Tạo thị trường lớn cho doanh nghiệp

Sáng 28-12, UBND TP HCM tổ chức ngày hội doanh nghiệp (DN) công nghệ thông tin (CNTT) và trí tuệ nhân tạo (AI) TP năm 2019, với chủ đề "Nhận thức mới, thay đổi nhanh, sáng tạo đột phá". Trong khuôn khổ ngày hội, các đại biểu và DN đã gặp, thảo luận để tìm giải pháp, thúc đẩy DN CNTT phát triển, qua đó góp phần cho TP phát triển nhanh và bền vững.

Chưa tận dụng hết tiềm năng

Theo Sở Thông tin và Truyền thông (TT-TT) TP HCM, tính đến ngày 31-12-2018, TP có 5.636 DN hoạt động chuyên ngành điện tử - CNTT, chiếm gần 3% DN toàn TP. Ngoài ra, TP có gần 1.300 DN khởi nghiệp sáng tạo, trong đó 900 DN khởi nghiệp trong lĩnh vực CNTT, chiếm 70%. Điều này cho thấy tiềm năng của việc phát triển DN CNTT thông qua các dự án khởi nghiệp đổi mới sáng tạo là rất lớn. Phó Giám đốc Sở TT-TT Lê Quốc Cường cho biết trong 3 năm gần đây, ngành điện tử - CNTT có mức tăng cao đúng định hướng của TP, cao hơn mức tăng bình quân chung của 4 ngành công nghiệp trọng yếu và toàn ngành công nghiệp. Trong giai đoạn tới, ngành còn nhiều tiềm năng phát triển nhằm bắt kịp xu thế công nghệ 4.0 và chủ trương phát triển kinh tế số của Chính phủ.

Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP HCM Nguyễn Thiện Nhân tham quan gian hàng triển lãm tại ngày hội

"Dù có sự phát triển nhanh và sử dụng lực lượng lao động có trình độ cao hơn hẳn so với các ngành khác, góp phần rất lớn trong phát triển kinh tế - xã hội TP, tuy nhiên, điện tử - CNTT vẫn chiếm tỉ trọng khiêm tốn trong nền kinh tế TP" - ông Cường nhìn nhận. 

Phân tích nguyên nhân, ông Cường đánh giá phương pháp thống kê số liệu theo mã ngành thống kê chưa thể hiện đầy đủ và đáp ứng được sự phát triển các dịch vụ mới của ngành CNTT; quy định ngành nghề trong lĩnh vực CNTT chưa được giải thích, làm rõ trong Luật CNTT; quy mô DN CNTT chủ yếu là nhỏ và vừa, sự liên kết, hợp tác còn nhiều hạn chế, trong khi các tập đoàn lớn chưa thực hiện được vai trò dẫn dắt. Bên cạnh đó, chất lượng đào tạo vẫn chưa cao, chưa đáp ứng được với nhu cầu của các DN; năng suất lao động của nhân lực CNTT của TP vẫn chưa cao do hạn chế về kỹ năng mềm, ngoại ngữ. Ngành công nghiệp phụ trợ tại Việt Nam chưa đáp ứng được nhu cầu nội địa hóa sản phẩm của các tập đoàn FDI lớn như: Intel, Samsung khi phải nhập khẩu nguyên liệu từ nước ngoài. Chưa nhận diện rõ được các sản phẩm chủ lực CNTT đại diện cho ngành trên địa bàn TP.

Thúc đẩy vai trò dẫn dắt của doanh nghiệp lớn

Để thúc đẩy DN điện tử - CNTT phát triển trong thời gian tới, các đại biểu đã đề xuất, kiến nghị nhiều giải pháp thiết thực. Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Nguyễn Việt Dũng cho rằng cần nâng cao vai trò dẫn dắt của DN lớn, xây dựng mô hình liên kết 3 nhà: nhà nước - nhà trường - DN. Cùng với đó là xây dựng môi trường, cơ chế thử nghiệm sản phẩm, dịch vụ mới; đưa sản phẩm, dịch vụ đổi mới sáng tạo vào thị trường khu vực công. Phó Chủ tịch Hội Tin học TP Phí Anh Tuấn kiến nghị TP cần tăng ưu đãi cho DN đầu tư ứng dụng CNTT, nhất là khi sử dụng sản phẩm giải pháp trong nước; xây dựng chính sách tốt cho thị trường ứng dụng CNTT trong nhà nước như có chính sách mở thị trường công, tạo điều kiện cho DN vừa và nhỏ tham gia… Trong khi đó, ông Cường cho biết TP sẽ kiến nghị Bộ TT-TT trình Chính phủ hoàn thiện hệ thống pháp luật để phù hợp với sự phát triển các loại hình kinh doanh mới hiện nay; tạo khung thể chế thí điểm (cơ chế sandbox) để cho phép DN thử nghiệm các mô hình mới ứng dụng công nghệ số. Đồng thời, nghiên cứu đề xuất chính sách thúc đẩy các tập đoàn lớn đóng vai trò xương sống cùng với các DN vừa và nhỏ, DN khởi nghiệp trong ngành CNTT; liên kết chặt chẽ, hình thành mối liên kết giữa nhà nước - nhà trường - DN để nâng chất nguồn nhân lực CNTT.

Phát biểu tại ngày hội, Chủ tịch UBND TP Nguyễn Thành Phong cho hay TP được xem là điểm sáng trong bức tranh khởi nghiệp sáng tạo của cả nước, chiếm tới 40%-45% trong khoảng 3.000 start-up (DN khởi nghiệp) cả nước. Nhiều start-up Việt đã gọi vốn thành công với tổng giá trị hơn 670 triệu USD cho khoảng 50 thương vụ; riêng TP chiếm gần một nửa với 23 thương vụ tương ứng hơn 300 triệu USD. Sắp tới, TP sẽ tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi để start-up phát triển. "TP sẽ tạo nên thị trường lớn, sân chơi lớn cho các DN CNTT có động lực phát triển, nghiên cứu, cung cấp các giải pháp công nghiệp tiên tiến. Đây cũng là "làn gió mới" thu hút đầu tư, tạo ra những giá trị gia tăng cho nền kinh tế, thúc đẩy TP phát triển nhanh và bền vững" - Chủ tịch UBND TP nói.

Phát biểu chỉ đạo, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP Nguyễn Thiện Nhân thông tin TP là địa phương duy nhất nghiên cứu sản xuất vi mạch. Sau Khu Công viên phần mềm Quang Trung, ĐHQG cũng xây dựng Khu Công viên phầm mềm ĐHQG. TP đã bàn và sử dụng khu đất 123 Trương Định, quận 3 để xây dựng khu khởi nghiệp sáng tạo do TP đầu tư để tạo điều kiện tốt nhất cho các DN khởi nghiệp. 

Bí thư Thành ủy TP khẳng định: "DN chọn TP phát triển CNTT là đúng chỗ". Bí thư Thành ủy cho biết việc phát triển DN CNTT đối với TP là rất quan trọng, ông đề nghị Sở TT-TT TP đề xuất, báo cáo UBND TP thành lập hội đồng phát triển CNTT-TT TP; có chuyên đề để thu hút thêm 1.000 DN, đưa ngành CNTT-TT trở thành ngành kinh tế chủ lực của TP. Bí thư Thành ủy TP cũng đặt hàng nhiều đầu việc với chính quyền để đưa DN CNTT phát triển như sớm có đề án phát triển nhân lực chất lượng cao; thí nghiệm mô hình đấu thầu theo nhóm, có DN lớn và DN nhỏ…