Trong đó, tập trung thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội với khí thế mới, quyết tâm mới, đầy tự tin để bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình vì sự phát triển phồn thịnh của quê hương Đất Sen hồng.
Hướng đến nền kinh tế kinh tế xanh, bền vững
Năm 2025, Đồng Tháp lựa chọn "kinh tế xanh" là nhiệm vụ trọng tâm. Theo đó, các định hướng trong phát triển của tỉnh đã hướng đến mục tiêu này như: thực hiện Đề án Tái cơ cấu ngành nông nghiệp; phát triển kinh tế tuần hoàn, tăng trưởng xanh; các mô hình nông nghiệp hữu cơ, sản xuất xanh, tuần hoàn, giảm phát thải…
Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan (bìa phải) thường xuyên có những chuyến thăm mô hình nông nghiệp nhằm định hướng bền vững cho ngành nông nghiệp tỉnh Đồng Tháp
Để tinh thần khẩu hiệu của tỉnh đi vào cuộc sống và lan tỏa rộng, các sở, ban, ngành và UBND huyện, thành phố đã tăng cường tuyên truyền, phổ biến hướng đến sự thay đổi nhận thức của cả hệ thống chính trị, người dân, doanh nghiệp về xây dựng chính quyền kiến tạo, sản xuất theo tư duy kinh tế, kinh tế tuần hoàn, có ý thức trong tham gia các hoạt động chuyển đổi số và trở thành công dân số.
Đồng thời, triển khai nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội gắn với định hướng, góp phần tạo dựng hình ảnh địa phương nhất quán, rõ ràng, hấp dẫn và độc đáo. Trong đó, xây dựng chính quyền thân thiện, năng động, sáng tạo, môi trường kinh doanh thuận lợi; thúc đẩy tiếp cận, áp dụng hiệu quả mô hình kinh tế tuần hoàn, hướng đến phát triển kinh tế xanh phù hợp với tình hình thực tế của địa phương với tư duy và các làm mới thiết thực, sáng tạo.
Với định hướng mục tiêu rõ ràng, thời gian qua, mô hình phát triển của Công ty TNHH Nông sản Đồng Tháp AQUA ở ấp Bình Hiệp B, xã Bình Thạnh Trung, huyện Lấp Vò, tỉnh Đồng Tháp đã thực hiện có trọng tâm, trọng điểm về kinh tế tuần hoàn, hướng đến phát triển kinh tế xanh.
Mô hình này kết hợp giữa Aquaculture - nuôi thủy sản tuần hoàn - và Hydroponics - trồng cây thủy canh theo chu kỳ hoàn toàn khép kín. Nước từ bể cá thông qua quá trình nitrat hóa sẽ chuyển chất thải trong bể cá thành dinh dưỡng cho cây trồng sử dụng. Sau đó, nước được lọc sạch bởi giá thể và cây trồng rồi trả về lại bể cá.
Trang trại Aquaponics có diện tích hơn 13.000 m2, nhân sự có 16 người vận hành toàn bộ hệ thống trang trại. Nơi đây trang bị các hồ nuôi cá chình, lươn, cá chạch; trồng hàng chục loại rau (nhiều nhất là tía tô, cần tây, diếp cá), thu hoạch mỗi ngày hơn 100 kg.
Đang chăm sóc rau, ông Nguyễn Tiến Thành, Giám đốc Công ty TNHH Nông sản Đồng Tháp Aqua, cho biết công ty mong muốn phát triển mô hình nhằm mang lại lợi ích bảo vệ môi trường cho thế hệ mai sau. Song song đó, mang lại kinh tế bền vững hơn thông qua mô hình kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp, nhất là sẽ mang đến những sản phẩm bền vững hơn, chất lượng hơn cho xã hội…
Mô hình trồng rau thủy canh kết hợp nuôi cá hữu cơ tại Công ty TNHH Nông sản Đồng Tháp AQUA
Là một trong những điểm sáng, thời gian qua, Đồng Tháp xây dựng mô hình làng thông minh, hướng đến mục tiêu nông thôn thông minh. Đây được xác định là một trong những nội dung quan trọng của chuyển đổi số nông nghiệp, nông thôn.
Hiện nay, mô hình xây dựng làng thông minh đầu tiên ở xã Tân Thuận Tây (TP Cao Lãnh) đã được UBND tỉnh Đồng Tháp và Trường Đại học Bách khoa (thuộc Đại học Quốc gia TP HCM) đồng chủ trì, được Bộ Khoa học và Công nghệ thông qua. Mục tiêu của mô hình làng thông minh này là kết nối cộng đồng, ứng dụng khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo nhằm phát triển nông thôn bền vững, hướng đến nâng cao chất lượng cuộc sống người dân dựa trên thế mạnh và cơ hội của địa phương.
Đáng chú ý, toàn tỉnh Đồng Tháp đã thành lập hơn 500 Tổ công nghệ số cộng đồng, Tổ thanh niên chuyển đổi số cộng đồng với hơn 950 đoàn viên, tích cực hỗ trợ đồng hành cùng người dân, doanh nghiệp chuyển đổi số. Thí điểm xây dựng 4 Hội quán ứng dụng IoT vào sản xuất; có 15,5% Hội quán, 17,2% hợp tác xã ứng dụng công nghệ để truy xuất nguồn gốc, hoạt động thương mại điện tử; 100% cơ sở dữ liệu thuộc lĩnh vực ngành nông nghiệp quản lý (từ tuyến tỉnh, huyện, xã) được số hóa và cung cấp dữ liệu mở phục vụ người dân và phát triển kinh tế - xã hội...
Đến thăm khu vực xã Tân Thuận Tây (TP Cao Lãnh), chúng tôi nhận thấy nông dân nơi đây đang áp dụng rất tốt việc triển khai thí điểm mô hình làng thông minh. Đang ngồi bàn chuyện sản xuất nông nghiệp với các thành viên, nông dân Đặng Văn Những, Chủ nhiệm Tâm Quê hội quán ở xã Tân Thuận Tây, chỉ cần vài thao tác trên điện thoại thì ông đã nhận được các chỉ số về môi trường nước, độ ẩm của đất, độ mặn, độ pH, không khí, khí tượng thủy văn…
Ông Những cho biết trước đây, mỗi khi muốn bón phân hay phun thuốc cho vườn xoài thì phải nhìn trời, nhìn đất rồi dự đoán có mưa hay không; còn độ ẩm, độ pH rất khó biết được. Hệ thống này giúp nông dân rất nhiều trong canh tác nông nghiệp, góp phần mang lại hiệu quả cao hơn.
Cùng góp phần hướng đến nền kinh tế kinh tế xanh và bền vững, ông Lê Hoàng Tùng, Giám đốc HTX Xoài Tân Thuận Tây, thông tin hiện nay, bà con xã viên trồng giống xoài cát chu đều được gắn mã QR để truy xuất nguồn gốc. Ngoài ra, nông dân còn thực hiện các giải pháp trồng xoài rải vụ, xoài VietGAP, hữu cơ… nhằm thích ứng với biến đổi khí hậu và nhu cầu thị trường, nâng cao giá trị sản phẩm. Song song đó, nông dân cũng tranh thủ phát triển du lịch cộng đồng để phát huy giá trị tài nguyên bản địa.
Với việc công bố quy hoạch tỉnh Đồng Tháp thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, giúp cho Đồng Tháp có căn cứ pháp lý để quản lý, triển khai thực hiện các hoạt động kinh tế - xã hội, sớm đưa Đồng Tháp trở thành một trong những tỉnh dẫn đầu khu vực ĐBSCL có kết cấu hạ tầng đô thị và nông thôn theo hướng hiện đại, văn minh; khai thác, sử dụng hiệu quả các nguồn lực.
Ông Trần Trí Quang, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp, khẳng định nhằm hướng đến mục tiêu tăng trưởng kinh tế chất lượng, hiệu quả và bền vững, tỉnh chủ động nâng cao năng lực dự báo, nắm bắt thông tin thị trường, kịp thời thông tin với các hiệp hội ngành hàng, doanh nghiệp về những diễn biến của thị trường xuất khẩu để doanh nghiệp nắm bắt, có kế hoạch sản xuất phù hợp, định hướng tìm kiếm đơn hàng từ các thị trường. Tỉnh còn hỗ trợ doanh nghiệp, cơ sở sản xuất - kinh doanh trên địa bàn tham gia các sự kiện kích cầu tiêu dùng, kết nối giao thương tiêu thụ sản phẩm, quảng bá giới thiệu sản phẩm, nhất là trên môi trường không gian mạng…
Nói về định hướng, ông Phạm Thiện Nghĩa, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp, cho biết kiên định với định hướng đề ra, năm 2025, tỉnh tiếp tục xác định "kinh tế xanh" là nhiệm vụ trọng tâm để đưa Đồng Tháp vươn mình phát triển nhanh, bền vững.
"Để thực hiện được mục tiêu này, tôi cho rằng cần có sự chung tay, góp sức của cả cộng đồng, đặc biệt là những giải pháp đổi mới sáng tạo từ đội ngũ doanh nhân – doanh nghiệp và khởi nghiệp về định hướng chuyển đổi nông nghiệp xanh - hiện đại - bền vững. Từ đó sẽ xây dựng Đồng Tháp trở thành tỉnh tiên phong, kiểu mẫu về nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh…" – ông Phạm Thiện Nghĩa kỳ vọng.
Nhân rộng các mô hình kinh tế xanh, tuần hoàn
Thời gian qua, tỉnh Đồng Tháp đang thực hiện Đề án "Phát triển bền vững 1 triệu hecta chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL đến năm 2030" (gọi tắt là "Đề án"), nhằm hình thành vùng chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp, gắn với tổ chức lại hệ thống sản xuất theo chuỗi giá trị, áp dụng các quy trình canh tác bền vững, nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh, thu nhập của người dân, bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu và giảm phát thải khí nhà kính. Theo kế hoạch, phấn đấu diện tích canh tác vùng chuyên canh lúa chất lượng cao toàn tỉnh đến hết năm 2025 ít nhất 50.000 ha; năm 2030, phấn đấu đạt 161.000 ha.
Mô hình 1 triệu ha lúa chất lượng cao bước đầu được nông dân tỉnh Đồng Tháp triển khai hiệu quả
Đang bước vào năm thứ 2 triển khai, các thành viên thuộc HTX Dịch vụ Nông nghiệp Thắng Lợi (huyện Tháp Mười) tích cực thực hiện hiệu quả Đề án. Trong đó, đảm bảo nghiêm ngặt những tiêu chuẩn, tiêu chí của Đề án về hạ tầng, quy trình canh tác, liên kết sản xuất và tiêu thụ, giảm phát thải. Diện tích tham gia thực hiện mô hình thí điểm Đề án tại HTX Dịch vụ Nông nghiệp Thắng Lợi trong vụ đầu tiên là 50 ha lúa liền kề nhau của 24 hộ, bắt đầu từ vụ thu đông năm 2024 và kéo dài trong 3 vụ liên tiếp. Khi tham gia, nông dân ghi chép nhật ký sản xuất, tham gia đầy đủ các buổi tập huấn, tuân thủ quy trình hướng dẫn và đặc biệt là không được đốt rơm rạ trên đồng ruộng...
Ông Nguyễn Văn Hùng, Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp Thắng Lợi, cho biết: "Thực hiện Đề án, HTX sản xuất theo hướng ứng dụng cơ giới hóa vào các khâu trên đồng ruộng đạt 100%, giảm sức lao động; nông dân canh tác theo hướng giảm phân bón, thuốc bảo vệ thực vật có nguồn gốc hóa học. Thời gian tới, sau khi hoàn thành thí điểm, HTX tiếp tục vận động bà con xã viên sản xuất lúa theo quy trình, tiêu chuẩn của Đề án đối với tất cả diện tích trong HTX với hơn 440ha...".
Cũng là một trong những mô hình nổi bật, thời gian qua, nhờ tận dụng nguồn rác thải sinh hoạt hữu cơ, phụ phẩm nông nghiệp tạo ra chế phẩm sinh học bón cho cây trồng mà hiện nay, nông dân xã An Nhơn, huyện Châu Thành đã giảm được trên 60% chi phí sản xuất. Ngoài ra, mô hình còn góp phần giúp đường làng, ngõ xóm sạch, đẹp nhờ giảm lượng rác thải ra môi trường.
Nhờ bón phân ủ từ ốc và men IMO, vụ thu hoạch nhãn vừa qua của nông dân huyện Châu Thành, tỉnh Đồng Tháp cho năng suất rất cao
Mảnh vườn hơn 1 ha chuyên trồng nhãn của ông Mai Hữu Tâm ở ấp Tân Phú, xã An Nhơn, huyện Châu Thành khoảng 2 năm qua đều dùng phân hữu cơ tự chế từ cây lục bình để bón cho nhãn. Ông Tâm hồ hởi chia sẻ: "Trước đây, tôi dùng phân hữu cơ nhưng chủ yếu mua tại cửa hàng vật tư. Từ khi tham gia lớp tập huấn làm phân sinh học từ cây lục bình do Hội Nông dân tỉnh Đồng Tháp tổ chức, tôi đã làm thử và nhận thấy kết quả tốt, giảm được khoảng 60% lượng phân bón vô cơ; qua đó góp phần giảm chi phí sản xuất, tăng lợi nhuận hơn trước".
Ông Lê Thành Lập, Tổ trưởng Tổ Liên kết sản xuất nhãn Bạch Viên (ấp Tân Phú, xã An Nhơn, huyện Châu Thành), cũng nhờ sử dụng phân hữu cơ làm từ cá bón cho vườn nhãn nên giảm chi phí sản xuất đáng kể, lượng phân vô cơ giảm tới 70%. "Trước đây, tôi đã thử làm phân hữu cơ bằng cá nhưng nhược điểm vẫn còn mùi hôi nhiều. Từ khi thực hiện mô hình này, có men IMO, tôi thấy rất hiệu quả, việc sử dụng phân sinh học thay thế phân vô cơ giúp giảm chi phí sản xuất, cây phát triển rất tốt, mang lại lợi ích thiết thực cho nông dân" - ông Lập thông tin.
Bên cạnh đó, với định hướng phát triển nông nghiệp theo hướng bền vững, tỉnh Đồng Tháp còn hoàn thiện hệ thống kênh mương, thủy lợi nội đồng đảm bảo nguồn cung cấp nước cho sản xuất và sinh hoạt theo hướng tiết kiệm, nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn tài nguyên nước. Đến nay, hầu hết các trạm bơm dầu đang được thay thế bằng các trạm bơm điện giúp giảm tiêu hao nhiên liệu, an toàn môi trường. Công tác bảo vệ nguồn lợi thủy sản theo mùa, kết hợp với nuôi trồng thủy sản và phát triển du lịch. Mô hình này tập trung chủ yếu vào mùa nước nổi, tận dụng các ô bao trồng lúa và các trạm bơm điện thực hiện đưa cá vào các ô bao, kết hợp thả thêm thủy sản giống.
Tỉnh Đồng Tháp cũng xây dựng các chương trình, dự án trọng tâm thúc đẩy phát triển sản xuất nông nghiệp thuận thiên và phát triển bền vững. Dự án chuyển đổi nông nghiệp bền vững tại Việt Nam (VnSAT) tại Đồng Tháp triển khai thực hiện từ năm 2016 đến thời điểm báo cáo với 19.000 hộ nông dân tham gia, 76.000 người được hưởng lợi. Theo đó, áp dụng quy trình canh tác bền vững trên quy mô 20.000 ha, lợi nhuận tăng 30%/ha so với sản xuất truyền thống, giảm phát thải khí nhà kính khoảng 133.333 tấn.
"Tỉnh luôn có những quyết sách định hướng vì mục tiêu Đồng Tháp sẽ cùng cả nước bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc với hành trang mang theo là tinh thần chung sức đồng lòng, ý chí quyết tâm dưới sự lãnh đạo toàn diện của Đảng và phát huy tối đa mọi nguồn lực. Tôi luôn tin tưởng quê hương Đất Sen hồng sẽ tự tin tỏa sắc, cùng cả nước thành công bứt phá và cất cánh vươn mình trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên phát triển giàu mạnh, phồn vinh, hạnh phúc và thịnh vượng" – Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp nhận định.
Nông nghiệp xanh là con đường bắt buộc
Trong các chuyến công tác tại Đồng Tháp, ông Lê Minh Hoan – Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - cho rằng: "Để đạt tăng trưởng xanh, kinh tế xanh phải trên cơ sở tư duy xanh, tăng cường chuỗi liên kết giá trị sản phẩm. Hiện nay, người tiêu dùng không đơn giản chỉ mua một sản phẩm mà họ mua cả quy trình tạo ra sản phẩm đó với tổng hợp nhiều chuẩn mực như: Các yếu tố môi trường (có phát thải cao không, có sử dụng nguyên liệu thân thiện với môi trường không, có gây bất lợi cho môi trường không), các yếu tố lao động (trẻ em, bình đẳng giới, người khuyết tật…) và quan trọng hơn cả là liên quan tới "đầu ra", nghĩa là thị trường. Đây cũng chính là đề cập tới hoạt động bán hàng và cách bán hàng, doanh số là một lưu ý nhưng còn phải xem chất lượng và khâu chăm sóc sau bán hàng để có thể duy trì mối quan hệ khách hàng lâu dài".
Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn còn chỉ ra rằng nông nghiệp xanh là con đường bắt buộc phải đi, bởi "mọi sự thay đổi đều khó khăn, nhưng nếu không thay đổi chúng ta còn khó khăn hơn nữa. Môi trường xanh là cái để chúng ta trở lại cân bằng giữa giữa sự phát triển với sự giữ gìn cho hệ sinh thái tự nhiên, môi trường tự nhiên...".
Kỳ tới: Đẩy mạnh khởi nghiệp xanh
(*) Xem Báo Người Lao Động Online từ ngày 9-2-2025
và quét mã QR
Bình luận (0)