Cú hích kinh tế chiến lược của miền Trung

Ngày 13-6, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình đã ký ban hành Quyết định số 1142/QĐ-TTg, chính thức phê duyệt Đề án thành lập Khu Thương mại tự do (TMTD) Đà Nẵng. Theo đó, khu TMTD sẽ được quy hoạch hiện đại, tích hợp các ngành nghề then chốt như sản xuất công nghiệp, thương mại quốc tế, logistics, công nghệ cao và các dịch vụ chuyên biệt.

Mô hình kinh tế đa chức năng

Với tổng diện tích khoảng 1.881 ha, khu TMTD trải dài qua địa bàn quận Liên Chiểu và huyện Hòa Vang. Bảy vị trí trọng điểm đã được xác định, bao gồm khu vực xung quanh cảng Liên Chiểu, các trục giao thông chiến lược và những vùng đất có tiềm năng phát triển công nghiệp và dịch vụ.

Theo quy hoạch, khu vực này không chỉ đơn thuần là một khu phi thuế quan mà sẽ phát triển thành một mô hình kinh tế đa chức năng - nơi tích hợp giữa sản xuất, logistics, thương mại quốc tế, công nghệ cao và các dịch vụ chuyên biệt. Điểm nhấn lớn nhất của khu TMTD là định hướng xây dựng Đà Nẵng thành trung tâm trung chuyển hàng hóa quốc tế, kết nối trực tiếp với cảng biển, sân bay quốc tế và hành lang kinh tế Đông - Tây. 

Cùng với đó là mục tiêu hình thành hệ sinh thái kinh tế hiện đại, có khả năng cạnh tranh trong khu vực và thu hút các dòng vốn đầu tư chiến lược từ nước ngoài. Khu TMTD sẽ được hưởng loạt ưu đãi tương đương với các khu kinh tế đặc biệt, từ miễn giảm thuế, thủ tục hành chính đơn giản đến cơ chế hải quan mở và khung pháp lý linh hoạt. 

Đặc biệt, hàng hóa lưu thông trong khu sẽ không chịu các loại thuế nhập khẩu, thuế giá trị gia tăng hay thuế tiêu thụ đặc biệt, miễn là không đưa vào thị trường nội địa. Đây là điều kiện lý tưởng để các doanh nghiệp tập trung sản xuất, gia công, tái xuất mà không bị ràng buộc bởi những chính sách thuế truyền thống.

Khu TMTD Đà Nẵng còn được kỳ vọng sẽ hỗ trợ trực tiếp cho Trung tâm tài chính quốc tế tại thành phố, góp phần hình thành một hệ thống hạ tầng kinh tế đồng bộ, thông minh và có năng lực cạnh tranh cao. Từ đó, không chỉ đóng vai trò trong khu vực miền Trung, Đà Nẵng còn có thể đảm nhận vị thế là một mắt xích quan trọng trong mạng lưới logistics châu Á - Thái Bình Dương.

Cực tăng trưởng mới

Ông Lê Trung Chinh, Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng, cho hay khu TMTD đi vào hoạt động sẽ góp phần rất lớn vào tăng trưởng kinh tế và giải quyết việc làm. Đây cũng là cơ sở khẳng định vai trò trung tâm của Đà Nẵng trong khu vực miền Trung và Tây Nguyên.

Theo ông Chinh, khu TMTD được xây dựng theo mô hình tổng hợp, tích hợp giữa các lĩnh vực thương mại, sản xuất, dịch vụ, logistics và công nghệ số. Mô hình này tương thích với cơ chế đặc thù đã được quy định, bảo đảm sự thông suốt về thể chế và chính sách. Những ưu đãi về thuế, thủ tục hành chính đơn giản, cùng hệ thống pháp lý đồng bộ theo chuẩn quốc tế sẽ tạo thuận lợi tối đa cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Hệ sinh thái tại khu TMTD sẽ không chỉ phục vụ doanh nghiệp mà còn hướng đến người dân và du khách, với các chuỗi outlet hàng hiệu, siêu thị miễn thuế, dịch vụ y tế - giáo dục cao cấp và tổ hợp giải trí hiện đại. Mô hình này tạo nên một điểm đến thương mại - dịch vụ hấp dẫn, nâng cao giá trị không gian đô thị và khả năng thu hút đầu tư du lịch, bán lẻ. Cũng theo ông Chinh, khu TMTD được kỳ vọng sẽ trở thành "cực tăng trưởng" mới của miền Trung, giúp gia tăng xuất khẩu, thu hút dòng vốn FDI chất lượng cao, phát triển chuỗi cung ứng và dịch vụ hậu cần, qua đó thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế của thành phố theo hướng hiện đại và bền vững.

Ông Vũ Quang Hùng, Trưởng Ban Quản lý Khu Công nghệ cao và các khu công nghiệp Đà Nẵng, đánh giá việc thành lập khu TMTD là quyết định mang tính đột phá, mở ra một kỷ nguyên phát triển mới cho thành phố sau khi mở rộng địa giới hành chính. Đặc biệt, khu TMTD không hoạt động đơn lẻ mà sẽ liên kết chặt chẽ với các thiết chế kinh tế - kỹ thuật của vùng như Trung tâm tài chính quốc tế, các cảng biển (Liên Chiểu, Chu Lai), sân bay (Đà Nẵng, Chu Lai), các khu công nghệ cao và các khu công nghiệp ở Đà Nẵng và Quảng Nam. Sự kết nối này hình thành chuỗi giá trị liên hoàn, tạo nên một hệ sinh thái phát triển kinh tế hiện đại, thông minh và có tính cạnh tranh cao.

Theo ông Hùng, tác động kinh tế của khu TMTD sẽ rất sâu rộng. Bên cạnh việc tạo nền tảng thu hút đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực công nghệ cao, khu còn là nơi thí điểm các mô hình đổi mới sáng tạo, trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, công nghiệp xanh và công nghệ số. Đây là cơ hội để Đà Nẵng thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế sang các ngành nghề có giá trị gia tăng cao, đóng góp tích cực vào tiến trình hội nhập toàn cầu và nâng cao vị thế quốc tế của Việt Nam.