kết về hợp đồng lao động chỉ 54%.

Theo Thứ trưởng Tô Lâm, công tác quản lý lao động nước ngoài trong thời gian qua còn nhiều bất cập. Sở dĩ có hiện tượng này là do yêu cầu thực hiện một số dự án cần thêm lao động nước ngoài. Số người lao động “chui” phần lớn là vào Việt Nam qua con đường du lịch (44%) và là người châu Phi. “Số này vi phạm toàn diện, kể cả về thời hạn thị thực, visa. Tuy nhiên, đưa họ vào trung tâm quản lý thì không có ngân sách, đưa về nước thì cũng có nhiều khó khăn trong việc mua vé máy bay” - Thứ trưởng Tô Lâm thừa nhận.

Trả lời chất vấn của ĐB Hồ Trọng Ngũ (tỉnh Vĩnh Long) liên quan đến nội dung trong Nghị định 34 về quản lý lao động nước ngoài do Bộ LĐ-TB-XH xây dựng có quy định miễn giấy phép lao động cho những người làm việc dưới 3 tháng khiến ngành công an khó quản lý, Bộ trưởng Hải Chuyền thừa nhận đây đang là một kẽ hở. Dù ngành cũng đã quy định trong trường hợp này, đơn vị sử dụng lao động phải đăng ký với Sở LĐ-TB-XH các tỉnh song việc thực hiện chưa nghiêm.

Các ĐB cũng nêu hiện tượng lao động phổ thông người Trung Quốc rất nhiều tại các dự án bauxite ở Đắk Nông, Lâm Đồng. Ngoài ra, tình hình vi phạm pháp luật khá phức tạp ở nhiều khu vực, địa bàn - trong đó có nhiều địa bàn trọng điểm - của người lao động nước ngoài tại Việt Nam cần có biện pháp giải quyết và quy trách nhiệm cơ quan liên quan. Bộ trưởng LĐ-TB-XH giải thích cơ quan chức năng đã nắm tình hình, thực tế đã xử lý ở một số tỉnh như Đồng Nai, Khánh Hòa nhưng vẫn chưa đủ sức răn đe. Với Bộ Luật Lao động có hiệu lực vào tháng 5-2013, Bộ LĐ-TB-XH đã chuẩn bị những văn bản hướng dẫn thực hiện và sẽ lưu ý kỹ vấn đề này.

Theo Thứ trưởng Tô Lâm, thời gian qua, lực lượng công an phát hiện và xử lý nhiều vấn đề phức tạp đối với lao động nước ngoài. Ngành công an cũng kiến nghị với các ngành liên quan xử lý nhiều trường hợp bác sĩ nước ngoài sai phạm, kiểm tra trình độ giáo viên nước ngoài hay kiểm tra những dự án đầu tư có người nước ngoài tham gia… 

Theo đại diện của ngành công an, việc xử lý lao động không được cấp phép hiện nay cơ bản là mời họ xuất cảnh, nếu không tuân thủ thì trục xuất. Trong 6 tháng qua, cơ quan chức năng đã trục xuất 256 trường hợp.