Từ sự kiện lao động Việt Nam ở malaysia bị trục xuất về nước: Xác định trách nhiệm cá nhân để xử lý thỏa đáng

Hai bên ẩu đả, nhưng chỉ một bên bị trục xuất?

Trước sự tham dự của đại diện báo chí TPHCM, những CN trên cho biết, họ làm việc từ một đến sáu tháng tại Công ty EGM (thành phố Penang – Malaysia), với mức lương tháng từ 180 – 250 USD. Theo lời kể của họ, mối bất hòa giữa CN Việt Nam và CN Bangladesh đã manh nha  từ lâu. Vào ngày 7-1, khi một CN Việt Nam tên Hòa bị CN Bangladesh hạ nhục và anh Hòa đã phản ứng lại. Hai người được can ngăn kịp thời và bắt tay giảng hòa. Thế nhưng vài ngày sau, anh Hòa lại bị một nhóm CN Bangladesh tấn công khi đang ở trong nhà vệ sinh. Anh Hòa chạy thoát được và các CN Việt Nam cùng làm việc kéo đến ẩu đả với các CN Bangladesh. Cảnh sát địa phương bắt giữ 8 người của cả hai bên tham gia vụ đánh nhau.

Đỉnh điểm của mâu thuẫn giữa CN hai nước là đêm 28-1, một CN Việt Nam tên Lộc đi ngang ký túc xá CN Bangladesh bị 3 CN Bangladesh dùng gậy tấn công. Anh Lộc chạy thoát về ký túc xá của CN Việt Nam và kêu gọi tiếp cứu. Thế là hàng trăm CN của cả hai bên lao vào ẩu đả bằng gậy gộc, ống nước và vỏ chai bia, khiến 6 người bị thương. Chính quyền thành phố Penang đã huy động cảnh sát đến vãn hồi trật tự, bắt giữ toàn bộ 271 người có mặt ở hiện trường và cả trong ký túc xá. Đến ngày 30-1, cảnh sát thành phố Penang thả 103 người, nhưng có 68 CN Việt Nam bị giữ lại vì lý do trực tiếp cầm đầu và tham gia đánh nhau (?)

Ngay khi sự việc xảy ra, Suleco đã cử cán bộ theo dõi tình hình, làm việc với Công ty EGM và Sở Di trú thành phố Penang đề nghị thả những người không tham gia đánh nhau, nhưng Sở Di trú Penang không đồng ý. Trả lời báo chí Malaysia vào sáng 30-1, cảnh sát trưởng thành phố Penang cho biết sẽ đưa những người cầm đầu vụ đánh nhau ra xử trước tòa án địa phương, còn những người không chủ mưu sẽ được thả về. Công ty Suleco nhờ Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia gởi công hàm với Cục Di trú Malaysia yêu cầu thả những CN không tham gia đánh nhau nhưng vẫn không có kết quả. Đến ngày 14-1, toàn bộ 68 CN bị trục xuất về nước.

Đại diện Công ty Suleco cho biết nguyên nhân dẫn đến sự việc trên là do số 68 CN tham gia đánh nhau với CN người Bangladesh cùng làm việc trong công ty. Song theo CN Việt Nam cho biết tại buổi làm việc, người có lỗi trước là CN Bangladesh nhưng họ không hề bị trục xuất người nào. Nhiều CN khẳng định họ không hề tham gia vào vụ đánh nhau nhưng vẫn bị cảnh sát bắt giữ và trục xuất về nước.

Khôi phục quyền lợi cho người bị “vạ lây”

Công ty Suleco ghi nhận tất cả ý kiến của CN để tiếp tục xác minh. Ông Trần Văn Thạnh khẳng định sẽ tiếp tục làm việc với phía Malaysia nhằm xác định rõ trách nhiệm của từng CN để có hướng xử lý thích hợp. Người nào tham gia đánh nhau phải chịu trách nhiệm về thiệt hại do mình gây ra, những người không tham gia sẽ được công ty tạo điều kiện phục hồi quyền lợi. Qua vụ việc trên, Công ty Suleco đã phải chi hơn 30.000 USD để lo tiền vé máy bay, tiền thuế và hiện công ty đang liên hệ để thu hồi tiền lương chưa được nhận cho số CN bị trả về nước.

Trả lời báo chí về trách nhiệm của công ty, ông Trần Văn Thạnh nói, công ty không thể can thiệp được khi phía Malaysia trục xuất lao động nước ngoài vì lý do đánh nhau. Hầu hết lao động do Suleco đưa sang Malaysia vừa qua đều thuộc diện xóa đói giảm nghèo, chi phí để được sang Malaysia làm việc khoảng 600 USD/người. Việc bị trục xuất về nước không những làm thiệt thòi quyền lợi của số lao động trên mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của các doanh nghiệp xuất khẩu lao động, nhất là trong thời điểm môi trường lao động ở các nước châu Á khá nhạy cảm với lao động Việt Nam. Tuy Công ty EGM vẫn còn tiếp tục nhận 12 lao động khác của Suleco sang làm việc vào sáng 17-1, nhưng nhiều công ty tại Malaysia cảnh báo nếu lao động Việt Nam còn để tái diễn tình trạng trên thì họ sẽ “ tẩy chay” lao động Việt Nam.